Η Μόσχα αρνείται ότι χρησιμοποιεί ιρανικό στρατιωτικό εξοπλισμό στον πόλεμο στην Ουκρανία, ωστόσο ιρανοί αξιωματούχοι το επιβεβαιώνουν
Το Ιράν έχει υποσχεθεί να παράσχει στη Ρωσία πυραύλους εδάφους-εδάφους και περισσότερα drones, δήλωσαν στο Reuters δύο Ιρανοί ανώτεροι αξιωματούχοι και δύο Ιρανοί διπλωμάτες, σε μια κίνηση που είναι πιθανό να εξοργίσει ΗΠΑ και άλλες δυτικές δυνάμεις.
Μια συμφωνία επετεύχθη στις 6 Οκτωβρίου, όταν ο πρώτος αντιπρόεδρος του Ιράν Μοχαμάντ Μοχμπέρ, δύο ανώτεροι αξιωματούχοι από τους ισχυρούς Φρουρούς της Επανάστασης και ένας αξιωματούχος του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας επισκέφθηκαν τη Μόσχα, έχοντας συνομιλίες σχετικά με την παράδοση των όπλων. «Οι Ρώσοι είχαν ζητήσει περισσότερα drones και ιρανικούς βαλλιστικούς πυραύλους με βελτιωμένη ακρίβεια, ιδιαίτερα πυραύλους Fateh και Zolfaghar», είπε ένας από τους Ιρανούς διπλωμάτες, ο οποίος είχε ενημέρωση για το ταξίδι.
Προς επιβεβαίωση, ένας δυτικός αξιωματούχος που ενημερώθηκε για το θέμα, ανέφερε ότι υπάρχει μια συμφωνία μεταξύ του Ιράν και της Ρωσίας για την παροχή βαλλιστικών πυραύλων μικρής εμβέλειας εδάφους-εδάφους, συμπεριλαμβανομένου των Zolfaghar. Ο Ιρανός διπλωμάτης απέρριψε τους ισχυρισμούς δυτικών αξιωματούχων, ότι τέτοιες μεταφορές παραβιάζουν ένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ του 2015. «Το πού χρησιμοποιούνται αυτά, δεν είναι θέμα του πωλητή. Δεν επιλέγουμε πλευρά στην κρίση της Ουκρανίας όπως η Δύση. Θέλουμε ένα τέλος στην κρίση με διπλωματικά μέσα», είπε ο διπλωμάτης.
Η Ουκρανία ανέφερε μια σειρά ρωσικών επιθέσεων με ιρανικά drones Shahed-136 τις τελευταίες εβδομάδες. Το Ιράν αρνείται, ότι προμηθεύει την Ρωσία με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ενώ το Κρεμλίνο διέψευσε σήμερα, ότι οι δυνάμεις του χρησιμοποίησαν ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη σε επιθέσεις στην Ουκρανία. Απαντώντας σε ερώτηση αν η Ρωσία χρησιμοποίησε ιρανικά drones στην εκστρατεία της στην Ουκρανία, ο εκπρόσωπος Ντμίτρι Πεσκόφ είπε σήμερα, πως το Κρεμλίνο δεν διαθέτει οποιαδήποτε πληροφόρηση σχετικά με τη χρήση τους. Ρωσικός εξοπλισμός με ρωσική ονοματολογία χρησιμοποιείται», είπε και συμπλήρωσε ότι «κάθε συμπληρωματική ερώτηση μπορεί να απευθυνθεί στο υπουργείο Άμυνας». Το υπουργείο Άμυνας δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχόλια.
Η ένταξη ιρανικών πυραύλων εκτός από drones στο οπλοστάσιο της Μόσχας στον πόλεμο με την Ουκρανία θα κλιμακώσει τις εντάσεις μεταξύ του Ιράν και των ΗΠΑ και άλλων δυτικών δυνάμεων. Νωρίτερα σήμερα ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών, Ντμίτρο Κουλέμπα, γνωστοποίησε ότι υπέβαλε πρόταση στον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, για διακοπή των διπλωματικών σχέσεων του Κιέβου με την Τεχεράνη, έπειτα από ένα κύμα ρωσικών επιθέσεων με τη χρήση ιρανικής κατασκευής drones όπως υποστηρίζει το Κίεβο.
