Συνέντευξη στο Γιώργο Λαμπίρη
Τον Κραουνάκη τον 'γνώρισα' από σκηνής. Όταν πιτσιρίκι ακόμα είχα με τους γονείς μου πάντα μια θέση στις συναυλίες και τις μουσικές του παραστάσεις. ΄Ενα παιδικό ταξίδι από τους Βράχους, το ΖΟΟΜ, τη Λεωφόρο, το Λυκαβηττό, αλλού.
Όταν τότε μια μεγάλη παρέα, η Πρωτοψάλτη, η Νικολακοπούλου, η Αρβανιτάκη, ο Μακεδόνας, ο Γανωτής ήξερε να 'ερωτοτροπεί' με το κοινό και να το παρασύρει...
Μεγάλωσα με ακούσματα όπως το “Κυκλοφορώ κι οπλοφορώ”, “Μαμά γερνάω”, “Ανθρώπων έργα”.
Συνεργασίες με τον αείμνηστο Ανδρέα Βουτσινά. Καλοκαίρια με τον ήχο από το “Δικαίωμα” της Νικολακοπούλου ή τα "Κόκκινα Γυαλιά" του Κραουνάκη.
Ο Σταμάτης, όπως θα τον αποκαλούσε όποιος τον είχε μπροστά του, μεγάλωσε και μαζί του μεγάλωσα κι εγώ. Μόνο στα χρόνια όμως. Μιλώντας μαζί του, καταλαβαίνει κανείς ότι μέσα του κουβαλάει και θα κουβαλάει πάντα τη φρεσκάδα που του δίνει η επαφή με την τέχνη, τη δημιουργικότητα και τους νέους ανθρώπους.
Συμπαθεί τον Τσίπρα και την Κωνσταντοπούλου αν και δεν εκτιμά κανένα κόμμα.. Δηλώνει αριστερός, πιστεύει στο Θεό(του) και στον έρωτα, καθώς και στη δύναμη που έχει ο θυμός ενός νέου ανθρώπου.
Πίνει πολύ νερό, κοιμάται καλά, δεν κάνει καταχρήσεις και απολαμβάνει τη δουλειά του σαν να είναι σε διακοπές.
Προσεχώς θα τον ξαναδούμε πρωταγωνιστή – μετά την καλοκαιρινή του επιτυχία - στην “Απολογία του Σωκράτη”, στο ίδρυμα Κακογιάννη. Μια παράσταση βασισμένη στο σατυρικό κείμενο του Κώστα Βάρναλη. Πρεμιέρα αυτή την Πέμπτη σε σκηνοθεσία του Ένκε Φεζολλάρι με τους Σπείρα Σπείρα και μία ομάδα αξιόλογων συντελεστών.
-Κύριε Κραουνάκη, πρωταγωνιστείτε σε μία παράσταση που πραγματεύεται τη διαφθορά στο δημόσιο βίο. Ο Σωκράτης στην απολογία του στρέφεται ενάντια σε όσους έφεραν τη δημόσια ζωή σε αυτή την κατάσταση. Πόσο επίκαιρη είναι μια τέτοια παράσταση, η οποία πραγματεύεται ένα διαχρονικό χαρακτηριστικό των κοινωνιών όπως η διαφθορά;
Φάνηκε ότι είχα δίκιο να το ανεβάσουμε. M' έσπρωξε μια υποσυνείδητη επιθυμία και η λατρεία μου για τον Βάρναλη... Είχα πολλούς ενδοιασμούς αν θα τα καταφέρω αλλά είμαι σε μια ηλικία που δεν θέλω πια να επαναπαύομαι αλλά να ερευνώ. Αυτό με ξαναδυναμώνει.
Δεν είναι μόνο η διαφθορά. Είναι και η μοίρα ενός λαού σχεδόν αμετακίνητη. Αυτό πληγώνει πιο πολύ απ' όλα. Άλλωστε κι ο Βάρναλης δεν αφήνει το λαό αλώβητο. Δεν τον καλοπιάνει. Το αντίθετο.
-Γιατί επιλέξατε τη συγκεκριμένη παράσταση; Τι ήταν αυτό που σας κέρδισε στο κείμενο του Βάρναλη;
Η διαχρονικότητα και το πόσο μιλάει στο τώρα, ήταν μια απόφαση πολιτικής στάσης.
-Στη δική σας “απολογία”, όπου εξηγούσατε τους λόγους, για τους οποίους παίζετε το “Σωκράτη”, λέγατε για μια “άνυδρη και σκοτεινή εποχή της ανθρώπινης ύπαρξης”. Τι ακριβώς εννοούσατε;
Υποδουλωμένοι σε μια πλαστική ευζωία χάσαμε τις αντιστάσεις μας, μπήκαμε στο σκοτεινό ποτάμι μιας απάθειας. Χρειάζεται η τέχνη να ορθώσει ανάστημα αυτή τη στιγμή, τίποτα παραπάνω τίποτα λιγότερο.
