Τους τρεις λόγους για τους οποίους η ελληνική κυβέρνηση θέλει να αποφύγει ένα δημοψήφισμα αναλύει σε άρθρο γνώμης του στο πρακτορείο Bloomberg ο γνωστός οικονομολόγος Μοχάμεντ Ελ Εριάν.
Όπως σχολιάζει ο Ελ Εριάν, το 2011 ο Γιώργος Παπανδρέου είχε αναγκαστεί να αποσύρει κακήν κακώς την εισήγησή του για δημοψήφισμα, μετά από τις πιέσεις των Ευρωπαίων, όμως φέτος έγινε το αντίθετο: Η ίδια η Γερμανία (δια στόματος Βόλφγκανγκ Σόιμπλε) ουσιαστικά ενθάρρυνε την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει σε δημοψήφισμα, όμως η ελληνική πλευρά εμφανίζεται διστακτική.
Τι άλλαξε μέσα σε αυτά τα χρόνια; Υπάρχουν, κατά τον Ελ Εριάν, τρεις πτυχές στη σχέση της Ελλάδας με τους εταίρους της που έχουν αλλάξει σημαντικά:
- Πρώτον, έχοντας πετύχει πρόοδο στον περιορισμό και την απομόνωση της ελληνικής κρίσης, η Ευρώπη μοιάζει να ανησυχεί πολύ λιγότερο για την πιθανότητα αρνητικών επιπτώσεων από τη διάχυση σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης, σε περίπτωση που το πολυετές “δράμα” καταλήξει σε τραγωδία.
- Δεύτερον, η Ευρώπη αντιστέκεται όλο και λιγότερο στο ενδεχόμενο η Ελλάδα να αποχωρήσει από το ενιαίο νόμισμα, ειδικά αν αυτό αποτελέσει ελληνική απόφαση και δεν επιβληθεί από τους Ευρωπαίους εταίρους.
- Τρίτον, το προτεινόμενο δημοψήφισμα θα οδηγούσε την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ σε μία κατάσταση όπου, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα, θα έβγαινε χαμένη.
Ο Ελ Εριάν παρατηρεί ότι σήμερα η κατάσταση δε θυμίζει καθόλου τον γενικευμένο πανικό του 2011 για μία Grexit: οι αγορές είναι ψύχραιμες, οι οικονομίες της ευρωπαϊκής περιφέρειας έχουν κάνει βήματα προς την εξυγίανση, οι περιφερειακοί θεσμοί έχουν ενισχυθεί, ενώ οι αξιωματούχοι εμφανίζονται σίγουροι ότι διαθέτουν πολλά ακόμα εργαλεία για να περιορίσουν τις συνέπειες από την αποχώρηση ενός κράτους-μέλους της Ευρωζώνης.
Γιατί όμως ένα δημοψήφισμα θα ήταν κακό σε κάθε περίπτωση για τη σημερινή κυβέρνηση; Ο Ελ Εριάν εξηγεί:΅
“Ένα δημοψήφισμα που θα έδειχνε ευρεία υποστήριξη στα επιβεβλημένα από την ΕΕ μέτρα θα υπονόμευε τόσο την ενότητα όσο και την εκλογική αξιοπιστία του ΣΥΡΙΖΑ. Και θα μπορούσε να προκαλέσει γενικές εκλογές, με εξαιρετικά αβέβαιες προοπτικές για το κόμμα. Θα επέτρεπε επίσης στην Ευρώπη να λάβει μία πιο σκληρή διαπραγματευτική στάση απέναντι σε αυτά που ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας χαρακτήρισε ξανά την Παρασκευή 'κόκκινες γραμμές', σε συγκεκριμένες περικοπές σε συντάξεις και μισθούς.
Ακόμα και η απόρριψη των επιβεβλημένων από την ΕΕ μέτρων σε ένα δημοψήφισμα δεν θα ήταν καλό αποτέλεσμα για τον ΣΥΡΙΖΑ. Η ψήφος θα επιτάχυνε τις εκροές κεφαλαίων, θα διακινδύνευε ένα μεγάλης έκτασης bank run και θα καθιστούσε πολύ δύσκολο για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να συνεχίσει να παρέχει τον έκτακτο μηχανισμό ρευστότητας, και όλα αυτά θα έφερναν πιο κοντά την οικονομική και χρηματοπιστωτική κατάρρευση της χώρας. Θα ήταν θέμα χρόνου (και όχι πολύ χρόνου) η Ελλάδα να αποχωρήσει από το ευρώ με βεβιασμένο, άτακτο και δαπανηρό τρόπο”.
Και ο Ελ Εριάν καταλήγει: “Η ελπίδα της ελληνικής κυβέρνησης είναι να διατηρήσει τον έλεγχο καθώς θα εξασφαλίζει χρόνο για να πείσει τους δανειστές να συμφωνήσουν σε μία χαλάρωση των μέτρων λιτότητας, σε έναν επαναπροσανατολισμό ορισμένων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, σε μεγαλύτερη ελάφρυνση χρέους και σε μία μεγάλη ένεση άμεσης χρηματοδότησης, πέραν αυτής που παρέχεται από την ΕΚΤ. Αυτός είναι ο λόγος που θα αντισταθεί σε ένα δημοψήφισμα, και αυτός είναι ο λόγος που οι Ευρωπαίοι εταίροι θα συνεχίσουν να επιμένουν προς μια τέτοια ψηφοφορία”.