Ο επικεφαλής της ουκρανικής διπλωματίας ανέφερε, ότι το Κίεβο είναι βέβαιο, ότι αυτά ήταν ιρανικά και θα ήταν έτοιμο να προσκομίσει «σωρεία αποδείξεων» σε ευρωπαϊκές δυνάμεις που έχουν αμφιβολίες περί αυτού. «Η Τεχεράνη φέρει απόλυτη ευθύνη για την καταστροφή των σχέσεων με την Ουκρανία», είπε ο Κουλέμπα σε συνέντευξη Τύπου και συμπλήρωσε: «Υποβάλλω στον πρόεδρο της Ουκρανίας πρόταση για διακοπή των διπλωματικών σχέσεων με το Ιράν». Ο ίδιος τόνισε ότι παρότρυνε την Ευρωπαϊκή Ένωση να επιβάλει κυρώσεις στο Ιράν «για τη βοήθεια που παρέχει στη Ρωσία να σκοτώνει Ουκρανούς».
«Πολύ σύντομα οι αποστολές»
Το Αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών εκτίμησε, ότι ιρανικά drones χρησιμοποιήθηκαν τη Δευτέρα σε μια πρωινή επίθεση σε ώρα αιχμής στην ουκρανική πρωτεύουσα Κίεβο, δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος. Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρίν Ζαν Πιερ κατηγόρησε επίσης την Τεχεράνη ότι ψεύδεται όταν λέει ότι ιρανικά drones δεν χρησιμοποιούνται από τη Ρωσία στην Ουκρανία.
Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης τόνισε ότι η χώρα του εκτιμά ότι η Ρωσία δυσκολεύεται ολοένα και περισσότερο να παράγει για την ίδια όπλα, λόγω των κυρώσεων στον βιομηχανικό της τομέα και έτσι στρέφεται σε εισαγωγές από εταίρους όπως το Ιράν και η Βόρεια Κορέα. «Τα drones και οι πύραυλοι είναι ένα λογικό επόμενο βήμα», είπε ο Ευρωπαίος διπλωμάτης. Ερωτηθείς σχετικά με πωλήσεις ιρανικών πυραύλων εδάφους-εδάφους στη Ρωσία, ένας ανώτερος στρατιωτικός αξιωματούχος των ΗΠΑ δήλωσε: «Δεν έχω τίποτα να πω αυτή τη στιγμή, για το αν αυτό είναι ακριβές ή όχι σε αυτό το σημείο».
Υπό το βάρος των δυτικών οικονομικών κυρώσεων, οι ηγέτες του Ιράν επιθυμούν να ενισχύσουν τους στρατηγικούς δεσμούς με τη Ρωσία ενάντια σε ένα αναδυόμενο αραβο-ισραηλινό μπλοκ χωρών του Κόλπου - που φέρει τη στήριξη των ΗΠΑ - που θα μπορούσε να μετατοπίσει την ισορροπία δυνάμεων στη Μέση Ανατολή πιο μακριά από την Ισλαμική Δημοκρατία. Οι ηγέτες του Ιράν βρίσκονται επίσης υπό πίεση από τις πανεθνικές διαδηλώσεις που ξέσπασαν από τον θάνατο στις 16 Σεπτεμβρίου μετά τον θάνατο της 22χρονης Ιρανής κουρδικής καταγωγής Μαχσά Αμινί. Η νεαρή πέθανε τρεις ημέρες μετά τη σύλληψή της από την αστυνομία ηθών επειδή δεν φορούσε σωστά το χιτζάμπ της.