-Βλέποντας ένα έργο με σαρκαστική χροιά, κατά πόσο εσείς αυτοσαρκάζεστε; Κάνετε κριτική στον εαυτό σας;
Έχω πολλά σημεία ταύτισης με τον ήρωα. Πολλά από τα λόγια του είναι η καθημερινότητα μου. Οι συγκρούσεις μου,τα αιτήματα μου. Αυτό με διευκόλυνε απ' τη μία να τον συναντήσω κι από την άλλη με υποχρέωνε να φορέσω απάνω μου τα λόγια του όπως είναι: μοναδικά διατυπωμένα από τον ποιητή.
-Υπάρχει κατά τη γνώμη σας κάποια πολιτική δύναμη που μπορεί να αλλάξει τις ισορροπίες στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή; Ποια θα μπορούσε να είναι η διέξοδος από τις παρούσες κοινωνικοπολιτικές και οικονομικές συνθήκες;
Η πτώση της διαπλοκής και των κέντρων εξουσίας που την υποστηρίζουν. Ξέρω, ακούγεται σαν την πτώση της Βαστίλης. Δεν ειναι ευκολο. Κατακτώνται όλα με αγώνα μεγάλο. Ρημάζουν μια ανθρωπότητα.
Όπως λέει ο Βάρναλης:
“τα ζώα αυτά που τρώνε τ' άλλα νομίζουν τον εαυτό τους αθάνατο, αυτά πάλι που τρώγονται δεν μπορεί να μην ελπίζουν ότι θα ξημερώσουν σε μια καλύτερη ζωή”.
"Δεν εκτιμώ κανένα κόμμα, είμαι αριστερός..."
-Θα σας λέω ονόματα κομμάτων και θα ήθελα να μου λέτε τι σας έρχεται στο μυαλό:
Νέα Δημοκρατία
ΣΥΡΙΖΑ
Ποτάμι
ΠΑΣΟΚ
ΚΚΕ
Χρυσή Αυγή
Ανεξάρτητοι Έλληνες
ΔΗΜΑΡ
Δημιουργία Ξανά
Δεν θα απαντήσω σ' αυτό δεν εκτιμώ κανένα κόμμα. Είμαι αριστερός. Αυτό. Τίποτ' άλλο.
-Αν σας έκαναν πρόταση να κατεβείτε στην πολιτική, τι θα απαντούσατε;
Ποτέ.
"Συμπαθώ τον Τσίπρα, την Κωνσταντοπούλου, τον Μπογιόπουλο, την Κουτσούμπα"
-Υπάρχει αυτή τη στιγμή πολιτικός - γυναίκα ή άνδρας - , ο οποίος/α θα μπορούσε να αναλάβει τις τύχες μας; Ποια χαρακτηριστικά πρέπει να διαθέτει ένας ηγέτης στην Ελλάδα το 2014;
Θα ειναι ο Τσιπρας, τον συμπαθώ, όπως και τη Ζωη Κωνσταντοπουλου. Θα 'θελα και τον Μπογιόπουλο, τη Δεσποινα Κουτσουμπα.
-Με αφορμή την απολογία του Σωκράτη μιλήσατε για “κοινή γνώμη του κοπαδιού”. Πόσο επικίνδυνη είναι μια τέτοια λογική, γιατί χρησιμοποιείται και από ποιους κυρίως κατά τη γνώμη σας; Στο κάτω κάτω, όλοι δεν έχουμε την ανάγκη να ζούμε σε μια κοινωνική “αγέλη;”
Μάλιστα. Φτάνει να μην είμαστε πρόβατα επί σφαγήν, να σεβόμαστε τη ζωή και τις ιδέες των άλλων,και να μην είμαστε υπόδουλοι των τηλεθεάσεων.
"Έχω εντυπωσιαστεί από την αναίσχυντη καραγκιοζοποίηση ανθρώπων"
-Μας άλλαξε προς το καλύτερο η κρίση ή απλά μας έκανε περισσότερο κτήνη απομονωμένα, το καθένα από αυτά στο δικό του κλουβί;
Ανάλογα με τον χαρακτήρα του και με τις ιδέες του ο καθένας. Εγώ τα είδα και τα δύο. Έχω εντυπωσιαστεί από την αναίσχυντη 'καραγκιοζοποίηση' ανθρώπων - που τους είχα πιο εντάξει -, απ' αυτήν την λαίλαπα που βλέπω μπρος μου. Χρειάστηκε να κόψω την καλημέρα σε πολύ κόσμο.
