Καθηγητής Θωμαΐδης: Μονόδρομος το lockdown – Ανησυχία για την αύξηση του ιικού φορτίου και στην περιφέρεια
Τα πράγματα δεν πηγαίνουν καθόλου καλά με την έξαρση της πανδημίας του κορονοϊού στην Ελλάδα, εξού και τα νέα σκληρότερα μέτρα που ανακοίνωσε ο Νίκος Χαρδαλιάς. Μάλιστα, οι ειδικοί περιμένουν αύξηση κρουσμάτων τις επόμενες μέρες, όπως τόνισε ο καθηγητής Αναλυτικής Χημείας ΕΚΠΑ, Νίκος Θωμαΐδης.
«Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι διαφορετικό παρά να αυστηριοποιηθούν οι περιορισμοί για να ανασχεθεί η όποια διάδοση. Είναι πολύ δύσκολη αυτή η περίοδος, κάτι που περιμένουμε ότι τον Φεβρουάριο με αυτές τις συνθήκες θα έχουμε έκρηξη, τη στιγμή που δεν υπήρχε πραγματικό lockdown», είπε στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του MEGA και τη Ράνια Τζίμα, ο Νίκος Θωμαΐδης, και σημείωσε ότι η αυστηροποίηση των μέτρων ήταν μονόδρομος.
Για το ενδεχόμενο χαλάρωσης των μέτρων, είπε: «Όπως γνωρίζετε κάθε εβδομάδα και κάθε δεκαπενθήμερο τα μέτρα επανεξετάζονται. Αν δεν υπάρξει σημαντικό βελτίωση τις επόμενες δέκα μέρες, τότε είναι πολύ δύσκολο να ανοίξει σε 15-16 ξανά το σύστημα. Αν πραγματικά είχε εφαρμοστεί ο περιορισμός θα έπρεπε να έχουμε μία μείωση της τάξης του 70%, αυτό έχουμε δει μια μείωση περίπου 20% και μάλιστα τις τελευταίες εβδομάδες επιπεδοποίηση και δεν αλλάζει το ιικό φορτίο από βδομάδα σε εβδομάδα».
Όσον αφορά τη μεγαλύτερη επιβάρυνση στην Αττική, επισήμανε τις περιοχές: «Είναι ο κεντρικός τομέας και ο Πειραιάς»
Για το ενδεχόμενο αύξησης κρουσμάτων, δήλωσε: «Ο ΕΟΔΥ έχει δημιουργήσει ένα σύστημα με 5 εργαστήρια που δίνουν στοιχεία για όλη τη χώρα. Αυτή τη στιγμή είδαμε μία έκρηξη, έχει ήδη ανακοινωθεί μία έκρηξη του ιικού φορτίου στη Θεσσαλία και την Κρήτη, επομένως περιμένουμε και στις περιφέρειες να έχουμε αύξηση κρουσμάτων. Σε 7-10 μέρες θα δούμε αύξηση κρουσμάτων στην Ελλάδα».
Έκανε και την εκτίμηση του για την Αττική: «Εμείς παρακολουθούμε την Αττική, οπότε για την Αττική μπορούμε να μιλήσουμε, καθώς το ιικό φορτίο παραμένει υψηλό, φυσικά έχει να κάνει και με τον αριθμό των τεστ κι αν συνεχίσει η κατάσταση σε αυτό το ρυθμό, τότε θα παρακολουθούμε κρούσματα της τάξης των χιλίων»
Για το υψηλό ιικό φορτίο, τόνισε: «Αυτό που ισχύει η επικράτηση δύο στελεχών, του βρετανικού και του ισπανικού κι αυτά δίνουν πολύ υψηλά ιικά φορτία, το οποίο φαίνεται από τα κλινικά δείγματα ότι δίνουν πολύ υψηλό ιικό φορτίο στα θετικά δείγματα. Που σημαίνει ότι όποιος μολύνεται, νοσεί δε νοσεί, αυξάνει πάρα πολύ το ιικό φορτίο που παράγει κι αυτό αποτυπώνεται και στα λύματα. Κι αυτή είναι μια ποιοτική διαφορά από την προηγούμενη εβδομάδα»
Σκληρότερα μέτρα ανακοίνωσε ο Χαρδαλιάς
Αναπροσαρμογές στους κωδικούς μετακίνησης 2, 3 και 6, προκειμένου να περιοριστεί η διασπορά του ιού, ανακοίνωσε ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων, Νίκος Χαρδαλιάς, κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης για την πορεία της πανδημίας του κορονοϊού στη χώρα.
