Τι έδειξε διεθνής έρευνα που περιλαμβάνει και την Ελλάδα
Τώρα που μπαίνει η άνοιξη και η γύρη παράγεται σε μεγάλες ποσότητες από τα δέντρα και τα λουλούδια, προκαλώντας αλλεργίες σε πολλούς ανθρώπους, ένας άλλος κίνδυνος ελλοχεύει: να γίνει κάποιος πιο ευάλωτος στον κορονοϊό εξαιτίας της γύρης. Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας διεθνούς μελέτης με επικεφαλής έναν Έλληνα επιστήμονα της διασποράς, της πρώτης που κάνει αυτή τη συσχέτιση.
Η παγκόσμια εξάπλωση της Covid-19, σύμφωνα με τη νέα έρευνα, συνέπεσε πέρυσι με μια μεγάλη εποχική έξαρση συγκεντρώσεων γύρης στο βόρειο ημισφαίριο, όπου ανήκει και η Ελλάδα. Όσο μεγαλύτερη είναι η έκθεση των ανθρώπων στην γύρη που μεταφέρεται με τον αέρα, τόσο φαίνεται να αυξάνεται η μεταδοτικότητα ορισμένων αναπνευστικών ιών, μεταξύ των οποίων και ο νέος κορονοϊός.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον αεροβιολόγο Αθανάσιο Δάμιαλη του Πολυτεχνείου του Μονάχου και του Ινστιτούτου Περιβαλλοντικής Ιατρικής του Κέντρου Χέλμχολτς της ίδιας γερμανικής πόλης, οι οποίοι ανέλυσαν στοιχεία από 130 περιοχές σε 31 χώρες πέντε ηπείρων και έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), εκτιμούν ότι η έκθεση σε αυξημένη ποσότητα γύρης καθιστά κάποιον πιο ευάλωτο στη λοίμωξη Covid-19 όπως αναφέρει το ΑΠΕ ΜΠΕ.
Η μελέτη -που συμπεριέλαβε και την Ελλάδα- δείχνει ότι η αερομεταφερόμενη γύρη, μόνη της ή σε συνδυασμό με ευνοϊκές συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας, μπορεί να εξηγήσει περίπου το 44% των διαφορών στην μεταδοτικότητα και εξάπλωση μεταξύ διαφορετικών περιοχών στην ίδια χώρα. Η πορεία των ημερήσιων κρουσμάτων φαίνεται να σχετίζεται με τη συγκέντρωση της γύρης στον αέρα, στις χώρες με ή χωρίς lockdown.
Όμως οι χώρες με lockdown -χάρη στα περιοριστικά μέτρα- έχουν ημερήσιους αριθμούς νέων κρουσμάτων τους μισούς σε σχέση με τις χώρες που έχουν παρόμοια επίπεδα γύρης στην ατμόσφαιρα, αλλά δεν βρίσκονται σε lockdown. Χωρίς lockdown μια αύξηση κατά 100 κόκκους γύρης ανά κυβικό μέτρο αέρα εκτιμάται ότι οδηγεί σε μια μέση αύξηση κατά 4% στα κρούσματα Covid-19. Σε γερμανικές πόλεις όπου οι συγκεντρώσεις γύρης έφθασαν τους 500 κόκκους ανά κυβικό μέτρο αέρα, καταγράφηκε αύξηση κρουσμάτων έως 20%.
Σύμφωνα με τον κ. Δάμιαλη, αυξήσεις στα νέα κρούσματα παρατηρούνται σε μια περιοχή, όταν καταγράφονται επίπεδα γύρης της τάξης των 250 κόκκων ανά κυβικό μέτρο αέρα επί τέσσερις τουλάχιστον συνεχόμενες μέρες. Όταν αντίθετα οι συγκεντρώσεις γύρης βρίσκονται στα χαμηλότερα επίπεδα, παρατηρούνται και τα λιγότερα κρούσματα.
Η γύρη, όταν εισπνέεται και κολλάει στις μεμβράνες των αεραγωγών, εξασθενεί το αμυντικό σύστημα των πνευμόνων έναντι της λοίμωξης από τον κορονοϊό, κάτι που έχει ήδη παρατηρηθεί και στους ιούς των κρυολογημάτων, με συνέπεια να διευκολύνεται ο πολλαπλασιασμός των «εισβολέων» μέσα στο σώμα. Με βάση τα ανωτέρω ευρήματα, οι ερευνητές συνιστούν στους ευπαθείς ανθρώπους υψηλού κινδύνου να φοράνε μάσκα με φίλτρο, που κρατά μακριά τα σωματίδια του αέρα, ιδίως τώρα που αρχίζει η άνοιξη και η γύρη αυξάνεται στο περιβάλλον.
O Α.Δαμιάλης αποφοίτησε το 2000 από το Τμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και πήρε το 2010 διδακτορικό από το ΑΠΘ στη Βιολογία. Μετά από μεταδιδακτορική έρευνα στα πανεπιστήμια ΑΠΘ, Ιωαννίνων, Royal Holloway Λονδίνου και Πολυτεχνείου Μονάχου, έχοντας ειδικευθεί στην αεροβιολογία, είναι από το 2015 επικεφαλής στο τμήμα Περιβαλλοντικής Ιατρικής του Πολυτεχνείου του Μονάχου.
