Ήταν 17 Απριλίου του 1975. Το τάγμα των Ερυθρών Χμερ εισέβαλε στην Πνομ Πενχ. Η κόκκινη δικτατορία των Χμερ θα αποδεικνυόταν μια από τις πλέον ολέθριες και αιματοβαμμένες: 1 στους 4 ανθρώπους της Καμπότζης θα αφανιστεί από τις ενέργειες του καθεστώτος των Χμερ!
40 χρόνια μετά, καμία μεγάλη τελετή μνήμης δεν έχει διοργανωθεί σήμερα στην Καμπότζη... Και τι να "εορταστεί" άλλωστε; Ο θάνατος 2.000.000 ανθρώπων; Όλοι θέλουν να ξεχάσουν. Και πρώτος ο ίδιος ο πρωθυπουργός της Καμπότζης, πρώην Ερυθρός Χμερ και ο ίδιος.
Ρημαγμένη από τον πενταετή εμφύλιο και τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς στο πλαίσιο του πολέμου του Βιετνάμ, η Καμπότζη έπεσε χωρίς καμία αντίσταση στα χέρια των Χμερ (ένα μάθημα ιστορίας που δεν θα έπρεπε να ξεχνάμε). Οι Αμερικανοί είχαν αποχωρήσει στις 12 Απριλίου 1975. Ο πρόεδρος Λον Νολ είχε διαφύγει από την 1η Απριλίου. "Οι άνθρωποι επευφημούσαν, κουνούσαν σημαίες. Εγώ κυκλοφορούσα με το μηχανάκι για να δω τι γίνεται. Δεν μας περνούσε από το μυαλό η σκιά του θανάτου που ερχόταν", θυμάται ο Τσουνγκ Κονγκ, μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο. Έχασε 16 μέλη της οικογένειάς του στα τέσσερα χρόνια του εφιάλτη που ακολούθησε. Εκείνη την εποχή ο Τζουνγκ Κονγκ δίδασκε Γαλλικά σε ένα σχολείο το οποίο επρόκειτο να μετατραπεί σε φυλακή για τους εχθρούς ενός ακραίου μαοϊκού καθεστώτος που εγκαθίδρυσε ένα κράτος τρόμου.
Σήμερα, η διαβόητη φυλακή του Τουόλ Σενγκ, γνωστή ως S-21, είναι μουσείο και τα σχολεία έρχονται να επισκεφθούν τις τάξεις του που είχαν μετατραπεί σε αίθουσες βασανιστηρίων.
"Κατά τις 10.00 ή 11.00 το πρωί, οι στρατιώτες των Ερυθρών Χμερ, οπλισμένοι με τουφέκια, μάς διέταξαν να εγκαταλείψουμε την πόλη. Μάς είπαν ότι ήταν υπόθεση λίγων ημερών" θυμάται ο 71χρονος σήμερα Κονγκ.
Οι Ερυθροί Χμερ κάνουν απηνείς διώξεις σε διανοούμενους στο πλαίσιο μίας μαρξιστικής κοινωνίας που θέλουν να εκκαθαρίσουν βάζοντας τους πολίτες να δουλεύουν στους αγρούς, χωρίς λεφτά, χωρίς οικογένεια.
Μόλις πρόσφατα (το περασμένο καλοκαίρι) η δίκη των ηγετικών στελεχών της κόκκινης χούντας των Χμερ οδήγησε σε κάποιες καταδίκες: ο Νουόν Τσιά, ιδεολόγος του καθεστώτος, 88 ετών, και ο πρώην ηγέτης της "δημοκρατικής Καμπουτσέα", ο Χιέου Σαμφάν, 83 ετών, καταδικάστηκαν τον περασμένο Αύγουστο σε ισόβια κάθειρξη για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, κυρίως κατά την αναγκαστική εκκένωση της Πνομ Πενχ. Είναι αντιμέτωποι και με κατηγορίες για γενοκτονία. Ο πλέον διαβόητος των Ερυθρών Χμερ, ο Πολ Ποτ, πέθανε χωρίς ποτέ να δικαστεί.
"Ακόμη και αν εκατό στελέχη των Ερυθρών Χμερ δικαστούν, αυτό δεν έχει καμία σημασία, διότι σε κάθε περίπτωση είναι ετοιμοθάνατοι", λέει σκεπτικός ο Τσουνγκ Κονγκ.
