Από την Παναγιώτα Χαϊκάλη, Παιδίατρο, Επιμελήτρια Β’ Παιδιατρικής Κλινικής, Παιδιατρικό Κέντρο Αθηνών
Η εφηβεία δεν είναι απλώς η ενδιάμεση φάση μεταξύ παιδικής ηλικίας και ενήλικης ζωής, αλλά περίοδος σημαντικών σωματικών, ορμονικών, ψυχικών, νοητικών και κοινωνικών αλλαγών. Χρειάζεται να εξηγήσουμε στους εφήβους ότι οι αλλαγές που παρατηρούν στο σώμα τους είναι απόλυτα φυσιολογικές.
Οι έφηβοι βρίσκονται σε ένα στάδιο που προσπαθούν να δηλώσουν την αυτονομία τους μέσω των διατροφικών τους επιλογών. Γενικά τείνουν να καταναλώνουν τρόφιμα εύληπτα, πλούσια σε λίπος, ζάχαρη και νάτριο όπως πατατάκια, παγωτά, σοκολάτες, κρουασάν, αναψυκτικά, πίτσες. Πολλές φορές, γευματίζουν εκτός σπιτιού και καταναλώνουν έτοιμα γεύματα (fast food), γεγονός που επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα της δίαιτάς τους, αντικατοπτρίζοντας την όλο και μεγαλύτερη ανάγκη για αυτονομία και διάθεση χρόνου μακριά από το σπίτι. Επίσης τείνουν να παραλείπουν γεύματα, κυρίως το πρωινό.
Χρειάζεται να συζητήσουμε μαζί τους τη σημασία της υγιεινής διατροφής και των θρεπτικών συστατικών που προσφέρει, για την ανάπτυξή τους και τη συνολική τους υγεία. Αποφεύγουμε να κάνουμε αυστηρό έλεγχο και επιτήρηση του τι τρώνε οι έφηβοι. Ωστόσο ενημερώνουμε και συμβουλεύουμε να περιορίσουν την κατανάλωση τροφών με χαμηλή διατροφική αξία και υψηλή περιεκτικότητα σε λίπη και ζάχαρη. Περιορίζουμε τη διαθεσιμότητα ανθυγιεινών τροφίμων στο σπίτι και τις συστηματικές παραγγελίες από ταχυφαγεία.
Η δυσαρέσκεια ως προς την εικόνα σώματος είναι κοινό χαρακτηριστικό σε αυτή την ηλικία. Ενημερωνόμαστε κατάλληλα και είμαστε σε εγρήγορση, ώστε να αναγνωρίσουμε εγκαίρως σημάδια διατροφικών διαταραχών, όπως η ψυχογενής ανορεξία και η βουλιμία.
Δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή σε εφήβους με χρόνια νοσήματα (π.χ σακχαρώδη διαβήτη, κοιλιοκάκη), που προκειμένου να μη διαφέρουν από τους συνομηλίκους τους δεν ακολουθούν τους κανόνες διατροφής, όπως οφείλουν για το νόσημά τους.
Μπορούμε να συμφωνήσουμε με τους εφήβους μια μέρα της εβδομάδας να βοηθούν στο μαγείρεμα ή και να μαγειρέψουν εξ’ ολοκλήρου κάποιο γεύμα. Παράλληλα με την ισορροπημένη διατροφή, είναι θεμιτό οι έφηβοι να έχουν ικανοποιητική φυσική δραστηριότητα.
