Ο σύζυγος σας δεν πληρώνει την οφειλόμενη δυνάμει δικαστικής απόφασης διατροφή (τέκνων και συζύγου). Μία δυσάρεστη κατάσταση, αλλά δυστυχώς πολύ συνηθισμένη. Τί γίνεται λοιπόν σε αυτές τις περιπτώσεις;
Η απάντηση εξαρτάται από τον αν ο υπόχρεος σύζυγος έχει στο όνομά του ακίνητη περιουσία ή ένα αυτοκίνητο ή δεν έχει τίποτε. Αν έχει λοιπόν ακίνητη ή κινητή περιουσία, τότε μπορούν να κινηθούν οι διαδικασίες της αναγκαστικής εκτέλεσης (δηλαδή κατάσχεσης ακίνητης και κινητής περιουσίας κι έπειτα πλειστηριασμός) προκειμένου να μπορέσει ο δικαιούχος σύζυγος να ικανοποιήσει τις χρηματικές αξιώσεις που πηγάζουν από την δικαστική απόφαση που επιδικάζει (καθορίζει) το ποσό της πληρωτέας διατροφής.
Πολλές φορές βέβαια όταν ο υπόχρεος για καταβολή διατροφής σύζυγος δεν θέλει κακόπιστα να καταβάλει τη διατροφή, προβαίνει σε μεταβίβαση κάθε περιουσιακού του στοιχείου σε συγγενείς ή φίλους του. Αυτή όμως η δόλια μεταβίβαση, μπορεί να προσβληθεί με αγωγή ως καταδολιευτική (ότι δηλαδή έγινε με δόλο) και ως εκ τούτου ν' ανατραπεί η μεταβίβαση, τα περιουσιακά στοιχεία να επιστρέψουν στην κυριότητα του υπόχρεου συζύγου και έτσι να μπορεί ο δικαιούχος της διατροφής να τα κατάσχει και να τα εκπλειστηριάσει προκειμένου να ικανοποιηθούν οι αξιώσεις διατροφής που έχει.
Επίσης, ο υπόχρεος σύζυγος που με δόλο μεταβίβασε σε άλλους όλη του την περιουσία, μπορεί να υποστεί και την ποινική ευθύνη (με μήνυση του υπόχρεου συζύγου) λόγω αυτής της μεταβίβασης, καθώς η δόλια αυτή μεταβίβαση αποτελεί και ποινικό αδίκημα (καταδολίευση δανειστών).
Αν όμως ο υπόχρεος προς καταβολή διατροφής σύζυγος δεν έχει κανένα περιουσιακό στοιχείο στο όνομά του και δεν αρνείται να πληρώσει τη διατροφή, τότε τι γίνεται;
Όταν ο υπόχρεος προς διατροφή γονέας δεν έχει περιουσιακά στοιχεία, στο όνομά του, αλλά εργάζεται μπορεί να γίνει κατάσχεση εις χείρας τρίτου, όπως ονομάζεται, δηλαδή κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη. Για να γίνει κατανοητή αυτή η διαδικασία, ας υποθέσουμε ότι ο υπόχρεος προς διατροφή λαμβάνει από την εργασία του 1.000 ευρώ μηνιαίως και είναι υποχρεωμένος να καταβάλει έστω το ποσό των 200 ευρώ μηνιαίως προς διατροφή, τότε μπορεί να γίνει κατάσχεση του ποσού των 200 ευρώ στα χέρια του εργοδότη, ο οποίος θα το παρακρατεί από το μισθό των 1000 ευρώ και θα το αποδίδει στην μητέρα του ανήλικου τέκνου που είναι η δικαιούχος της διατροφής μαζί με το ανήλικο τέκνο της.
Τέλος, σε κάθε περίπτωση, η παραβίαση της υποχρέωσης για διατροφή συνιστά ποινικώς κολάσιμο αδίκημα που επισύρει ποινή φυλάκισης μέχρι ένα έτος.
Συγκεκριμένα το άρθρο 358 ΠΚ (Ποινικού Κώδικα) ορίζει τα εξής:
Άρθρο 358.
Όποιος κακόβουλα παραβιάζει την υποχρέωση διατροφής που του την έχει επιβάλλει ο νόμος και έχει αναγνωρίσει, έστω και προσωρινά, το δικαστήριο, με τρόπο τέτοιο ώστε ο δικαιούχος να υποστεί στερήσεις ή να αναγκαστεί να δεχτεί βοήθεια άλλων, τιμωρείται με Φυλάκιση μέχρι ενός έτους.Η δίωξη του εγκλήματος γίνεται αυτεπάγγελτα.
Όσα προαναφέρθηκαν ισχύουν και για τους δύο γονείς, αν και στην πράξη η συντριπτική πλειονότητα αυτών των υποθέσεων αφορούν στον πατέρα.
Χρύσα Τσιώτση
Δικηγόρος
[email protected]
