Του Γιώργου Λαμπίρη
Είστε κάτοικος του εξωτερικού, Έλληνας ή αλλοδαπός και έχετε έστω και ένα ευρώ από τόκους σε λογαριασμό σας σε ελληνική τράπεζα; Τότε μάλλον είστε κάποιος από εκείνους που πέφτουν στην φορολογική "παγίδα" του υπουργείου Οικονομικών. Η επαναφορά διάταξης που προέβλεπε τη φορολόγηση επί τεκμαρτού εισοδήματος, σας υποχρεώνει στο εξής να αναγράφετε ως μοναδικά πραγματικά εισοδήματα αποκτηθέντα στη χώρα μας, τα ποσά των τόκων που πιστώθηκαν στους λογαριασμούς σας. Ακόμα και αν αυτά και εάν αυτά τα ποσά είναι πολύ μικρής αξίας.
Ανατρέχοντας στα... φορολογικά χρονικά, το 2013 με τον αναπτυξιακό νόμο 4146 που ψηφίστηκε από την τότε κυβέρνηση, προβλεπόταν η χορήγηση ειδικού τύπου άδειας πενταετούς παραμονής στην Ελλάδα για όσους κατοίκους εξωτερικού ενδιαφέρονταν να αγοράσουν ένα ακίνητο. Προσκομίζοντας το χαρτί συμβολαιογράφου, το οποίο αποδείκνυε την αγορά του αξίας άνω των 250.000 ευρώ, εντάσσονταν στο πρόγραμμα Golden Visa, το οποίο παρείχε τη δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους, να αγοράσουν κατοικία στη χώρα μας. Επίσης, εκτός από το χαρτί του συμβολαιογράφου απαιτούνται και βεβαιώσεις εξόφλησης για το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού.
Παράλληλη φορολογική διάταξη που τέθηκε σε ισχύ το 2013 ανέφερε ότι η ετήσια αντικειμενική δαπάνη και η δαπάνη απόκτησης περιουσιακών αξίων δεν εφαρμόζονται για φορολογικές δαπάνες ανθρώπων που έχουν την φορολογική τους κατοικία στο εξωτερικό, αντικαθιστώντας παλαιότερη διάταξη η οποία ανέφερε ότι οι κάτοικοι εξωτερικού απαλλάσσονται από τεκμήρια εφόσον δεν έχουν εισοδήματα στην Ελλάδα.
Όπως διευκρινίζει ο φορολογικός σύμβουλος της εταιρείας Unityfour, Νίκος Σιακαντάρης στο news.gr, "o νέος νόμος του 2013 άλλαζε το τοπίο στη φορολογία, καθώς ανέφερε ότι οι φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού – Έλληνες και αλλοδαποί – απαλλάσσονταν από τα τεκμήρια και τις αντικειμενικές δαπάνες, ανεξαρτήτως από το εάν προκύπτει εισόδημα στην Ελλάδα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να κινητοποιηθεί ένας μηχανισμός που καλούσε τους κατοίκους εξωτερικού να επενδύσουν στη χώρα μας με την παρότρυνση και τη μεσολάβηση διαφόρων δικηγορικών και συμβολαιογραφικών γραφείων αλλά και των κατά τόπους πρεσβειών".
«Ωθεί όσους έχουν καταθέσεις να τις αποσύρουν»
Εν έτει 2015, η ο νέος Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος επαναφέρει την παλαιά διάταξη. Πρακτικά, ακόμα και αν κάποιος διαθέτει καταθετικό λογαριασμό με περιεχόμενο μόλις 1 ευρώ, θα φορολογείται επί τεκμαρτού εισοδήματος.
Ουσιαστικά στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, οι φορολογούμενοι εξωτερικού πρέπει να αναγράψουν υποχρεωτικά, ως μοναδικά πραγματικά εισοδήματα αποκτηθέντα στη χώρα μας, τα ποσά των τόκων που πιστώθηκαν στους λογαριασμούς τους, έστω κι αν αυτά είναι πενιχρά.
Το γεγονός αυτό, επισημαίνει ο κύριος Σιακαντάρης, έχει ως αποτέλεσμα να πλήττεται η αξιοπιστία μας ως κράτος. "Συν τοις άλλοις, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι και ένας έμμεσος τρόπος για να ωθήσει όσους Έλληνες του εξωτερικού ή αλλοδαπούς έχουν καταθέσεις στην Ελλάδα, να τραβήξουν τα χρήματά τους".
