Χέρι στα χρήματα φορέων βάζει το υπουργείο Οικονομικών

Φθηνό τρόπο εξασφάλισης ρευστότητας βρήκε το υπουργείο Οικονομικών, αφήνοντας όμως στα “κρύα του λουτρού” φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.

Έρευνα των ταμειακών διαθεσίμων φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, από τον ΟΔΔΗΧ και το Γενικό Λογιστήριο τους Κράτους, αποκάλυψε ότι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης είχαν συνολικά διαθέσιμα 3 δισ. ευρώ, τα οποία θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν άμεσα από το Ελληνικό Δημόσιο.

Σήμερα η νομοθεσία προβλέπει πως όταν οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης έχουν τρεις συνεχόμενες πλεονασματικές χρήσεις, το πλεόνασμα μεταφέρεται στον προϋπολογισμό. Αντίθετα, όταν εμφανίζουν έλλειμμα αυτό καλύπτεται από τον Προϋπολογισμό του Κράτους.

Για να αξιοποιηθούν τα ταμειακά διαθέσιμα των φορέων, αλλά και για να καλύψει με φθηνό τρόπο τις τρέχουσες ανάγκες το Δημόσιο, απόφαση του αναπληρωτή υπουργού κ. Χρήστου Σταϊκούρα προβλέπει πως ο ΟΔΔΗΧ θα εκδώσει repos τα οποία θα διαθέσει στη συνέχεια σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.

Ουσιαστικά, η κεντρική κυβέρνηση θα δανεισθεί από τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης αντί να δανειστεί από τις τράπεζες, όπως κάνει μέχρι σήμερα, με τα έντοκα γραμμάτια Δημοσίου.

Με κάθε σύμβαση repos, ο ΟΔΔΗΧ θα προβεί σε συμφωνία με τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, μέσω της οποίας οι τελευταίοι θα επενδύουν συγκεκριμένο ποσό για χρονική διάρκεια ολίγων ημερών, εβδομάδων ή μηνών, με ανάλογο επιτόκιο αγοράς.

Συγκεκριμένα, θα συνάπτει συμφωνία πώλησης και επαναγοράς (sell - buy back) τίτλων, ίσης αξίας με το ύψος του ποσού που θα επενδυθεί. Οι δεδουλευμένοι τόκοι των τίτλων που θα χρησιμοποιούνται για τη συμφωνία repos θα εισπράττονται από τον αρχικό κάτοχο, ήτοι το Ελληνικό Δημόσιο.

Τα επιτόκια αγοράς για προτεινόμενο διάστημα 15 ημερών θα κυμαίνονται στα επίπεδα του 1,70%, όταν σήμερα με τα τρίμηνα έντοκα το Δημόσιο δανείζεται με επιτόκιο 3,6%.

Το πιο σημαντικό είναι ότι ο “εσωτερικός δανεισμός” δεν επιβαρύνει ούτε το έλλειμμα ούτε το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης, δεδομένου ότι τα αποτελέσματα των εν λόγω συμφωνιών εντάσσονται στο πλαίσιο του ενδοκυβερνητικού χρέους.

Πάντως, ζήτημα θα προκύψει εάν κάποιος φορέας που έχει “επενδύσει” τα διαθέσιμα του σε repos χρειασθεί άμεσα χρηματοδότηση. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να αντλήσει τα ποσά που χρειάζεται από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Τέλος, πρέπει να σημειωθεί πως μεγάλο μέρος των ταμειακών διαθεσίμων είναι κατατεθειμένο σε τράπεζες και η απόσυρση του θα επιδράσει μερικώς στην -ήδη αρνητική- ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος.

"Αμοιβαία επωφελείς πράξεις"

Κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών σημειώνουν πως τα αρμόδια όργανα του Ελληνικού Δημοσίου διερευνούν εδώ και καιρό και επεξεργάζονται το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο ώστε να αξιοποιούν όποτε κρίνεται αναγκαίο, και για πολύ μικρό διάστημα ολίγων ημερών, ταμειακά διαθέσιμα φορέων της γενικής κυβέρνησης που σε καμιά περίπτωση δεν είναι ασφαλιστικά ταμεία, και υποστηρίζουν πως οι συγκεκριμένες πράξεις είναι αμοιβαία επωφελείς, αφού θα έχουν ως εγγύηση τίτλους Ελληνικού Δημοσίου και θα γίνονται με ανταγωνιστικά επιτόκια.

Οι ίδιοι κύκλοι επισημαίνουν πως τα διαθέσιμα αυτά κάπου πρέπει να τοποθετούνται για να μη λιμνάζουν και να έχουν αποδόσεις, και προσθέτουν πως η ασφαλέστερη βραχυπρόθεσμη τοποθέτηση, με δεδομένο το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο ως έχει, είναι αυτή με εγγύηση τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου. "Αν δεν τοποθετούνται κάπου, τότε πολύ απλά χάνουν χρήματα. Αν τοποθετούνται σε καταθετικούς λογαριασμούς τραπεζών δεν έχουν την εγγύηση των τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου τιμολογημένων σε συνθήκες αγοράς έτσι όπως προσφέρεται στο συγκεκριμένο προιόν", σχολιάζουν.

"Τα έντοκα γραμμάτια Ελληνικού Δημοσίου και οι συμβάσεις repo καλύπτουν δύο διαφορετικές ανάγκες. Πιο συγκεκριμένα, τα ΕΓΕΔ εκδίδονται επί τη βάσει του εγκεκριμένου  δανειακού προγράμματος για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του Ελληνικού Δημοσίου, το οποίο δεν έχει άλλη πρόσβαση στις αγορές πλήν των ΕΓΕΔ όπως αυτές προκύπτουν από την απρόσκοπτη εκτέλεση του προγράμματος, ενώ το νέο προϊόν εντάσσεται στη βραχυπρόθεσμη διαχείριση ρευστότητας", αναφέρουν οι ίδιες πηγές.