Πιο συγκεκριμένα από αύριο το πρωί στις 6 και μέχρι την Τρίτη 16 Μαρτίου στις 6 το πρωί, το πλαίσιο των μέτρων κατά της πανδημίας αναπροσαρμόζεται ως εξής:
Στο SMS 2 στο 13033 που αφορά σε μετάβαση σε εν λειτουργία κατάστημα προμηθειών αγαθών πρώτης ανάγκης (σούπερ μάρκετ, μίνι μάρκετ), όπου δεν είναι δυνατή η αποστολή τους, αλλά και στο SMS 3, όσον αφορά το σκέλος των τραπεζών, η μετακίνηση θα πραγματοποιείται μόνο είτε εντός του οικείου δήμου είτε σε απόσταση έως 2 χλμ από τον τόπο κατοικίας.
Ως προς το SMS 6 στο 13033, που αφορά σωματική άσκηση σε εξωτερικό χώρο ή κίνηση με κατοικίδιο ζώο, οι δραστηριότητες αυτές πραγματοποιούνται αποκλειστικά και μόνο πεζή ή με ποδήλατο. Δεν θα μπορεί δηλαδή, κανείς σε όλη τη χώρα να στείλει κωδικό 6 και να πάρει το αυτοκίνητο ή τη μοτοσικλέτα του προκειμένου να μεταβεί σε άλλη περιοχή για να αθληθεί ή να βγάλει βόλτα το κατοικίδιο.
Ακόμη, όσον αφορά το SMS 4, την περίπτωση δηλαδή της μετακίνησης για παροχή βοήθειας, όπως είπε ο κ. Χαρδαλιάς, τα ελεγκτικά όργανα από αύριο εντέλλονται να ζητήσουν επιπλέον διευκρινίσεις κατά τον έλεγχο, ώστε να επιβεβαιώσουν την ορθή χρήση του SMS.
Σχετικά τώρα με τον Χάρτη Υγειονομικής Ασφάλειας και Προστασίας, αυτός διαμορφώνεται ως εξής:
Στο επίπεδο πολύ αυξημένου κινδύνου (βαθύ κόκκινο) κατατάσσεται η Περιφέρεια Αττικής, καθώς και οι Περιφερειακές Ενότητες: Αχαΐας, Αρκαδίας, Θεσσαλονίκης, Λάρισας, Λευκάδας (εκτός από το Μεγανήσι), Φθιώτιδας, Αργολίδας, Κορινθίας, Θεσπρωτίας, Άρτας, Σάμου, Βοιωτίας, Χίου, Αιτωλοακαρνανίας, Ρόδου, Ηρακλείου και Ευβοίας (εκτός από τη Σκύρο). Επίσης, στο συγκεκριμένο επίπεδο κατατάσσεται και ο Δήμος Καλυμνίων.
Όλες οι υπόλοιπες περιοχές, σε όλη τη χώρα, κατατάσσονται στο επίπεδο αυξημένου κινδύνου (κόκκινο).
Τα μέτρα ισχύουν από αύριο 4 Μαρτίου στις 6:00 το πρωί έως και την Τρίτη 16 Μαρτίου στις 6:00 το πρωί, με εξαίρεση την Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας, όπου τα μέτρα θα ξεκινήσουν από το Σάββατο 6 Μαρτίου στις 6:00 το πρωί προκειμένου να διευκολυνθεί η διαχείριση των συνεπειών του σεισμού που έπληξε σήμερα την περιοχή.
Παράλληλα ο κ. Χαρδαλιάς ανακοίνωσε αλλαγές ως προς το ωράριο της απαγόρευσης κυκλοφορίας. Συγκεκριμένα όσες περιοχές ανήκουν στο επίπεδο αυξημένου κινδύνου (κόκκινο) η απαγόρευση κυκλοφορίας ισχύει από τις 9 το βράδυ έως τις 5 το πρωί, ενώ στο επίπεδο πολύ αυξημένου κινδύνου πλέον αναπροσαρμόζεται (βαθύ κόκκινο) και θα είναι από τις 7 το απόγευμα έως τις 5 το πρωί. Εξαιρούνται η Περιφέρεια Αττικής και η Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης, όπου η απαγόρευση κυκλοφορίας τις καθημερινές (Δευτέρα ως Παρασκευή) διαμορφώνεται από τις 9 το βράδυ ως τις 5 το πρωί, λόγω του μητροπολιτικού χαρακτήρα των περιοχών αυτών, ωστόσο, τα Σαββατοκύριακα η απαγόρευση της κυκλοφορίας θα ξεκινάει από τις 7 το απόγευμα.
