Μετά το Βrexit η κατάσταση επιδεινώθηκε
Είναι µiα από τις ευρωπαϊκές μητροπόλεις που διεκδίκησαν και ως ένα βαθμό κατόρθωσαν να προσελκύσουν μια μερίδα από όσες τράπεζες και όσα τραπεζικά στελέχη εγκατέλειψαν το Λονδίνο μετά το δημοψήφισμα του Brexit τον Ιούνιο του 2016.
Έτσι το Δουβλίνο κατακλύσθηκε από στελέχη τραπεζών και επιχειρήσεων που άρχισαν να αναζητούν διαμερίσματα και κατοικίες για να εγκατασταθούν και πολλά από αυτά αντιμετώπισαν το οξύτατο πρόβλημα στέγασης της ιρλανδικής πρωτεύουσας. Και το πρόβλημα είναι πως στο Δουβλίνο βρίσκονται παράλληλα και τα κεντρικά γραφεία του Twitter για την Ευρώπη.
Σύμφωνα με το Bloomberg, ενώ οι μεγάλες τράπεζες και οι επιχειρήσεις προσπαθούν να αντιμετωπίσουν με ίδια μέσα την έλλειψη στέγης για τα στελέχη τους, ο Ελον Μασκ ζητάει τώρα από το προσωπικό του μέσου κοινωνικής δικτύωσης να επιστρέψει στα γραφεία του στο Δουβλίνο. Αν όμως επιστρέψουν, οι υπάλληλοι του Twitter δεν θα έχουν πού να μείνουν. Μπορεί βέβαια μετά τις τελευταίες εξελίξεις το προσωπικό να έχει μειωθεί κατά το ένα τρίτο, αλλά η εύρεση στέγης στο Δουβλίνο παραμένει προβληματική, καθώς στην πόλη δεν χτίζονται νέες κατοικίες.
Το Δουβλίνο γνώρισε πρωτοφανή άνθηση τα τελευταία χρόνια γιατί έσπευσε να δημιουργήσει ευνοϊκές συνθήκες προσέλκυσης μεγάλων επιχειρήσεων ώστε να εγκαταστήσουν εκεί τα γραφεία τους. Τώρα, όμως, η ιρλανδική πρωτεύουσα των 1,3 εκατ. κατοίκων κινδυνεύει να χάσει το δέλεαρ που προσέφερε παλαιότερα, αν δεν μπορεί πλέον να προσφέρει στέγη σε όσες επιχειρήσεις θέλουν να επαναφέρουν τους υπαλλήλους τους στους χώρους των γραφείων τους.
Όπως τονίζει ο Στίβεν Κινσέλα, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λίμερικ, «ακόμη κι όταν διαθέτει κανείς τα χρήματα για να νοικιάσει ένα ακριβό διαμέρισμα, δεν μπορεί να νοικιάσει γιατί δεν βρίσκει». Για να εξασφαλίσει στέγη στα στελέχη της η Goldman Sachs, που μετέφερε στο Δουβλίνο τις μονάδες διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων μετά το Brexit, έχει δρομολογήσει την ανέγερση σχεδόν 1.000 διαμερισμάτων αξίας 400 εκατ. ευρώ στο πάρκινγκ ενός εμπορικού κέντρου στο βορειοδυτικό Δουβλίνο.
Παράλληλα ο επενδυτικός βραχίονας του ομίλου Ikea έχει, επίσης, δεσμεύσει 100 εκατ. ευρώ για να χρηματοδοτήσει την ανάπτυξη τουλάχιστον 250 κατοικιών. Το πρόβλημα παραμένει οξύτατο και όχι μόνον στο Δουβλίνο, αλλά σε όλη την επικράτεια της Ιρλανδίας.
Σύμφωνα με την ιστοσελίδα daft.ie, μέχρι την περασμένη εβδομάδα σε ολόκληρη την επικράτεια της Ιρλανδίας υπάρχουν διαθέσιμες μόλις και μετά βίας 1.200 κατοικίες προς ενοικίαση. Την 1η Αυγούστου ο αντίστοιχος αριθμός μόλις και υπερέβαινε τις 700 και αντιπροσώπευε το 1/5 του μέσου όρου διαθέσιμων κατοικιών που είχε καταγραφεί στο χρονικό διάστημα από το 2015 έως το 2019.
Οι τιμές έφτασαν προσφάτως στα υψηλά επίπεδα στο οποία είχαν εκτοξευθεί το 2007 λίγο πριν από την οικονομική κρίση, που έφερε την Ιρλανδία στα όρια της πτώχευσης. Η μεγάλη ζήτηση και η τόσο περιορισμένη προσφορά έχει οδηγήσει σε άνοδο τα ενοίκια, με ένα μέσο ενοίκιο να έχει αυξηθεί κατά 12,6% στα 1.618 ευρώ το β΄ τρίμηνο του έτους σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του περασμένου έτους. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ετήσια αύξηση που έχει καταγραφεί τουλάχιστον από το 2005. Η κρίση στέγασης δεν είναι κάτι καινούργιο για το Δουβλίνο, αλλά αυτή η τελευταία είναι εντελώς διαφορετική από εκείνη που αντιμετώπισε η ιρλανδική πρωτεύουσα όταν έσκασε η φούσκα του λεγόμενου «Κέλτικου Τίγρη» το 2008.
Το πρόβλημα τότε ήταν η υπερβολική προσφορά και τα μη βιώσιμα επίπεδα πιστώσεων. Αυτή τη φορά το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν αρκετές κατοικίες ώστε να καλυφθεί η ζήτηση. Ο πληθυσμός της Ιρλανδίας αυξάνεται και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει οδηγήσει σε άνοδο τις τιμές των κατασκευαστικών υλικών και για τον λόγο αυτό μειώνεται το ενδιαφέρον των μεγάλων γαιοκτημόνων και των εργολάβων, που δεν βρίσκουν πλέον προσοδοφόρα την ανέγερση κατοικιών.
Σύμφωνα με στοιχεία της ΒΝΡ Paribas Construction PMI, στη διάρκεια των τελευταίων πέντε μηνών η οικοδομική δραστηριότητα μειώθηκε τους τέσσερις. Είναι ενδεικτικό της κλίμακας του προβλήματος ότι μια πολυκατοικία που έχτισε στο Δουβλίνο η εταιρεία REIT Plc νοικιάστηκε και κατοικήθηκε πλήρως μέσα στην πρώτη εβδομάδα από την ολοκλήρωση των οικοδομικών εργασιών.
Και ο νεοεκλεγείς πρωθυπουργός, Λέο Βαράντκαρ, υποσχέθηκε να επισπεύσει τις κινήσεις που χρειάζονται για «την ανέγερση περισσότερων κατοικιών και διαμερισμάτων, ώστε να μπορούν περισσότεροι άνθρωποι να εγκατασταθούν και να ζουν στους κατάλληλους χώρους και με προσιτό τίμημα».
