Αντικύθηρα: “Πλοίο – μουσείο στο βυθό”

Ρεπορτάζ: Γιώργος Λαμπίρης

Η επιστροφή στα Αντικύθηρα έγινε το Σεπτέμβριο του 2014. Αρχαιολόγοι της εφορίας Εναλίων Αρχαιοτήτων Αθηνών, με επικεφαλής την αρχαιολόγο, Αγγελική Σίμωση, βρέθηκαν και πάλι στον σπουδαίο, από αρχαιολογικής σημασίας, βυθό των Αντικυθήρων. 

Οι ανασκαφές προετοιμάστηκαν, πραγματοποιήθηκαν και εξελίχθηκαν με τη στήριξη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη και του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου της Μασαχουσέτης Woods Hole.  

Στο σημείο, όπου βρέθηκε ο περίφημος μηχανισμός των Αντικυθήρων.  

Η παρουσίαση των ευρημάτων, έγινε στο ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη στον Πειραιά.  

Μιλώντας ο πρόεδρος του Ιδρύματος, Πάνος Λασκαρίδης, αναφέρθηκε στις δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι ανασκαφείς λόγω των κακών καιρικών συνθηκών. 

“Με τα σπουδαιότερα τεχνολογικά μέσα” 

Τόνισε πάντως τη σπουδαιότητα της προσπάθειας. “Επιτέλους και στην Ελλάδα μπήκαμε στις ενάλιες ανασκαφές με τη χρήση των τελειότερων τεχνολογικών μέσων. Επίσης, πραγματοποιήθηκε μία ανασκαφή από μεγάλη ομάδα πολλών ειδικοτήτων. Συνεργάστηκαν πολλοί Έλληνες επιστήμονες με πολλούς ξένους ερευνητές”. Έκανε επίσης λόγο για πολύ αποτελεσματική προσπάθεια και εξέφρασε την ελπίδα να συνεχιστεί στο μέλλον.  

“Έχω την εντύπωση ότι υπάρχει πολύ μέλλον στην ανασκαφή”, πρόσθεσε ο κύριος Λασκαρίδης. “Η ιδέα είναι να συνεχιστεί το πρόγραμμα των ανασκαφών και του χρόνου και να φτάσει όλη αυτή η ερευνητική προσπάθεια να στο τέλος της”.  

Το λόγο έλαβε στη συνέχεια η υπεύθυνη των ανασκαφών, Αγγελική Σίμωσι. 

 

“Η έρευνα των Αντικυθήρων ήταν ένας στόχος για την εφορία Εναλίων Αρχαιοτήτων. Ήταν το ναυάγιο που άνοιξε τις πύλες της ενάλιας αρχαιολογίας στην Ελλάδα. Όταν το 1900 οι σφουγγαράδες έφτασαν στο βυθό για να ανεκλύσουν το μηχανισμό των Αντικυθήρων, όσο και το 1976 με την έλευση του Κουστώ στα Αντικύθηρα. Αυτό που είναι σημαντικό είναι η εξέλιξη των ανασκαφικών μέσων τα τελευταία χρόνια. Από το ναργιλέ, τη συνεχή παροχή αέρα που είχαν οι Συμιακοί σφουγγαράδες για να ανεκλύσουν τα αγάλματα, από την αυτόνομη αναπνευστική συσκευή του Κουστώ, φτάσαμε στα rebreathers που επιτρέπουν μεγάλη παραμονή σε μεγάλα βάθη  και το Exosuit, ένα υποβρύχιο ρομπότ που θα βοηθήσει πολύ τις έρευνές μας", πρόσθεσε η αρχαιολόγος.  

“Πλοίο μουσείο στο βυθό των Αντικυθήρων” 

“Δεν πρόκειται για ένα πλοίο που μετέφερε προϊόντα διατροφικά”, ανέφερε η κυρία Σίμωσι για το ναυάγιο. “Πρόκειται για ένα πραγματικό μουσείο που μετέφερε έργα τέχνης από την Ανατολή προς τη Δύση.  Αυτή τη χρονιά καταφέραμε να χαρτογραφήσουμε το σχήμα του πλοίου. Ενώ σε άλλες περιπτώσεις που έχουμε αγάλματα στο βυθό, όπως στην Κάλυμνο που έχει ανελκυστεί η περίφημη Κυρά της Καλύμνου, δεν έχουμε βρει αυτό καθεαυτό το ναυάγιο του πλοίου. Εδώ έχουμε και κομμάτια από το κήτος του πλοίου που μας δείχνουν πώς κατασκευάζονταν εκείνη την εποχή τα ρωμαϊκά πλοία”, συμπλήρωσε η αρχαιολόγος.  

“Πολλές πιθανότητες να βρούμε κομμάτια του μηχανισμού των Αντικυθήρων”

 “Θα ήθελα πάρα πολύ να γίνει ανασκαφή στη συνέχιση της διαδικασίας το 2015 και πέραν των έργων τέχνων να έχουμε κι άλλα στοιχεία για το κήτος. Υπάρχουν πολύ μεγάλες πιθανότητες να βρούμε νέα κομμάτια του μηχανισμού των Αντικυθήρων. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να καθαριστούν σε περίπτωση που εντοπίσουμε νέα τμήματά του, για να λάβουμε απαντήσεις. Αυτό έγινε και το 1900”, είπε η κυρία Σίμωσι. 

“Βρέθηκαν δύο πολύ σημαντικά ευρήματα προς το τέλος της χαρτογράφησης”, πρόσθεσε ο Πάνος Λασκαρίδης.  

“Στόχος είναι να βγουν κι άλλα έργα τέχνης μέσα από το ναυάγιο. Γι’ αυτό και σκέφτομαι την ανασκαφή διαρκώς. Δεν ξέρω αν υπάρχει δεύτερο πλοίο. Η απόσταση που έχουν βρεθεί τα άλλα ευρήματα δεν είναι πολύ μεγάλη. Είναι μόνο 250 μέτρα”, ανέφερε αμέσως μετά η αρχαιολόγος, υπεύθυνη των ανασκαφών.