Όσον αφορά τον αθλητισμό στο επίπεδο πολύ αυξημένου κινδύνου (βαθύ κόκκινο) ισχύουν πλέον τα εξής:
- Αναστολή της λειτουργίας και χρήσης οργανωμένων αθλητικών εγκαταστάσεων.
- Εξαιρείται η λειτουργία των αθλητικών εγκαταστάσεων για προπονήσεις και αγώνες χωρίς την παρουσία θεατών: α) των ομάδων που μετέχουν στα πρωταθλήματα ποδοσφαίρου της Α' και Β' Εθνικής κατηγορίας ανδρών (Superleague I και Superleague II), στα πρωταθλήματα της Α' κατηγορίας ανδρών καλαθοσφαίρισης (Basketball league) και της Α' κατηγορίας ανδρών πετοσφαίρισης (Volleyballleague ανδρών) και μόνο στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, σύμφωνα με τα ειδικά πρωτόκολλα των οικείων διεθνών ομοσπονδιών. Όλα τα άλλα πρωταθλήματα αναστέλλονται για τις επόμενες ημέρες.
Σε κάθε περίπτωση, η εφαρμογή των παραπάνω εξαιρέσεων είναι δυνατή μόνο εφόσον ακολουθείται υγειονομικό πρωτόκολλο που περιλαμβάνει υποχρεωτικό εβδομαδιαίο και πριν από κάθε αγώνα, προληπτικό έλεγχο των αθλητών για COVID-19 με τεστ αντιγόνου από διαπιστευμένα εργαστήρια.
Επιτρέπεται, επίσης, η χρήση των αθλητικών εγκαταστάσεων από όσους αναφέρονται σε ονομαστικές καταστάσεις που εκδίδει η Γενική Γραμματεία Αθλητισμού κατόπιν εισήγησης της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής (Ε.Ο.Ε.) και της Ελληνικής Παραολυμπιακής Επιτροπής (Ε.Π.Ε.) για την κάλυψη των αναγκών προετοιμασίας τους για τους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες του έτους 2021.
Ακόμη, ο κ. Χαρδαλιάς υπενθύμισε ότι δεν επιτρέπεται η παραμονή πολιτών σε χώρους εξωτερικής άθλησης, οργανωμένες μαρίνες, πάρκα και άλση.
Παράλληλα, όσον αφορά τις τελετές ανακοινώθηκε ότι στις περιοχές που βρίσκονται στο επίπεδο πολύ αυξημένου κινδύνου (βαθύ κόκκινο) αναστέλλεται η τέλεση γάμων, βαφτίσεων αλλά και μνημόσυνων. Επιτρέπεται η τέλεση θρησκευτικών λειτουργιών αποκλειστικά και μόνο από θρησκευτικούς λειτουργούς και το αναγκαίο βοηθητικό προσωπικό χωρίς την παρουσία άλλων φυσικών προσώπων. Με εξαίρεση τις κηδείες, όπου επιτρέπεται η παρουσία έως εννέα ατόμων.
Σχετικά με τα σχολεία ο κ. Χαρδαλιάς επανέλαβε ότι στο επίπεδο αυξημένου κινδύνου (κόκκινο) είναι σε αναστολή η δια ζώσης λειτουργία των λυκείων, ενώ στο επίπεδο πολύ αυξημένου κινδύνου (βαθύ κόκκινο) είναι σε αναστολή η δια ζώσης λειτουργία όλων των σχολικών μονάδων και βαθμίδων εκπαίδευσης (εξαιρουμένης της ειδικής αγωγής).
Κατά τα άλλα, τα μέτρα ισχύουν ως είχαν στο επίπεδο αυξημένου κινδύνου (κόκκινο) και πολύ αυξημένου κινδύνου (βαθύ κόκκινο) και τα οποία αναλυτικά αναφέρονται στην ιστοσελίδα covid19.gov.gr.
