Τριάντα τρεις μήνες έχουν περάσει από τη στιγμή που ξεκίνησε η κατασκευή του Κέντρου Πολιτισμού του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος», ενός έργου που αποτελεί κατασκευαστικό στοίχημα, καθώς στοχεύει να αποτελέσει το πρώτο έργο στην Ευρώπη που θα λάβει την πλατινένια πιστοποίηση LEED, μια διεθνώς αναγνωρισμένη πιστοποίηση για την περιβαλλοντική βιωσιμότητα των κατασκευών.
Σε μια κρίσιμη φάση του έργου, μια ανάσα πριν από την ολοκλήρωση του απαιτητικού ενεργειακού στεγάστρου τον ερχόμενο Αύγουστο και λίγους μήνες πριν από την ολοκλήρωση όλου του έργου, που αναμένεται τον Μάρτιο του 2016, ο αρχιτέκτονας του Κέντρου Πολιτισμού, Ρένζο Πιάνο, βρέθηκε στην Αθήνα για να παρουσιάσει τη συνολική πορεία της κατασκευής. Ο Ρένζο Πιάνο θα συνομιλήσει σήμερα το βράδυ με τους επισκέπτες του Κέντρου Πολιτισμού. Λίγες ώρες νωρίτερα ο Πιάνο βρέθηκε σε συνέντευξη τύπου και μίλησε για τη Μεσόγειο ως πηγή έμπνευσής του, για την εφαρμογή της έννοιας της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και για τα συστατικά που κάνουν αυτό το έργο επιτυχημένο.
Για την ομαδική δουλειά ως συστατικό της επιτυχίας:
«Δεν θέλω να πάρω εγώ όλα τα εύσημα γι' αυτό το έργο, γιατί είναι μια ομαδική δουλειά. Τα εύσημα θα πρέπει να πάρει ο πελάτης, ο εργαζόμενος στο χώρο, οι βοτανολόγοι, ο αρχιτέκτονας τοπίου, ο κατασκευαστής. Είναι ένα πολύπλοκο πρότζεκτ και δεν αφορά μόνο στην τέχνη. Τα θαύματα δεν συμβαίνουν έτσι απλά, συμβαίνουν μόνο όταν υπάρχει ομαδική δουλειά, όταν στο μυαλό των ανθρώπων υπάρχει η ίδια ιδέα, το ίδιο όραμα, η ίδια επιθυμία και η ίδια υπερηφάνεια. Το πρότζεκτ αυτό ήταν επιτυχημένο γιατί υπήρχε ομαδική εργασία».
Για την ιδέα πίσω από το έργο:
«Η ιδέα είναι απλή, αλλά ταυτόχρονα πολύπλοκη. Η ονομασία της περιοχής εδώ είναι Καλλιθέα, δηλαδή η όμορφη θέα προς τη θάλασσα. Αυτή η θέα έχει χαθεί στους αιώνες και το χρόνο. Δεν χρειαζόταν λοιπόν ένα κτίριο που και πάλι θα έκρυβε τη θέα. Έχουμε μια μεγάλη έκταση γης, είναι 20 εκτάρια η περιοχή και αποφασίσαμε να ανυψώσουμε το έδαφος και κάτω από το λόφο να φτιάξουμε το κτίριο. Έτσι, ο επισκέπτης θα μπορούσε να περπατά και σιγά σιγά να ανεβαίνει στο λόφο ώσπου να φτάνει σε ύψος 30 μέτρων και από εκεί να ανακαλύψει ξανά την όμορφη θέα προς τη θάλασσα, το πάρκο και την Αθήνα και το κτίριο να είναι κάτω από το λόφο αλλά όχι υπόγειο».
Για τη Μεσόγειο ως πηγή έμπνευσης:
«Βρισκόμαστε στη Μεσόγειο και αυτό είναι η έμπνευσή μας. Η Μεσόγειος είναι μια λίμνη, δεν είναι καν θάλασσα. Είναι σαν μια μικρή σούπα πολιτισμών, έχει επηρεαστεί από πάρα πολλούς πολιτισμούς και αυτό είναι σαν μια σούπα που βράζει και με την καλή και με την κακή έννοια. Όλα αυτά ταυτόχρονα συνιστούν ένα χώρο που μας εμπνέει. Δεν θέλω να ισχυριστώ ότι είμαι ποιητής, αλλά υπάρχει κάτι ποιητικό στη Μεσόγειο».
Για τα χαρακτηριστικά περιβαλλοντικής βιωσιμότητας του έργου:
«Είναι σημαντική η βιωσιμότητα του κτιρίου. Η βιωσιμότητα και η εξοικονόμηση ενέργειας είναι μια επιταγή όχι μόνο ηθική αλλά και πολιτιστική. Σε αυτή τη χώρα και στη Μεσόγειο όλα πρέπει να είναι βιώσιμα. Σήμερα πρέπει να απαντήσουμε σε μια μεγάλη πρόκληση. Η αρχιτεκτονική χρειάζεται μια νέα γλώσσα, που θα εκφράζει την ευθραυστότητα και την ευαισθησία της Γης και του περιβάλλοντος. Ο κάθε αιώνας πρέπει να εκφράζει κάτι και να εφεύρει κάτι σύμφωνα με τις ανάγκες. Σήμερα το περιβάλλον και η Γη είναι ευαίσθητα και εύθραυστα και αυτό πρέπει να το αντιμετωπίσουμε και σε πρακτικό επίπεδο με πραγματισμό και σε τεχνολογικό επίπεδο και κυρίως ως πολιτισμό, ως έκφραση. Αυτό το στέγαστρο που στην ουσία είναι σαν ένα ιπτάμενο χαλί, θα συλλέγει τις ακτίνες του ήλιου και θα αιωρείται με έναν τέτοιο τρόπο που θα εκφράζει αυτή τη γλώσσα. Έχουμε εμπνευστεί λοιπόν από τη βιωσιμότητα. Δεν θέλαμε κάτι βαρύ και επιθετικό προς το περιβάλλον αλλά κάτι που θα το αισθανόμαστε σαν απαλό αεράκι».
Για τη διάρκεια ενός έργου μέσα στο χρόνο:
«Άλλος ένας τρόπος για να δούμε τη βιωσιμότητα είναι μέσα από τη ζωή στην πόλη. Αυτός εδώ ο χώρος είναι ένας χώρος που έχει φτιαχτεί για να διαρκέσει μέσα στο χρόνο, ένας χώρος στον οποίο ζούμε και τα κτίρια του πολιτισμού αυτό κάνουν, διαρκούν μέσα στο χρόνο. Οι άνθρωποι που θα έρθουν εδώ θα μοιράζονται τις αξίες τους, θα συναντηθούν ο ένας με τον άλλο, θα έρθουν σε επαφή, αυτό γίνεται σε μια αγορά, σε ένα κήπο και αυτό προωθεί την ανοχή, την αποδοχή και την ποικιλομορφία. Στην αγορά, στον κήπο, αυτό που γίνεται είναι μια ανάμειξη αξιών και εμπειριών, η οποία πολλές φορές καταφέρνει να διώξει και το φόβο και αυτό είναι το νόημα της πόλης. Ο χώρος αυτός λοιπόν είναι ένας χώρος συνάντησης για τους ανθρώπους και αυτό είναι και το νόημα της πόλης. Δεν είναι μόνο οι δρόμοι και το εμπορικό κέντρο. Είναι η κουλτούρα, ο πολιτισμός, η γνώση, η μάθηση, ο συγχρωτισμός με τους ανθρώπους, η εκπαίδευση».