Στην περίπτωση δωρεάν παραχώρησης προκύπτει τεκμαρτό εισόδημα
Σε ό,τι αφορά στα ακίνητα η επαναφορά της διάταξης σημαίνει ότι: "Εάν κάποιος κάτοικος εξωτερικού είχε κληρονομήσει ένα σπίτι (δευτερεύουσα κατοικία – εξοχικό )από τον πατέρα του, και στη συνέχεια το μεταβιβάσει στη συνέχεια στη μητέρα του με δωρεάν παραχώρηση, προκύπτει τεκμαρτό εισόδημα, εφόσον δεν είναι κύρια κατοικία. Επομένως το συγκεκριμένο ακίνητο δεν απαλλάσσεται από το φόρο. Παρότι το τεκμαρτό είναι μικρής αξίας, ενεργοποιεί όλα τα τεκμήρια. Έτσι, θα πρέπει ο φορολογούμενος να καλύψει τυχόν αντικειμενικές δαπάνες όπως τεκμήρια κατοικιών, τεκμήρια αυτοκινήτων, ενώ τίθεται σε εφαρμογή και η εισφορά αλληλεγγύης, η οποία επιβάλλεται επί του τεκμαρτού εισοδήματος καθώς και ο φόρος πολυτελείας – εφόσον υπάρχουν τέτοιου είδους δαπάνες".
"Σε αυτό το σημείο θα σας φέρω ένα συγκεκριμένο παράδειγμα: Έρχεται στην Ελλάδα ένας Κινέζος επενδυτής, ο οποίος αποφασίζει να αγοράσει ένα σπίτι στο Παλαιό Ψυχικό. Εκείνος γνώριζε ότι θα έπρεπε να πληρώσει μόνο τον ΕΝΦΙΑ, και ξαφνικά υποχρεούται να δηλώσει τη συγκεκριμένη ιδιοκτησία ως δευτερεύουσα κατοικία. Έτσι, το τεκμήριο για δευτερεύουσα κατοικία στο Ψυχικό είναι 50.000 ευρώ ανά έτος. Με συντελεστή 26%, προκύπτει 12.000 ευρώ, συν την προκαταβολή. Επιπλέον, εάν είχε αγοράσει και ένα αυτοκίνητο 2.000 κυβικών ή το σπίτι του διαθέτει πισίνα, θα επιβαρυνθεί επιπλέον με φόρο πολυτελείας, με αποτέλεσμα η φορολογική επιβάρυνση να είναι μεγάλη", εξηγεί ο Νίκος Σιακαντάρης.
Σημειώνεται ότι φορολογούνται σχεδόν στο σύνολό τους ως επιχειρηματικά κέρδη, δηλαδή ως εισοδήματα προερχόμενα από επιχειρηματική δραστηριότητα με 26% και με επιπλέον προκαταβολή φόρου 55% έναντι του επόμενου έτους.
«Αυτή τη στιγμή δεχόμαστε μεγάλο αριθμό παραπόνων από γραφεία του εξωτερικού. Κι αυτό γιατί παρά το γεγονός ότι με βάση τα όσα ίσχυαν, οι αγοραστές δεν θα έπρεπε να πληρώσουν φόρο επί τεκμαρτού, τώρα θα κληθούν να το κάνουν», τονίζει ο φορολογικός σύμβουλος.
Εκτοξεύονται στα ύψη οι φορολογικές υποχρεώσεις
Σημειώνει επίσης ότι το γεγονός αυτό θα δημιουργήσει μεγάλη αναταραχή και αναφέρεται στην περίπτωση πελάτη του, για τον οποίο διενεργήθηκε πρόσφατα φορολογικός έλεγχος. "Έτσι, από τη στιγμή που δεν επιβαρυνόταν με κανένα φόρο πέραν του ΕΝΦΙΑ, αυτή τη στιγμή λόγω του γεγονότος ότι έχει 25% ιδιοκτησίας σε κατοικία στα Νότια Προάστιαι, την οποία παραχώρησε δωρεάν στη μητέρα του, ενεργοποιείται το εισόδημα και κατ’ επέκταση τα τεκμήρια. Γι’ αυτό και κλήθηκε να πληρώσει 20.000 ευρώ".
Τέλος, αναφέρεται στην πρόσφατη εγκύκλιο της γενικής γραμματέα Εσόδων, Αικατερίνης Σαββαΐδου. Ο φορολογικός αυτός οδηγός διευκρίνιζε ότι οι φορολογούμενοι δεν επιβαρύνονται με τεκμήριο, εάν δεν έχουν πραγματικό εισόδημα. Διευκρίνιση χωρίς ουσία ωστόσο, καθώς όπως λέει ο κύριος Σιακαντάρης η έννοια του πραγματικού εισοδήματος, είναι μία ερμηνεία, η οποία δεν διαχωρίζεται από αυτή του τεκμαρτού στον αντίστοιχο νόμο.