Στόχος των παραπάνω μέτρων, όπως ανέφερε ο κ. Χαρδαλιάς, είναι ο περιορισμός της κινητικότητας, που αποτελεί βασικό παράγοντα εξάπλωσης της πανδημίας, ενώ προσέθεσε ότι οι έλεγχοι θα είναι αυξημένοι και στις γειτονιές. Ιδιαίτερη έμφαση, όπως είπε, θα δοθεί στους ελέγχους στους χώρους εργασίας, οι οποίοι μαζί με τις συνάξεις στα σπίτια αποτελούν βασικές αιτίες εξάπλωσης πανδημίας. Ακόμη, υπογράμμισε ότι η τήρηση των μέτρων δεν είναι υπόθεση μόνο ή κυρίως των ελεγκτικών μηχανισμών. «Καταλαβαίνουμε την κούραση και τη νέα δύσκολη καθημερινότητα που έχουμε χτίσει. Τους περιορισμούς που μας στερούν, συγγενείς, φίλους, αγαπημένες συνήθειες. Τις οικονομικές επιπτώσεις για τους επαγγελματίες. Τα δεδομένα απαιτούν όμως εγρήγορση και προσοχή. Όσο και αν έχουμε κουραστεί, είναι απαραίτητο να αποφύγουμε κάθε άσκοπη μετακίνηση, και φυσικά κάθε κατάχρηση της δυνατότητας αυτής» σημείωσε ο κ. Χαρδαλιάς.
Στη συνέχεια κάλεσε τους πολίτες για τις επόμενες εβδομάδες να υιοθετήσουν το σκεπτικό, τη λογική του προηγούμενου Μαρτίου. «Μένουμε σπίτια μας, μένουμε στη γειτονιά μας κι όταν πρέπει να μετακινηθούμε, μετακινούμαστε στη μικρότερη δυνατή απόσταση. Για να περιοριστεί η διασπορά του ιού από γειτονιά σε γειτονιά, από δήμο σε δήμο. Και για να τελειώνουμε οριστικά με την πανδημία», επισήμανε, καθώς όπως τόνισε «βρισκόμαστε στην τελική ευθεία, αλλά και στην τελική αναμέτρηση με την covid-19. Πρέπει να φανούμε ευέλικτοι στα μέτρα που αποφασίζουμε, αλλά άκαμπτοι στην τήρησή τους από όλους. Μόνο έτσι θα πετύχουμε».
Όσον αφορά την Τσικνοπέμπτη παρότρυνε τους πολίτες να περάσουν την μέρα αυτή στο σπίτι τους, με την οικογένειά τους και να μην προσπαθήσουν να βρουν τρόπο να πάνε σε φίλους και γνωστούς.
«Γιατί κάθε προσπάθεια να παρακάμψουμε τα μέτρα, οδηγεί σε παράτασή τους. Κάθε δική μας περιττή μετακίνηση σημαίνει αυτόματα και διακίνηση τού ιού προς πολλούς άλλους. Γι΄ αυτό κι ένας μικρός περιορισμός σήμερα, μάς φέρνει πιο κοντά στον προορισμό του αύριο», σημείωσε.
Σχετικά με τις διαδηλώσεις είπε ότι δημιουργούν συνθήκες υπερμετάδοσης γι' αυτό άλλωστε έχουν σταματήσει και οι κάθε είδους εκδηλώσεις. «Προφανώς ισχύει το συνταγματικό δικαίωμα του συνέρχεσθαι. Αλλά οι οργανωτές διαδηλώσεων σε καιρό πανδημίας, αναλαμβάνουν τεράστια ευθύνη, όχι μόνο απέναντι στους διαδηλωτές που θέτουν σε κίνδυνο τους εαυτούς τους, τους γύρω τους, την οικογένειά τους, αλλά και απέναντι στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Απέναντι στα εκατομμύρια πολιτών που τηρούν τα μέτρα προστατεύοντας τους ίδιους και τους γύρω τους», υπογράμμισε ο κ. Χαρδαλιάς.
