Θα παγώσουν οι διαπραγματεύσεις μέχρι τις 8 Φεβρουαρίου
Επισφαλέστερη καθίσταται η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας από την κυβερνητική απόφαση για δίμηνη παράταση του προγράμματος στήριξης σε συνδυασμό με επίσπευση της προεδρικής εκλογής. Από την στιγμή που η κυβέρνηση είχε αποφασίσει να επιταχύνει την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας θα έπρεπε η Ελλάδα να ζητήσει μεγαλύτερη παράταση από το Eurogroup, όπως πρότεινε αρχικώς η Γερμανία, ώστε να μην κινδυνεύει σε περίπτωση προώρων εκλογών να βρεθεί «με την πλάτη στον τοίχο».
Πρέπει να σημειωθεί πως μέσω της δίμηνης παράτασης η Ελλάδα δεν χάνει τη χαμηλότοκη δόση του 1,8 δισ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας -την οποία θα εκταμιεύσει κανονικά εάν και εφόσον ολοκληρώσει ομαλά την αξιολόγηση- ενώ διατηρεί διαθέσιμα για τις τράπεζες έως και τα τέλη Φεβρουαρίου τα ομολόγα 11,4 δισ. ευρώ που κατέχει το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Αν η χώρα λάμβανε εξάμηνη παράταση τα ωφελήματα αυτά θα είχαν ευνόητα μεγαλύτερη έκταση.
Ωστόσο, η δίμηνη παράταση που τελικώς επελέγη είναι μια απόφαση με ξεκάθαρη πολιτική στόχευση. Αν την Δευτέρα 29 Δεκεμβρίου , οπότε θα διεξαχθεί η τρίτη και τελευταία ονομαστική ψηφοφορία για την ανάδειξη του Προέδρου της Δημοκρατίας, συγκεντρωθούν οι 180 ψήφοι τότε η Κυβέρνηση θα έχει περιθώριο έως το Eurogroup της 16ης Φεβρουαρίου προκειμένου να ολοκληρώσει την αξιολόγηση με την τρόικα , λαμβάνοντας -σε χρόνο εξπρές και υπό την πίεση των συνθηκών- όλα τα μέτρα που ζητούν οι δανειστές για να λάβει την επόμενη δόση.
Αν την Δευτέρα 29 Δεκεμβρίου δεν συγκεντρωθούν οι 180 ψήφοι η χώρα θα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές. Αυτές θα διεξαχθούν το πιθανότερο στις 8 Φεβρουαρίου. Μέχρι και τότε οι διαπραγματεύσεις με την τρόικα θα παγώσουν. Το πλέον πιθανόν είναι ο νέος υπουργός Οικονομικών να μην προλάβει έως το Eurogroup της 16ης Φεβρουαρίου να έλθει σε συμφωνία με τους δανειστές και να ζητήσει πρόσθετο χρόνο για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης ή τη διαπραγμάτευση συνολικά του προγράμματος (σε περίπτωση εκλογής του ΣΥΡΙΖΑ). Αλλά εάν το Eurogroup δεν θελήσει να του δώσει το χρόνο αυτό θα έχει ως μοχλό τη λήξη του προγράμματος στις 28 Φεβρουαρίου για να «επιβάλει» τη βούλησή του.
Πρέπει να σημειωθεί πως το σενάριο πρόωρων εκλογών και λήξης του ευρωπαϊκού σκέλους του προγράμματος στήριξης στο τέλος Φεβρουαρίου είναι ένα σενάριο υψηλής αβεβαιότητας για τις αγορές. Αυτό γιατί:
1) Υπάρχουν πολλές πιθανότητες την 1η Μαρτίου 2015 η Ελλάδα να βρεθεί χωρίς πρόγραμμα στήριξης, καθώς ενδιάμεσα δεν θα έχει ολοκληρώσει τη συμφωνία με την τρόικα.
2) Εντός του Μαρτίου τα ταμειακά διαθέσιμα του Ελληνικού Δημοσίου θα έχουν περιορισθεί σημαντικά και υπό την πίεση αυτή το αργότερο έως το Eurogroup της 9ης Μαρτίου θα πρέπει να ληφθεί η απόφαση για τη χορήγηση της δόσης του 1,8 δισ. ευρώ του EFSF.
3) Εάν η Ελλάδα βρεθεί εκτός προγράμματος οι ελληνικές τράπεζες θα σταματήσουν να έχουν πρόσβαση στην φθηνή ρευστότητας της ΕΚΤ. Παράλληλα, οι τράπεζες θα σταματήσουν στις 28 Φεβρουαρίου να έχουν διαθέσιμα τα κεφάλαια ασφαλείας του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας ύψους 11,4 δισ. ευρώ.
Αντιθέτως το σενάριο εξάμηνης παράτασης το οποίο ζητούσε η Γερμανία είναι ένα σενάριο πολύ πιο λογικό και κοντά στην ελληνική πραγματικότητα που θα έδινε και στον ΣΥΡΙΖΑ ή σε ενδεχόμενη κυβέρνηση συνεργασίας - σε περίπτωση προώρων εκλογών- χρόνο να προσαρμοσθεί.
Αλλά η κυβέρνηση δεν ταυτίσθηκε με τη γραμμή αυτή. Επέλεξε να χρησιμοποιήσει τον περιορισμένο χρόνο αφενός για να πιέσει τους βουλευτές να συναινέσουν στην προεδρική εκλογή , αφετέρου για να πιέσει τους ψηφοφόρους σε περίπτωση πρόωρων εκλογών να μην πειραματισθούν με μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Ωστόσο, η επιλογή αυτή έχει ήδη δημιουργήσει εξαιρετικά αρνητικό κλίμα σε Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον, όπου διαπιστώνεται ξανά πως ο λαϊκισμός στην Ελλάδα εκφράζεται από όλες τις κομματικές παρατάξεις.
Ο κ. Βενιζέλος πάντως ανέφερε ότι η απόφαση για επίσπευση της προεδρικής εκλογής ελήφθη σήμερα, αφού εκτιμήθηκε η στάση της αντιπολίτευσης στη συζήτηση του προϋπολογισμού, αλλά και οι εξελίξεις στο eurogroup, το οποίο ήταν ενήμερο του σχεδιασμού της κυβέρνησης.
