«Το μέγεθος της επίδρασής τους σε κάθε τόπο που βρίσκονται εγκατεστημένες είναι μη ανιχνεύσιμο» υποστηρίζει η ΕΛΕΤΑΕΝ
Οι ανεμογεννήτριες δεν επηρεάζουν ούτε το μικροκλίμα, ούτε το παγκόσμιο κλίμα όπως υποστηρίζει η ΕΛΕΤΑΕΝ (Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας) που επιχειρεί να δώσει απαντήσεις στην παραφιλολογία που διακινείται κατά καιρούς.
Όπως τονίζεται χαρακτηριστικά, η μελέτη της αλληλεπίδρασης των ανεμογεννητριών με την ατμόσφαιρα αποκτά νόημα κυρίως στο χαμηλότερο στρώμα της ατμόσφαιρας, το λεγόμενο Ατμοσφαιρικό Οριακό Στρώμα (ΑΟΣ). Το πάχος του ΑΟΣ κυμαίνεται από λίγες εκατοντάδες μέτρα τη νύχτα (εύρος 200 - 500 μ.) έως λίγα χιλιόμετρα την ημέρα (εύρος 0,2 - 5 χλμ.).
Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες που έχουν ασχοληθεί με τις επιπτώσεις των ανεμογεννητριών στο μικροκλίμα, μια ανεμογεννήτρια επιδρά στην κατώτερη ατμόσφαιρα ως εξής:
- Απορροφά την κινητική ενέργεια του ατμοσφαιρικού αέρα και την μετατρέπει σε ηλεκτρική.
- Αυξάνει την κατακόρυφη ανάμειξη των αερίων μαζών (αύξηση τυρβώδους ροής).
- Η αυξημένη κατακόρυφη ανάμειξη προκαλεί θέρμανση του επιφανειακού αέρα (warming effect) τις νυχτερινές ώρες και ψύξη (cooling effect) κατά τη διάρκεια της ημέρας60. Το ερώτημα όμως είναι εάν τελικά αυτή η επίδραση είναι υπολογίσιμη.
Από σχετικές μελέτες προκύπτει ότι η επίδραση αυτή έχει ανιχνεύσιμο, αν και ελάχιστο, θερμοκρασιακό αποτύπωμα μόνο στην περίπτωση πολύ μεγάλων αιολικών πάρκων (πάνω από 500 ή ακόμη και 2.000 ανεμογεννήτριες) και σε περιοχές με ήπιο ανάγλυφο.
Μάλιστα, η θερμική επίδραση των μεγάλων αιολικών πάρκων κατά τη διάρκεια της νύχτας μπορεί να λειτουργεί και θετικά για το μικροκλίμα της περιοχής και συγκεκριμένα για τις καλλιέργειες64, αφού μειώνονται οι πιθανότητες πρόκλησης παγετού. Γι’ αυτό άλλωστε είναι σύνηθες να τοποθετούνται ανεμομείκτες κοντά σε δεντροκαλλιέργειες και αμπελοκαλλιέργειες σε περιοχές με υψηλή συχνότητα εμφάνισης παγετού.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Στη χώρα μας, το μέγεθος της επίδρασης των ανεμογεννητριών στο μικροκλίμα μιας περιοχής είναι ιδιαίτερα μικρό και μη ανιχνεύσιμο, καθώς:
- Εγκαθίσταται μικρός αριθμός ανεμογεννητριών ανά αιολικό πάρκο.
- Οι περιοχές εγκατάστασης έχουν ιδιαίτερα έντονο ανάγλυφο (κυρίως ορεινές εξάρσεις με υψηλή τύρβη υποβάθρου).
Παρ’ όλα αυτά, συχνά διαστρεβλώνονται ή διογκώνονται τα αποτελέσματα των ανωτέρω μελετών και λανθασμένα ανάγονται στις τοπικές συνθήκες της Ελλάδας που είναι εντελώς διαφορετικές, με αποτέλεσμα να δημιουργείται φόβος στις τοπικές κοινωνίες.
Μεταξύ άλλων υποστηρίζεται πολλές φορές ότι οι ανεμογεννήτριες επηρεάζουν το μικροκλίμα μιας περιοχής σε βαθμό που να δημιουργούνται αρνητικές επιπτώσεις στη μελισσοκομία και τις καλλιέργειες, να ελαττώνεται η ποσότητα των χιονοπτώσεων (με αρνητικό αντίκτυπο στον χειμερινό τουρισμό των χιονοδρομικών κέντρων), ισχυρισμοί που φυσικά δεν ευσταθούν.
Επηρεάζεται το παγκόσμιο κλίμα;
Έχουν ήδη διεξαχθεί μελέτες με σκοπό να εκτιμηθούν οι δυνητικές επιπτώσεις που θα είχε στο κλίμα του πλανήτη μια μεγάλης κλίμακας διείσδυση της αιολικής ενεργείας, ικανή να καλύψει θεωρητικά το σύνολο των παγκόσμιων ενεργειακών αναγκών. Η επίπτωση αυτή εξαρτάται πρωτίστως από τις μεταβολές που θα προκαλούνταν στο ενεργειακό ισοζύγιο της ατμόσφαιρας. Ακόμα και στη θεωρητική περίπτωση που οι παγκόσμιες ενεργειακές ανάγκες καλύπτονταν μόνο από ανεμογεννήτριες, αυτές θα απορροφούσαν κατά τη λειτουργία τους ένα ελάχιστο μέρος της ενέργειας της ατμόσφαιρας (περίπου 0,007%). Η θεωρητική αυτή μεταβολή είναι τάξεις μεγέθους μικρότερη από τη μεταβολή που προκαλούν οι αυξημένες εκπομπές CO2, οι οποίες προκαλούν αύξηση της ενέργειας στην ατμόσφαιρα.
Επομένως, οι ανεμογεννήτριες δεν αυξάνουν τη συνολική θερμοκρασία της ατμόσφαιρας του πλανήτη, όπως διατυπώνεται σε κάποιες ακραίες περιπτώσεις. Οι ανεμογεννήτριες απορροφούν την ενέργεια του ανέμου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και όχι το αντίθετο.
