Μπορεί το διαζύγιο να είναι κάτι συνηθισμένο στις ημέρες μας ωστόσο όταν υπάρχουν παιδιά στη μέση θα πρέπει να γίνονται λεπτοί χειρισμοί ώστε να μη νιώσουν ανασφάλεια και να συνεχιστεί η ανάπτυξη τους φυσιολογικά. Εάν το παιδί σας είναι μέχρι 6 χρόνων θα πρέπει να γνωρίζετε ότι μπορεί σε αυτή την ηλικιακή ομάδα το παιδί να τραυματίζεται καθοριστικά από το χωρισμό, προσαρμόζεται όμως πιο εύκολα από τα μεγαλύτερα παιδιά, εφόσον οι γονείς συμπεριφερθούν ώριμα. Θέλετε να μάθετε πώς να διαχειριστείτε την κατάσταση; Η ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος και συγγραφέας αρκετών βιβλίων μεταξύ των οποίων τα "Οι γονείς κάνουν τη διαφορά", "Μεγαλώστε ευτυχισμένα παιδιά", "Οι γονείς χωρίζουν" και "Παιδιά στην εφηβεία, γονείς σε κρίση", κυρία Αλεξάνδρα Καππάτου συμβουλεύει.
Ψυχικές ανάγκες
Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας έχουν ανάγκη τα εξής:
Σταθερή σχέση με το άτομο που τα φροντίζει (κυρίως τα μικρότερα), το οποίο πρέπει να είναι τρυφερό και προβλέψιμο στις αντιδράσεις.
Σταθερότητα στο καθημερινό τους πρόγραμμα.
Αίσθημα ασφάλειας, ώστε από τη στιγμή που θα περπατήσουν (από τους 12 μήνες) να εξερευνήσουν άφοβα τον ελκυστικό, άγνωστο κόσμο που τα περιβάλλει και να ικανοποιήσουν την περιέργεια τους.
Αίσθημα σιγουριάς, που θα τα οδηγήσει στην ανάπτυξη εμπιστοσύνης προς τους άλλους και προς τον εαυτό τους.
Επιβεβαίωση και ενθάρρυνση.
Ηρεμία και παιχνίδια.
Συνοπτικά, η απουσία του ενός γονιού (συχνά σε συνδυασμό με την άσχημη συναισθηματική κατάσταση εκείνου που μένει με το παιδί) μπορεί να προκαλέσει στο παιδί αυτής της ηλικιακής ομάδας τις εξής αντιδράσεις:
Θλίψη
Άγχος
Φόβο εγκατάλειψης (εκδηλώνεται με δυσκολίες στον ύπνο, υπερβολικές αντιδράσεις όταν μένουν μόνα έστω και για λίγο, χωρίς το γονιό, ακόμα και στο σπίτι τους)
Παλινδρόμηση σε συνήθειες προηγούμενων σταδίων (π.χ. ξαναζητούν πιπίλα, βρέχουν το κρεβατάκι τους, ζητούν μπιμπερό ή αρνούνται να μιλήσουν)
Ενοχή (παρουσιάζουν συχνά κλάματα, ανορεξία, δυσκολία στον ύπνο, εφιάλτες)
Θυμό, εριστικότητα, εκρήξεις οργής (π.χ. πετούν αντικείμενα, ενοχλούν τα άλλα παιδιά)
Αντιθετική συμπεριφορά (π.χ. αρνούνται να πάνε για ύπνο, να υπακούσουν, να τακτοποιήσουν τα παιχνίδια τους)
Καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου
Πώς να το διαχειριστείτε
Διαφυλάξτε ευλαβικά τη σταθερότητα στις καθημερινές συνήθειες του παιδιού.
Φροντίστε να μη λείψει από το παιδί ο γονιός που φεύγει από το σπίτι.
Το παιδί διαισθάνεται και αντιλαμβάνεται με μεγάλη ένταση τα συναισθήματά σας. Προφυλάξτε το λοιπόν από την οργή και τη θλίψη σας, γιατί θα τις απορροφήσει σαν σφουγγάρι.
Στα μικρά παιδιά οι γονείς συχνά αποφεύγουν να δώσουν πολλές εξηγήσεις. Όταν όμως η απουσία του ενός γονιού μένει ανεξήγητη ή ακούγονται μισόλογα που δεν ικανοποιούν το παιδί, η ανασφάλεια του εντείνεται. Όταν λοιπόν ρωτάει: "που είναι ο μπαμπάς;" ή "που είναι η μαμά" πρέπει να παίρνει μια σαφή απάντηση που να μειώνει το φόβο του. Ακόμα και αν το παιδί δε ρωτά πού είναι ο γονιός που λείπει, φροντίστε εσείς να του λέτε κατά καιρούς με δική σας πρωτοβουλία "ο μπαμπάς (ή η μαμά) μένει σε άλλο σπίτι αλλά εγώ είμαι εδώ για ό,τι χρειαστείς".
Τα μικρά παιδία επιζητούν πιο έντονα την προσοχή μετά το χωρισμό. Δείξτε ανοχή χωρίς να κάνετε σημαντικές παραχωρήσεις και φροντίστε με τρυφερότητα να δίνετε στο παιδί αρκετή σημασία με δική σας πρωτοβουλία, ώστε να μη χρειάζεται να σας τη ζητήσει με τον τρόπο του.
Να προσπαθείτε να του προσφέρετε ώρες παιχνιδιού και χαλάρωσης.
Να τονώνετε, όσο μπορείτε, την αυτονομία και την αυτοπεποίθηση του.
Να απαλύνετε οπωσδήποτε τα αισθήματα ενοχής που ίσως νιώθει για το διαζύγιο.
Να τηλεφωνείτε συχνά στον άλλο γονιό, ώστε το παιδί να ακούει τουλάχιστον τη φωνή του.
Ενισχύστε την εικόνα του απόντος γονιού. Όσο αρνητικά κα αν αισθάνεστε για τον πρώην σύντροφό σας, να θυμάστε ότι τα παιδιά σας έχουν βαθύτατη ανάγκη όχι μόνο να αγαπούν εξίσου και τους δύο γονείς τους, αλλά και να τους εκτιμούν.
Στο περιβάλλον του παιδιού δεν πρέπει να εναλλάσσονται καινούρια πρόσωπα.
