Η άφιξη στο ρωσικό έδαφος τουλάχιστον μισού εκατομμυρίου Ουκρανών προσφύγων που εγκατέλειψαν τις εστίες τους για να γλιτώσουν από τις μάχες στα ανατολικά της χώρας τους έχει γίνει σοβαρό πρόβλημα για τις ρωσικές αρχές, οι οποίες θέλουν οι πρόσφυγες να εγκατασταθούν στη Ρωσία.
"Από την 1η Απριλίου, περισσότεροι από 515.000 άνθρωποι έφτασαν στη νοτιο-ανατολική Ουκρανία. Τουλάχιστον το 80% αυτών βρίσκεται στις παραμεθόριες περιοχές", εξηγούσε χθες ο επικεφαλής της ρωσικής Υπηρεσίας Μετανάστευσης Κονσταντίν Ρομοντανόφσκι.
Η συνεχής ροή ουκρανών πολιτών από την έναρξη των μαχών στη ρωσόφωνη ανατολική Ουκρανία είναι μια πρόκληση για τις ρωσικές αρχές που θέλουν να δημιουργήσουν ένα κέντρο συντονισμού σε ομοσπονδιακό επίπεδο προκειμένου να αποφορτιστούν οι επιβαρημένες περιοχές.
"Το κύμα των προσφύγων δεν σταματά. Πολλοί θέλουν να γυρίσουν στα σπίτια τους μόλις τελειώσει η σύγκρουση αλλά όλο και περισσότερες οικογένειες έρχονται, με σκοπό να μείνουν στη Ρωσία", δηλώνει η Έλα Παμφίλοβα, υπεύθυνη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Κρεμλίνο.
Μεταξύ των προσφύγων αυτών, περίπου 144.000 απευθύνθηκαν στις ρωσικές υπηρεσίες μετανάστευσης για να τους χορηγηθεί ειδικό καθεστώς, μεταξύ των οποίων 38.000 ζήτησαν άσυλο, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της υπηρεσίας μετανάστευσης κατά τη διάρκεια συνεδρίασης για το θέμα αυτό στην οποία μετείχε ο πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ.
"Δεν αποκλείουμε οι περισσότεροι από αυτούς να ζητήσουν επίσης να τους χορηγηθεί η ρωσική υπηκοότητα", δήλωσε ο Ρομοντανόφσκι.
Απέναντι σε αυτό το κύμα προσφύγων, οι ρωσικές αρχές έχουν ανοίξει 400 προσωρινά κέντρα υποδοχής. Πρόκειται για καταυλισμούς, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους βρίσκονται στην περιοχή Ροστόφ επί του Ντον, στο νότο, στα σύνορα με την Ουκρανία.
"Από την 4η Ιουνίου περισσότεροι από 220.000 άνθρωποι διέσχισαν τα ουκρανικά σύνορα και κατευθύνθηκαν στην περιοχή Ροστόβ. Σύμφωνα με τις επιτόπιες έρευνες που διεξάγουμε, περίπου 2.000 άνθρωποι διασχίζουν καθημερινά τα σύνορα για να φθάσουν στη Ρωσία", δήλωσε ο επικεφαλής της υπηρεσίας μετανάστευσης της Ρωσίας Βασίλι Γκολούμπεφ.
"Η περιφέρεια του Ροστόβ και οι μεθοριακές περιοχές έχουν δεχθεί τον μέγιστο αριθμό προσφύγων. Κάνουμε ό,τι μπορούμε, αλλά όταν έρθει ο χειμώνας, όλα θα είναι πιο δύσκολα", εξηγεί η Παμφίλοβα.
Αν το κόστος της υποδοχής των προσφύγων αντιμετωπιζόταν μέχρι τώρα από τον περιφερειακό προϋπολογισμό, η κυβέρνηση αποφάσισε να τους διαθέσει 74 εκατομμύρια ευρώ για να μπορέσουν να καλύψουν πρωταρχικές ανάγκες.
"Συνολικά, η κυβέρνηση έχει δεσμεύσει το ποσό των 4.940.000.000 ρουβλίων (105 εκατομμύρια ευρώ) για να βοηθήσει τους πρόσφυγες. Πρόκειται για σημαντικό ποσό", δήλωσε με ικανοποίηση ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ. "Πολλοί από αυτούς έχουν βιώσει ένα δράμα. Ήρθαν στη Ρωσία ζητώντας την προστασία και την στήριξή μας. Στόχος μας είναι να τους αντιμετωπίσουμε με τη μέγιστη προσοχή και να τους παράσχουμε κάθε αναγκαία βοήθεια".
Για την αποσυμφορηθούν οι παραμεθόριες περιοχές, οι αρχές άρχισαν επίσης τη μετεγκατάσταση καταυλισμών σε άλλες περιοχές της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένης της κεντρικής Ρωσίας, με την ελπίδα να στεριώσουν οι πληθυσμοί αυτοί.
"Ορισμένοι πρόσφυγες ζουν στο σπίτι ενός κατοίκου, ο οποίος τους ταΐζει. Η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να διαρκέσει για πάντα", τονίζει η Άννα Σερντιούκοβα, από τη Βοήθεια Πολιτών, μια ΜΚΟ υπέρ των δικαιωμάτων των προσφύγων στο Σάχτι, πόλη στην περιφέρεια του Ροστόφ. "Τον Ιούνιο, πολλοί από αυτούς έλεγαν: 'Ας μείνουμε εδώ και μετά να γυρίσουμε στην πατρίδα'. Σήμερα, είναι όλο και λιγότεροι αυτοί που σκέφτονται έτσι".
Οι ρωσικές αρχές έχουν επεξεργαστεί σχέδιο διατάγματος που προβλέπει τη δυνατότητα για τους ουκρανικούς αυτούς πρόσφυγες, στην πλειοψηφία τους ρωσόφωνοι, να επωφεληθούν από μια απλουστευμένη διαδικασία χορήγησης ρωσικής υπηκοότητας.
"Η Ρωσία έχει έλλειψη πληθυσμού και εργατικού δυναμικού. Και εδώ βρίσκονται δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι που είναι κοντά στη νοοτροπία μας, τη γλώσσα μας και τον πολιτισμό μας", εξηγεί ο Γεβγένι Γκονταμάχερ, διευθυντής του κέντρου της κοινωνικής πολιτικής στο Ινστιτούτο Οικονομίας της Μόσχας.