"Η φιγούρα μπήκε στη σαλαμούρα, υπάρχει και ο έρωτας"
-Τι είναι αυτό που θα λείψει περισσότερο στον Έλληνα από 'δω και πέρα – σε σχέση με τον Έλληνα του χθες- με δεδομένες τις ανατροπές που έφερε η κρίση; Θα ξαναδούμε “ένδοξες” εποχές του παρελθόντος με μπουζούκια και γαρύφαλλα, ακριβά αυτοκίνητα πάνω στα πεζοδρόμια νυχτομάγαζων και όλα αυτά που είχαμε "συνηθίσει" να βλέπουμε;
Δεν νομίζω ν αλλάξει το χαρακτηριστικό της πανηγύρεως. Σε καμία περίπτωση, όσο υπάρχουν οι θρησκευτικές εορτές, τα βαφτίσια και οι γάμοι. Το πάρτι θα 'χει νόημα. Η φιγούρα μπήκε στη σαλαμούρα και καλά έκανε.
Υπάρχει κι ο έρωτας ξέρετε. Αυτός δεν παθαίνει, δεν πονάει δεν αδικείται γιατί είναι αθάνατος.
"Δεν ελπίζω στους μεγάλους, ελπίζω στους νέους και το θυμό τους..."
-Παρά τις βίαιες αλλαγές που δεχτήκαμε οι περισσότεροι – λόγω συνθηκών – στη ζωή μας, ουδείς εξεγείρεται, πέρα από σπασμωδικές ενέργειες καλυμμένες από το πέπλο του συνδικαλισμού. Πότε περιμένουμε να κάνουμε κάτι; Τόση υπομονή πια έχει ο Έλληνας μαζεμένη;
Δεν είναι θέμα υπομονής..είναι κανονική τηλεοπτική αποβλάκωση. Σε πολλά σημεία η λοβοτομή της ευζωίας έκανε καλά τη δουλειά της. Δεν ελπίζω στους μεγάλους. Ελπίζω μόνο στους νέους και στο θυμό τους.
-Σας θυμάμαι πολλά χρόνια πριν με Πρωτοψάλτη, Γανωτή, Μακεδόνα, Νικολακοπούλου και πολλούς ακόμα. Σαν μια παρέα. Σήμερα η παρέα άλλαξε, καλλιτεχνικά τουλάχιστον. Πόσο σημαντικό είναι σε μια δουλειά η αίσθηση της ομάδας, της παρέας;
Κινητοποιούνται όλα αλλιώς. Μη νομίζετε πάντως ότι είναι αρκετό. Σαν αρχηγός έχω στιγμές μεγάλης μοναξιάς και αποθάρρυνσης. Κάνω γκρίνιες, ακούω αναίδειες που έχουν την άνεση της ελευθερίας Του λόγου (καγχάζει...).
Παρόλ' αυτά η ομάδα δίνει την ευτυχία της μοιρασιάς αυτό είναι κάτι.
"Απολαμβάνω τη δουλειά σαν να 'ναι διακοπές"
-Βλέποντάς σας κανείς θα έλεγε ότι είστε ακούραστος. Συνεχώς νέα πράγματα, νέες καλλιτεχνικές ανησυχίες. Πώς καταφέρνετε όλα αυτά τα χρόνια να είστε πάντα δημιουργικός; Ο έρωτας για την τέχνη ή ο έρωτας για να βρίσκεστε στο προσκήνιο; Ή μήπως κάτι άλλο;
Πίνω πολύ νερό, δεν κάνω καταχρήσεις, κοιμάμαι καλά. Και απολαμβάνω τη δουλεία σαν να 'ναι διακοπές. Δεν μ' αφήνω να κουρνιάσω στην επανάληψη. Δεν εφησυχάζω στο κεκτημένο και αφήνω χώρο στους νεότερους μου. Αυτό ανανεώνει και μένα. Με κάνει συνήλικό τους.
-Μέσα κοινωνικής δικτύωσης: Μας απελευθερώνουν ή μας σκλαβώνουν; Εργαλείο ή παγίδα την ίδια στιγμή; Και ρωτάω βλέποντας πολύ κόσμο να είναι έξω με την παρέα του και να ψάχνει στο Facebook ή αλλού...
Δεν βαριέστε όλα παίζουν, όλα κανουν τη δουλειά τους, αρκεί να μη σου κόβουν αέρα από την έξω ζωή την αληθινή, τον ερωτά, τη φιλία τη συνεύρεση, τη βόλτα.
"Τον έχω το Θεό μου"
-Βλέποντας σας κανείς θα έλεγε ότι η σχέση σας με τα θεία είναι μάλλον τυπικές. Είναι όντως έτσι; Αν όχι ποια είναι η σημασία του να πιστεύει κάποιος σε 'κάτι' ακόμα και άυλο ή άγνωστο σ' εκείνον -δεδομένου ότι ο άνθρωπος είναι κατεξοχήν υλιστής;
Όχι. Δεν είναι τυπική. Τον έχω το θεό μου. Τον σέβομαι τον ακούω, του αφήνω ανάσα στη ζωή μου. Το άυλο είναι οι ψυχές των φευγάτων μου από 'κει πάνω. Σκέπη και συντροφιά καμιά φορά. Τους ακούω...
*Οι φωτογραφίες είναι από την παράσταση "Η αληθινή απολογία του Σωκράτη", του Κώστα Βάρναλη