Οι συμβάσεις, οι οποίες είχαν υπογραφεί πριν από το 2010, προέβλεπαν την έμμεση χρηματοδότηση από τις επιδοτήσεις του κράτους για την ακτοπλοϊκή συγκοινωνία, για την απόκτηση νέων πλοίων από τις εταιρείες.
Με δεδομένο, όμως, ότι την τελευταία τετραετία οι ακτοπλοϊκές εταιρείες έχουν συσσωρεύσει τεράστιες ζημιές, δεν υπάρχει η δυνατότητα ανανέωσης στόλου και αγοράς νέων πλοίων.
Προσωρινή λύση στο πρόβλημα που έχει προκύψει με την αδυναμία αντικατάστασης των παλιών πλοίων με νέα, στις πολυετείς συμβάσεις για τις άγονες γραμμές, έδωσε το Υπουργείο Ναυτιλίας και Αιγαίου με τροπολογία στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Τουρισμού.
Σύμφωνα με αυτή, δίνεται η δυνατότητα λύσεως -χωρίς να ζημιωθούν οι εταιρείες- της σύμβασης πριν από τον προκαθορισμένο χρόνο με σκοπό την αποφυγή του ενδεχόμενου ανώμαλης εξέλιξής τους και αδυναμίας εξυπηρέτησης των δρομολογιακών γραμμών.
Μακροχρόνιες συμβάσεις που υιοθετήθηκαν το 2008 και είχαν υπογράψει περιφερειακές εταιρείες όπως η ΝΕΛ και η Λασιθιώτικη ΛΑΝΕ (θυγατρική της ΑΝΕΚ), προέβλεπαν την υποχρέωση αντικατάστασης του πλοίου με νεότερο εντός τριετίας.
Όπως σημειώνουν κύκλοι του υπουργείο Ναυτιλίας: "Η δημοσιονομική κατάσταση και η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση, σε συνδυασμό με την απροθυμία – αδυναμία του χρηματοπιστωτικού συστήματος να επενδύσει κεφάλαια στην αγορά της ακτοπλοΐας, που έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη ρευστότητα των ακτοπλοϊκών εταιρειών, περιορίζουν τις προοπτικές εκπλήρωσης της υποχρέωσης των αναδόχων για αντικατάσταση συμβατικών πλοίων τους".
Με άλλη τροπολογία, ο Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης εισάγει το νέο πλαίσιο "εναλλακτικά δρομολόγια" προκειμένου να έχει τη δυνατότητα να καλύψει συγκοινωνιακές ανάγκες νησιών που εξυπηρετούνται με συμβάσεις δημόσιας υπηρεσίας και τα δρομολόγια δεν πραγματοποιούνται ή στην περίπτωση που δεν εκδηλωθεί ενδιαφέρον για την εξυπηρέτησή τους. Έτσι δίνεται η δυνατότητα στον εκάστοτε υπουργό να συνάψει προσωρινή σύμβαση απευθείας ανάθεσης με πλοιοκτήτη που έχει δρομολογημένα πλοία σε εναλλακτικά δρομολόγια, αν κρίνεται απολύτως αναγκαίο για λόγους κοινωνικής, οικονομικής και εδαφικής συνοχής ή κάλυψης επειγουσών συγκοινωνιακών αλλαγών.