Για τις μεταλλάξεις
Κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης, ο κ. Χαρδαλιάς αναφέρθηκε στα νέα μεταλλαγμένα στελέχη του κορονοϊού που όπως τόνισε σε όλον τον κόσμο έχουν πλέον δείξει ότι μεταδίδονται πιο γρήγορα από τα περισσότερα στελέχη του κορονοϊού που κυκλοφορούσαν μέχρι το Νοέμβριο. Σχετικά με το στέλεχος Β1.1.7, που έχει γίνει γνωστό ως το στέλεχος του Ηνωμένου Βασιλείου, είπε ότι η αύξηση στην μετάδοση του έχει υπολογισθεί σε περίπου 15%-20% σε σύγκριση με τα προηγούμενα στελέχη, ενώ προσέθεσε ότι αυτό έχει ως συνέπεια τα πιο ήπια μέτρα που έριχναν το Rt στο 0.9 και συνεπώς περιόριζαν την επιδημία, να μην είναι εξίσου αποτελεσματικά. «Με απλά λόγια με τα ίδια μέτρα αντί για Rt 0,9 έχουμε Rt 1,1 και αντί για βραδεία συρρίκνωση έχουμε βραδεία επιβάρυνση. Τα μεταλλαγμένα στελέχη φαίνεται ότι έχουν επικρατήσει στην Ελλάδα σε μεγάλο ποσοστό σύμφωνα με τους αναλυτές λοιμωξιολόγους μας και με βάση τα επιστημονικά στοιχεία που διαρκώς επικαιροποιούνται, είναι πολύ πιθανόν να συμμετέχουν στην εικόνα της επιβάρυνσης που βλέπουμε αυτήν την στιγμή στην Ελλάδα -όπως έγινε σε αρκετά μεγαλύτερη κλίμακα στο Ηνωμένο Βασίλειο», επισήμανε ο κ. Χαρδαλιάς.
Στη χώρα μας έχουν εντοπιστεί, ταυτοποιηθεί, από τα τέλη Δεκεμβρίου, 1.756 πολίτες με διάφορες μεταλλάξεις εκ των οποίων 1.667 αφορούν στην βρετανική μετάλλαξη σε 34 περιφερειακές ενότητες αλλά και 48 τη μετάλλαξη της Νοτίου Αφρικής σε 3 περιφερειακές ενότητες. Με την πλειονότητα των κρουσμάτων να είναι εγχώρια και να μην δείχνουν να συνδέονται με ταξίδι στο εξωτερικό. Ακόμη, όπως γνωστοποίησε, οι περιοχές με πρόσφατη σημαντική αύξηση της επίπτωσης των κρουσμάτων covid19 συνοδεύονται και από αυξημένη απομόνωση στελεχών με τη μετάλλαξη, όπως είναι για παράδειγμα η Κρήτη με τη βρετανική μετάλλαξη και η περιοχή του Ευόσμου στη Θεσσαλονίκη με την μετάλλαξη της Ν. Αφρικής.
«Το γεγονός ότι τα μεταλλαγμένα στελέχη δημιουργούν μεγαλύτερη επιδημιολογική επιβάρυνση σημαίνει ότι τα μέτρα πρέπει να καλύπτουν περισσότερες κοινωνικές δραστηριότητες, αλλά και η προσήλωση σε αυτά απαιτείται να είναι πιο αυστηρή πιο σταθερή. Οι μεταλλάξεις απαιτούν προφυλάξεις. Οι πρώτες έχουν αποδεδειγμένα αρνητικές συνέπειες. Ενώ οι τελευταίες έχουν αποδεδειγμένα θετικά αποτελέσματα. Ακόμη μια μικρή προσπάθεια, λοιπόν, θα φέρει μία μεγάλη νίκη», υπογράμμισε.
«Τον Μάρτιο βρεθήκαμε αντιμέτωποι με έναν ιό που δεν γνωρίζαμε. Τότε ήμασταν στην αρχή αυτής της περιπέτειας. Τώρα είμαστε κοντά στο τέλος. Χάρη στα εμβόλια, η αντίστροφη μέτρηση έχει ξεκινήσει. Γιατί πλέον γνωρίζουμε ότι τα εμβόλια -που όλοι με ανυπομονησία περιμέναμε- λειτουργούν. Και αφού μας παρέχεται η δυνατότητα, πλέον είναι θέμα ατομικής υπευθυνότητας να προστατεύσουμε εμάς και τους γύρω μας, κάνοντας το εμβόλιο. Γιατί όταν εμβολιαστεί το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, θα μπορέσουμε πλέον να επιστρέψουμε με ασφάλεια στην καθημερινότητα μας στις αγαπημένες μας συνήθειες και να αγκαλιάσουμε ξανά χωρίς φόβο τους δικούς μας ανθρώπους», κατέληξε ο κ. Χαρδαλιάς.