Έρευνα με πρωτοβουλία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και του Κέντρου Μελετών Ασφάλειας
Μετά από 16 χρόνια βίας, άγχους και απομόνωσης, η Νίκη μια γυναίκα από την Αλεξανδρούπολη, κατάφερε σήμερα να μοιραστεί τα οδυνηρά βιώματά της, δημόσια.
«Θέλω να πω σε όλες τις γυναίκες: Δεν είναι ντροπή να είσαι θύμα ενδοοικογενειακής ή έμφυλης βίας. Τα στερεότυπα της κοινωνίας δεν ευσταθούν στις δικαστικές αίθουσες ή στα αστυνομικά τμήματα. Να μην φοβούνται να μιλήσουν» είπε σε διαδικτυακή συζήτηση με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας Κατά των Γυναικών. «Σήμερα σας μιλώ από το δικό μου σπιτικό το οποίο είναι ασφαλές. Το διαχειρίζομαι μόνη μου. Ζω χωρίς βία πλέον και μεγαλώνω τα παιδιά μου» περιγράφει με τρεμάμενη φωνή αλλά και θάρρος και υπερηφάνεια.
Πολλές γυναίκες, ειδικά το διάστημα των περιορισμών λόγω της πανδημίας, ήρθαν αντιμέτωπες με το ίδιο πρόβλημα. Οι αρμόδιες υπηρεσίες ήταν και είναι σε επιφυλακή και μάλιστα έχουν σκιαγραφήσει το προφίλ του θύματος και του δράστη. Τα θύματα είναι συνήθως γυναίκες 38 εως 39 ετών, παντρεμένες και κατά μέσο όρο με δύο παιδιά. Οι τέσσερις στις δέκα κατέχουν πτυχίο, μεταπτυχιακό και διδακτορικό. Είναι επίσης κάτοικοι των αστικών κέντρων. Οι οχτώ στους δέκα δράστες είναι άνδρες με ηλικία 45 ετών, μεσοσταθμικά. Οι τέσσερις στους δέκα είναι πτυχιούχοι, εργάζονται με καθεστώς πλήρους απασχόλησης και δεν έχουν καταγεγραμμένο ιστορικό βίας.
Τα στοιχεία αυτά είναι αποτέλεσμα έρευνας η οποία διεξήχθη διαδικτυακά στην Ελλάδα από τον Ιούλιο έως τον Οκτώβριο, με αφορμή την αύξηση των καταγγελιών ενδοοικογενειακής βίας εν μέσω της πρώτης καραντίνας. Την εντολή για την έρευνα έδωσε το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη και το Κέντρο Μελετών Ασφάλειας.
Σε ένα δείγμα 750 ατόμων που συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο, το 36% είχε υποστεί βία το προηγούμενο διάστημα. Δηλαδή περισσότερες από τρεις στις δέκα γυναίκες, μεσαίων και ανώτερων κοινωνικοοικονομικών στρωμάτων. «Το προφίλ των θυμάτων σε ότι αφορά τα κοινωνικοδημογραφικά χαρακτηριστικά δεν αποκλίνει στατιστικά και σημαντικά από την εικόνα του γενικού δείγματος» ανέφερε στη διάρκεια της διαδικτυακής παρουσίασης των στοιχείων η καθηγήτρια εγκληματολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Βασιλική Αρτινοπούλου.
Η Εύη Λεζγή, ψυχολόγος και στέλεχος γραμμής SOS 15900 καλείται καθημερινά να διαχειριστεί τέτοιου είδους περιστατικά. «Μόνο κατά το διάστημα του πρώτου lockdown, είχαμε 3000 κλήσεις και 500 email (...) Παιδιά και έφηβοι καλούσαν όσο διαδραματιζόταν ένα βίαιο περιστατικό στο σπίτι και η μητέρα δεν είχε τη δυνατότητα να καλέσει» αναφέρει.
«Η βία κατά των γυναικών δεν αποτελεί εποχική ίωση» υπογραμμίζει ο Δημήτρης Στεφανίδης, κοινωνιολόγος και στέλεχος του Συμβουλευτικού Κέντρου Αλεξανδρούπολης. «Την άνοδο αυτής της βίας την επιβεβαιώνουμε κι εμείς καθημερινά μέσα από τα πολλά περιστατικά που καλούμαστε να διαχειριστούμε στην περιοχή της Αλεξανδρούπολης. Τα έμφυλα στερεότυπα είναι πιο ανθεκτικά εδώ και είναι πιο δύσκολο να τα αποδομήσεις», προσθέτει.
Αυτό άλλωστε επιβεβαιώνει και η μαρτύρια της Νίκης, η οποία όπως είπε, δεν αντιμετώπιζε μόνο τη βίαιη συμπεριφορά του θύτη αλλά και της οικογένειάς του που την έψεγε για...λανθασμένη συμπεριφορά. «Ο θύτης είχε μπολιάσει βαθιά μέσα μου, ότι είχα την αποκλειστική ευθύνη και προκαλώ εγώ την βίαιη συμπεριφορά. Με είχε κάνει να πιστέψω ότι όσα βήματα και αν κάνω μακριά του, πάντα όπου και αν πάω θα προκαλώ τη βίαιη συμπεριφορά των ανθρώπων απέναντί μου. Φοβόμουν τους ανθρώπους και φοβόμουν να φύγω και να μείνω μόνη» είπε χαρακτηριστικά.
Ενδεικτική του ακραίου φόβου που βιώνουν αυτές οι γυναίκες είναι η αναφορά της Ειρήνης Σιώζου, η οποία είναι νομικό στέλεχος του Συμβουλευτικού Κέντρου Αθήνας: «Οι γυναίκες είχαν απορίες ακόμα για το αν μπορούν να βγουν από το κέντρο και να πάνε να υποβάλουν μήνυση ή να ζητήσουν προστασία. Το μεγάλο τους άγχος είναι η ασφάλειά τους την επόμενη μέρα και αν θα μπορέσουν να συνεχίσουν τη ζωή τους φυσιολογικά - και κυρίως να μην χάσουν την επιμέλεια των παιδιών τους» λέει η κ. Σιώζου.
Τη διαδικτυακή συζήτηση παρακολούθησε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης και αναφέρθηκε στην ιστορία της Νίκης, αναγνωρίζοντας πως η διαδρομή δεν είναι εύκολη για να φτάσει μια κακοποιημένη γυναίκα στο σημείο που βρίσκεται σήμερα εκείνη.
