Της Χρύσας Τσιώτση*
Ο κανονισμός για τα δικαιώματα των επιβατών στις θαλάσσιες και εσωτερικές πλωτές μεταφορές δημοσιεύθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2010 ως κανονισμός 1177/2010 και ετέθη σε εφαρμογή στις 18 Δεκεμβρίου 2012.
Ο κανονισμός εφαρμόζεται σε επιβάτες:
- επιβατικών δρομολογίων, όταν ο λιμένας επιβίβασης βρίσκεται στο έδαφος κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης
- επιβατικών δρομολογίων, όταν ο λιμένας επιβίβασης βρίσκεται εκτός του εδάφους κράτους μέλους και ο λιμένας αποβίβασης βρίσκεται στο έδαφος κράτους μέλους, εφόσον το δρομολόγιο πραγματοποιείται από μεταφορέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης
- κρουαζιερόπλοιων, όταν ο λιμένας επιβίβασης βρίσκεται στο έδαφος κράτους μέλους.
Πρέπει όμως να ληφθεί υπόψη ότι ο κανονισμός δεν εφαρμόζεται στους επιβάτες πλοίων που έχουν άδεια μεταφοράς για έως 12 επιβάτες, πλοίων με πλήρωμαόχι μεγαλύτερο των τριών ατόμων ή όταν η συνολική διαδρομή είναι μικρότερη των 500 μέτρων.
Επίσης ο κανονισμός δεν εφαρμόζεται σε απλή μετάβαση, σε εκδρομή και περιηγήσεις στα αξιοθέατα ή σε πλοία που κινούνται με μη μηχανικά μέσα.
Τα δικαιώματα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:
- Σε περίπτωση ματαίωσης ή καθυστερημένης αναχώρησης του πλωτού μέσου άνω των 90 λεπτών: εγγύηση επιστροφής χρημάτων ή μεταφοράς με άλλο δρομολόγιο
- Eπαρκή συνδρομή (όπως ελαφρά γεύματα, γεύματα, αναψυκτικά και, όταν είναι αναγκαίο, κατάλυμα για έως τρεις διανυκτερεύσεις, με οικονομική κάλυψη μέχρι 80 ευρώ για την κάθε διανυκτέρευση)
- Σε περιπτώσεις καθυστερημένης άφιξης ή ματαίωσης του ταξιδιού
- Υφίσταται επίσης, δικαίωμα αποζημίωσης που κυμαίνεται ανάμεσα σε 25% και 50% της τιμής του εισιτηρίου του πλοίου.
Παράλληλα, υφίσταται η προστασία των ατόμων με αναπηρία και των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα. Ειδικότερα, θα πρέπει να μην υπάρχει διακριτική μεταχείρισή τους. Θα πρέπει να υφίσταται ειδική συνδρομή χωρίς χρηματική επιβάρυνση για τα άτομα με αναπηρία και με μειωμένη κινητικότητα, τόσο στους λιμενικούς τερματικούς σταθμούς όσο και επί των πλοίων.
Επιπλέον, πρέπει να υπάρχει χρηματική αποζημίωση για την απώλεια ή ζημία του εξοπλισμού κινητικότητας αυτών των ατόμων.
Σημαντικοί είναι οι κανόνες πληροφόρησης όλων των επιβατών πριν από το ταξίδι και κατά τη διάρκειά του, καθώς και η παροχή γενικών πληροφοριών σχετικά με τα δικαιώματά τους κατά την παραμονή τους στους τερματικούς σταθμούς και στα πλοία.
Σημαντική είναι και η υποχρέωση δημιουργίας από τους μεταφορείς και τους φορείς εκμετάλλευσης τερματικών σταθμών, κατάλληλων μηχανισμών διεκπεραίωσης παραπόνων που βρίσκονται στη διάθεση των επιβατών (π.χ φόρμες παραπόνων, σύσταση ανεξάρτητων εθνικών φορέων για την επιβολή της τήρησης του κανονισμού, με την επιβολή ποινών, ανάλογα με την κάθε περίπτωση).
*Η Χρύσα Τσιώτση είναι δικηγόρος, με μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στο Δίκαιο του Internet και την τηλεπικοινωνιών (LL.M in Information Technology and Telecommunications Law, University of Strathclyde-Glasgow-U.K) [email protected]