Εκεί που πολέμησαν και οι γυναίκες
Μόλις ακούς το όνομά του, ο νους σου ταξιδεύει πίσω στην ιστορία και την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Αποτελεί, εξάλλου, μια από τις πιο ιστορικές περιοχές της Ελλάδας αλλά και πολυτραγουδισμένες! Ο λόγος για το ιστορικό Σούλι με την άγρια ομορφιά και τα πολλά γεγονότα που έχει να σου διηγηθεί. Εκεί που ηρωϊκά έχασαν την ζωή τους Σουλιώτες και Σουλιώτες και γι’ αυτό όχι άδικα η περιοχή αποκαλείται και ιστορική αετοφωλιά των αγωνιστών του 1821.
Πολλοί αγωνιστές, εξάλλου, ξεκίνησαν από το Σούλι και από άλλες περιοχές της Ηπείρου και έφτασαν στην άλλη άκρη της Ελλάδας για να βοηθήσουν πολεμώντας στην απελευθέρωση του ελληνικού κράτους.
Σούλι: Η ιστορική αετοφωλιά των αγωνιστών του 1821
Ανυπότακτοι από τη φύση τους, μπορεί οι Σουλιώτες να αναγκάστηκαν από τον Αλή Πασά να εγκαταλείψουν τα χωριά τους, στα βουνά της Ηπείρου, το 1803, και να διασκορπιστούν στα Επτάνησα και τη Νότια Ελλάδα, η συμβολή τους, όμως, στην Επανάσταση ήταν καθοριστική. Δεν σταμάτησαν ποτέ να πολεμούν τον εχθρό στα 20 χρόνια που ακολούθησαν και δεν δίστασαν ακόμα και να θυσιαστούν προκειμένου να κινδυνεύσουν να υποταχθούν στους Τούρκους.
Το 1820, και ενώ ο επαναστατημένος ελληνισμός περιμένει απλά το σύνθημα, οι Σουλιώτες επιστρέφουν στην πατρίδα τους και χτυπούν τους Τούρκος, αποκόπτοντας την επικοινωνία από τα Ιωάννινα στην Άρτα και την Πρέβεζα. Αυτό θα είναι ένα μόνο από τα αλλεπάλληλα σαμποτάζ που θα κάνουν στον εχθρό, προκειμένου να εμποδίσουν ή να καθυστερήσουν την είσοδό του στη νότια Ελλάδα. Το 1822 οι Σουλιώτες αναγκάστηκαν να συνθηκολογήσουν με τους Τούρκους –η απελευθέρωση της Ηπείρου δεν έμελλε να έρθει παρά μέχρι το τέλος του ‘Α Βαλκανικού Πολέμου, το 1913.
Όσον αφορά το όνομα του Σουλίου, υπάρχουν διάφορες εκδοχές. Κατά καιρούς έχουν αναφερθεί διάφορες απόψεις για την προέλευσή του. Ο Χριστόφορος Περραιβός που γνώρισε προσωπικά τους Σουλιώτες στις αρχές του 19ου αιώνα αναφέρει την τοπική παράδοση ότι οφείλεται σε κάποιον Τουρκαλβανό Σούλη που είχε φονευθεί σ’ αυτή την τοποθεσία. Ο ποιητής Ανδρέας Κάλβος στην ωδή του “Eις Σούλι” συνδέει το Σούλι με τη χώρα των Σελλών. Ο Π. Φουρίκης θεωρεί την ονομασία αλβανική εκ του “σούλα” που σημαίνει άκρη σκοπιάς, βίγλα, όνομα που έδωσαν στη περιοχή αυτή οι πρώτοι αλβανόφωνοι οικιστές της. Ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης ετυμολογεί το Σούλι από το αλβανικό suli, που σημαίνει αιχμηρή κορυφή (βουνού).
Ο χορός του Ζαλόγγου
Το γεγονός που ξεχώρισε επίσης προεπαναστατικά είναι ο λεγόμενος χορός του Ζαλόγγου. Την Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 1803 περίπου 60 Σουλιώτισσες έπεσαν στον γκρεμό, μαζί με τα παιδιά τους για να μην παραδοθούν στους Τούρκους. «Πιάστηκαν από τα χέρια κι άρχισαν ένα χορό, που τα βήματά του τα κινούσε ένας ασυνήθιστος ηρωισμός… Κάθε γύρο που γυρίζαν έπεφτε και μια…» Η Σουλιώτισσα γυναίκα, ελεύθερη και ηθική σε όλη της τη ζωή, προτιμά τον θάνατο από την ατίμωση και τη σκλαβιά. Καλύτερα νεκρή κι ελεύθερη και ηθική στον γκρεμό του Ζαλόγγου, παρά ζωντανή κι ατιμωμένη και σκλάβα! Οι 56 γυναίκες που πέφτουν μία-μία και τσακίζονται στα βράχια του Ζαλόγγου, αποδεικνύουν, πέρα από την ανδρεία τους, ότι η ελευθερία για τους Σουλιώτες είναι μονόδρομος, όπως αναφέρει το exploringgreece.