Αρκετά κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ζήτησαν χθες Δευτέρα να επιβληθούν κυρώσεις στο Ιράν λόγω της προμήθειας drones στη Ρωσία, καθώς το ευρωπαϊκό μπλοκ συμφώνησε σε μια ξεχωριστή σειρά κυρώσεων για την καταστολή των διαδηλώσεων από την Τεχεράνη. «Αυτοί (οι Ρώσοι) ήθελαν να αγοράσουν εκατοντάδες πυραύλους μας, ακόμη και μεσαίου βεληνεκούς, αλλά τους είπαμε ότι μπορούμε να στείλουμε σύντομα μερικές εκατοντάδες από τους πυραύλους εδάφους-εδάφους μικρού βεληνεκούς Zolfaghar και Fateh 110 που ζητούσαν», είπε ένας από τους αξιωματούχους ασφαλείας και πρόσθεσε ότι «δεν μπορώ να σας δώσω την ακριβή χρονική στιγμή, αλλά σύντομα, πολύ σύντομα, θα σταλούν σε δύο έως τρία φορτία».
Ένας αξιωματούχος κράτους της Ανατολικής Ευρώπης που παρακολουθεί την οπλική δραστηριότητα της Ρωσίας, είπε ότι η κατανόηση είναι, ότι αυτή η συμφωνία για χορήγηση όπλων είναι μια πραγματικότητα, αν και δεν είχε συγκεκριμένα στοιχεία για να το υποστηρίξει. Ο αξιωματούχος είπε, ότι είχε ληφθεί απόφαση από τους Ιρανούς και Ρώσους ηγέτες να προχωρήσουν στην μεταφορά. Η Μόσχα είχε ζητήσει συγκεκριμένα πυραύλους εδάφους- εδάφους Fateh 110 και Zolfaghar μικρού βεληνεκούς και η αποστολή θα γίνει το πολύ σε 10 ημέρες, δήλωσε άλλος Ιρανός διπλωμάτης.
Επίθεση με drones
Το διακύβευμα είναι μεγάλο για το Ιράν, το οποίο διαπραγματεύεται με δυτικά κράτη την αναβίωση της πυρηνικής συμφωνίας του 2015 που προέβλεπε χαλάρωση των κυρώσεων κατά της Τεχεράνης σε αντάλλαγμα για περιορισμούς στις πυρηνικές της δραστηριότητες. Οι συνομιλίες αυτές έχουν φτάσει σε αδιέξοδο και οποιεσδήποτε διαφωνίες μεταξύ της Τεχεράνης και των δυτικών δυνάμεων σχετικά με πωλήσεις όπλων στη Ρωσία ή την καταστολή των ταραχών από το Ιράν θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν τις προσπάθειες για την επίτευξη μιας συμφωνίας.
Οι ΗΠΑ συμφωνούν με τις εκτιμήσεις Βρετανίας και Γαλλίας ότι η προμήθεια drones από το Ιράν στη Ρωσία θα αποτελούσε παραβίαση ενός ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που ενέκρινε τη συμφωνία του 2015, δήλωσε χθες Δευτέρα ο εκπρόσωπος του State Department, Βεντάντ Πατέλ. Ένας δυτικός αξιωματούχος, ο οποίος αρνήθηκε να κατονομαστεί λόγω της ευαίσθητης φύσης του θέματος, ανέφερε ότι όπως τα drones, οι αποστολές πυραύλων θα παραβιάζουν επίσης το ψήφισμα 2231 του ΟΗΕ.
Αρκετοί ανώτεροι Ιρανοί αξιωματούχοι είναι εξοργισμένοι για τις «άδικες» προγραμματισμένες κυρώσεις εις βάρος του Ιράν λόγω των αποστολών όπλων του στη Ρωσία, δήλωσε ο δεύτερος διπλωμάτης. Τον Σεπτέμβριο, η Τεχεράνη είχε απορρίψει αίτημα του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν για την προμήθεια των εξελιγμένων ιρανικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών μεγάλης εμβέλειας Arash 2, είπαν στο Reuters τρεις Ιρανοί αξιωματούχοι.
Όταν ρωτήθηκε για τον λόγο της άρνησης, ένας από τους αξιωματούχους επικαλέστηκε πολλά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων «ορισμένων τεχνικών προβλημάτων». «Επίσης, οι διοικητές των Φρουρών (της Επανάστασης) εξέφραζαν ανησυχίες ότι αν η Ρωσία χρησιμοποιήσει το drone Arash 2 στην Ουκρανία, οι Αμερικανοί ενδέχεται να αποκτήσουν πρόσβαση στην τεχνολογία μας» πρόσθεσε.
