Οφείλω να ομολογήσω ότι πήγα να δω την ταινία με μεγάλες... πολύ μεγάλες προσδοκίες.
Καταρχήν, το πιεσμένο μου πρόγραμμα δεν μου επιτρέπει να πηγαίνω σινεμά όσο συχνά θα ήθελα. Ή μάλλον πάω πολύ πολύ λιγότερο από όσο θα ήθελα. Έτσι όταν αποφασίστηκε ότι το βράδυ της Τρίτης θα είναι αφιερωμένο σε έξοδο στο σινεμά, ενθουσιάστηκα.
Επίσης λατρεύω τις ταινίες που αναφέρονται (με κάποιον τρόπο έστω) στην τέχνη. Πολλές φορές έχω δυσκολευτεί όταν στέκομαι μπροστά σε ένα πίνακα και "συνομιλώ" με το δημιουργό του (χαμηλόφωνα βεβαίως, με φέρνουν σε δύσκολη θέση τα βλέμματα "κατανόησης" των ανθρώπων όταν με ακούν να μιλάω μόνη μου): τι θέλεις να μου πεις; Γιατί το ζωγράφισες; Τι είχες στο μυαλό σου όταν άπλωνες τα χρώματα στον καμβά; Πονούσες; Σωματικά; Ψυχικά; Βίωσες μια ευδαιμονία όταν τον τελείωσες ή την κατάρα του post coitum;
Έτσι, οι ταινίες για καλλιτέχνες είναι για εμένα πολύτιμες: μια κλειδαρότρυπα στη ζωή ενός δημιουργού. Σαν να γίνομαι ένα διακριτικό "φάντασμα" που ακολουθεί τον καλλιτέχνη στις στιγμές του, πριν και μετά τη δημιουργία. Και θυμάμαι τον Έλιοτ να γράφει... σχεδόν ακούω το μελάνι του να βρέχει το χαρτί:
Ανάμεσα στη Σύλληψη
Και τη Δημιουργία
Ανάμεσα στη Συγκίνηση
Και στην Ανταπόκριση
Η Σκιά πέφτει
Οι κούφιοι άνθρωποι - T.S. Elliot (μετάφραση Γ. Σεφέρης)
Τούτων λεχθέντων λοιπόν, η προσμονή μου για την ταινία Mr Turner, τη βιογραφική περιήγηση στη ζωή του σπουδαίου ρομαντικού ζωγράφου J. M. W. Turner ήταν τεράστια, όπως αντιλαμβάνεστε.
Οι σκηνές της ταινίας ήταν περίπου σαν τους πίνακες του: φωτεινά, γλυκά χρώματα μιας "αθώας" εποχής, ενός ρομαντισμού που φλέρταρε αναπόδραστα με το σκοτεινό αλλά που πάντα το νικούσε, έστω και σε προσωρινή μάχη, όχι στον πόλεμο...
Υπέροχες σκηνές και ένας Timothy Spall σε μια σπαρακτική, συγκλονιστική ερμηνεία.
Νομίζω όμως ότι αν δεν ακολουθούσα το Spall (να σε κερδίζει με την υποκριτική του) μέσα στα μαγευτικά τοπία μιας Αγγλίας του 18ου αιώνα, ίσως τα 150 λεπτά της ταινίας να με είχαν κουράσει.
Αν και κάποιες "στιγμές" μέσα στην ταινία ήταν τόσο συγκινητικές που ένιωθες τα σωθικά σου να πάλλονται, στο σύνολο της ήταν μια μάλλον άνευρη περιήγηση στη ζωή ενός ανθρώπου που (αυτό μπορώ να το πω με βεβαιότητα) ανέκαθεν συνάντησε τρομερές δυσκολίες στο να τον καταλάβουν, να τον δουν πέρα από τα ευειδή έργα και την όχι και τόσο ευειδή του όψη...
Ναι, ξέρω ότι είμαι παιδί που μεγάλωσε με τα στάνταρ που μου έβαλε το Χόλυγουντ. Ότι ίσως η επανειλημμένη προσπάθεια να εκτιμήσω τον έξω-χολυγουντιανό, εναλλακτικό, παλαιό, ευρωπαϊκό, low budget (κλπ) κινηματογράφο απαίτησε πολλά χρόνια και απέδωσε αλλά μπορεί και όχι όσα θα περίμενα...
Ωστόσο πάντα αξιώνω από τις ταινίες να μου "απαντήσουν" με σαφήνεια σε ένα "γιατί;" (γιατί γυρίστηκαν; γιατί δείχνουν αυτό που δείχνουν; κλπ κλπ).
Και νομίζω ότι το Mr Turner μάλλον δεν μου το απάντησε αυτό...