Ο γέγονε, γέγονε κατά το παρελθόν αλλά παραμένει στο εδώ και στο τώρα! Αυτή είναι η βαρύτερη ίσως "κληρονομιά" που μας αφήνει η τεχνολογία των πυρηνικών.
Νέα ελβετική έρευνα διαπιστώνει ότι τα ραδιενεργά και επικίνδυνα κατάλοιπα των πυρηνικών δοκιμών αλλά και των ατυχημάτων που έγιναν στη Γη πριν από δεκαετίες παραμένουν στην ατμόσφαιρα και συγκεκριμένα στα ανώτερα στρώματα της, τη στρατόσφαιρα.
Τα σωματίδια αυτά παραμένουν εγκλωβισμένα στα μόρια του αέρα για πολύ περισσότερο χρόνο από όσο εκτιμούσαν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες.
Σύμφωνα με τις έως τώρα εκτιμήσεις, αυτά τα ραδιενεργά ίχνη θα έπρεπε να είναι μηδαμινά πλέον. Όμως η νέα έρευνα του Ινστιτούτου Φυσικής Ακτινοβολιών του πανεπιστημιακού νοσοκομείου της Λωζάνης, δείχνει ότι τα ισότοπα του πλουτωνίου και του καισίου υπάρχουν ακόμα σε απρόσμενα υψηλές συγκεντρώσεις στη στρατόσφαιρα.
Το μεγαλύτερο μέρος των ραδιενεργών σωματιδίων εξαφανίζεται κατά τα πρώτα χρόνια μετά από μια πυρηνική έκρηξη, όμως ένα όχι αμελητέο ποσοστό τους παραμένει στο ανώτερο στρώμα της ατμόσφαιρας για δεκαετίες ή και για εκατοντάδες -ή ακόμα και χιλιάδες-χρόνια. Πάντως οι ειδικοί εμφανίζονται καθησυχαστικοί όσον αφορά τις πιθανές επιπτώσεις για την ανθρώπινη υγεία.
Στο αποκορύφωμα του Ψυχρού Πολέμου, στις δεκαετίες του '50 και του '60, έγιναν πολλές πυρηνικές δοκιμές και από τα δύο στρατόπεδα, καθώς αναπτύσσονταν συνεχώς νέα πυρηνικά όπλα. Μετά από μισό αιώνα και παραπάνω, αυτή η πυρηνική κληρονομιά συνεχίζει να βαραίνει πάνω στη Γη και στην ανθρωπότητα.
Στο χαμηλότερο τμήμα της ατμόσφαιρας, στην τροπόσφαιρα, τα ραδιενεργά ισότοπα απομακρύνονται σχετικά γρήγορα, καθώς ξεπλένονται από τις βροχές και το χιόνι και, παράλληλα, σιγά-σιγά έλκονται από τη βαρύτητα και πέφτουν στην επιφάνεια του πλανήτη. Όμως στη στρατόσφαιρα, που βρίσκεται σε ύψος περίπου δέκα έως 50 χιλιομέτρων πάνω από τη Γη, ορισμένα ραδιενεργά κατάλοιπα παγιδεύονται για πολύ περισσότερο καιρό, σύμφωνα με την ελβετική μελέτη.