Ο απολογισμός της μετανάστευσης στη Μεσόγειο, αποτέλεσμα του χάους στη Συρία και τη Λιβύη, ήταν αυτό το καλοκαίρι πρωτοφανής και τρομερός: τουλάχιστον 2.000 νεκροί και 100.000 διασωθέντες από το ιταλικό Ναυτικό στο πλαίσιο της επιχείρησης Mare Nostrum.
Η κατάσταση αυτή δεν ασκεί πίεση μόνο στην Ιταλία. Στο Καλαί συνωστίζονται 1.300 υποψήφιοι για εξορία στην Αγγλία. Αποφασισμένος να "κάνει τη δουλειά σωστά, χωρίς να υποκύπτει στα συναισθήματα", ο Γάλλος υπουργός Εσωτερικών Μπερνάρ Καζνέβ ολοκλήρωσε τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες ενώπιον της Κομισιόν μια μίνι ευρωπαϊκή περιοδεία (Ρώμη, Λονδίνο, Βαρκελώνη και Βερολίνο), στη διάρκεια της οποίας παρουσίασε το σχέδιό του για ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων της Ένωσης.
Ο στόχος του σχεδίου αυτού είναι να δημιουργηθεί μια δύναμη Frontex plus, που θα συνίσταται στην περιπολία πλοίων από πολλές ευρωπαϊκές χώρες κοντά στις ακτές, σε μια λογική μάλλον εποπτείας παρά αρωγής.
Οι Ευρωπαίοι θέλουν να αποτρέψουν ένα Mare Nostrum 2 την άνοιξη του 2015. Κι αυτό, επειδή το συγκεκριμένο σχέδιο έφερε αντίστροφα αποτελέσματα: στέλνοντας πλοία σε μικρή απόσταση από τις λιβυκές ακτές, το ιταλικό ναυτικό ενθάρρυνε τα δίκτυα παράνομης μετανάστευσης, που οργάνωναν όλο και περισσότερες διαδρομές δίνοντας την υπόσχεση στους μετανάστες ότι σε περίπτωση δυσκολίας θα τους έσωζαν οι Ιταλοί.
Αυτό βέβαια δεν συνέβαινε πάντα. Πριν από δέκα ημέρες, για παράδειγμα, 300 μετανάστες έχασαν τη ζωή τους σε μια μέρα.
Από την άλλη πλευρά, η Ιταλία δεν μπορούσε να δεχθεί άλλους πρόσφυγες στο έδαφός της. Ήδη φιλοξενεί κάπου 100.000 ανθρώπους, στην πλειοψηφία τους Σύρους, Λίβυους, Ερυθραίους και Σουδανούς.
Η έλλειψη αποφασιστικότητας στην εφαρμογή της συνθήκης Σένγκεν προκάλεσε επίσης μια ανεξέλεγκτη ροή μεταναστών σε όλη την Ευρώπη, με πολλούς από αυτούς να επιδιώκουν με κάθε τρόπο να φτάσουν στην Αγγλία, εξ ου και ο θύλακας στο Καλαί.
Ακόμη και στη Γερμανία, που φιλοξενεί το 30% των αιτούντων άσυλο, έχουν δημιουργηθεί αντιδράσεις. Ο γερμανός υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ είπε το Σάββατο στον γάλλο ομόλογό του ότι η χώρα του καταβάλλει δυσανάλογη προσπάθεια σε σχέση με τις άλλες χώρες.
Ο Καζνέβ πάντως είναι αποφασισμένος. "Με έχει κουράσει εκείνη η Αριστερά που στερείται ωριμότητας και δεν την ενδιαφέρει η αποτελεσματικότητα", τονίζει. "Μπορεί κανείς να ανεμίζει τις αρχές του, αλλά η Γαλλία δεν μπορεί να δεχθεί όλο τον κόσμο".