Έκπληξη ή αναμενόμενο γεγονός; Η μείωση των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, από το 0,5% στο 0,25%, χαρακτηρίστηκε από κάποιους ως κάτι το αναπάντεχο. Κάποιοι άλλοι εξέφρασαν την εκτίμηση ότι ήταν κάτι, που οι αγορές περίμεναν, ενώ κάποιοι επενδυτές είχαν σπεύσει να προσαρμόσουν από καιρό τη στρατηγική τους στην επερχόμενη κίνηση της ΕΚΤ.
Τι από όλα αυτά συμβαίνει όμως;
Ο συνδεδεμένος αντιπρόσωπος της ΕΤΧ Capitlal στην Ελλάδα, Κωνσταντίνος Καρδιασμένος, αναφέρεται στην αυτόματη άνοδο, που προκάλεσε η συγκεκριμένη ενέργεια σε όλες τις χρηματαγορές. "Οι μετοχές εκτοξεύτηκαν, ενώ είχαμε μία απότομη πτώση του ευρωδολαρίου, κάτι που παρέσυρε και το χρυσό. Στη συνέχεια, πάντως, αναμένεται να έχουμε μία εξισορρόπηση. Η συγκεκριμένη κίνηση δεν ήταν αναμενόμενη από το μεγαλύτερο κομμάτι της αγοράς, καθώς ο περισσότερος κόσμος δεν περίμενε την επιθετική κίνηση του Ντράγκι", υποστηρίζει ο κύριος Καρδιασμένος.
Τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία της ΕΚΤ προκάλεσε, σύμφωνα με τον κύριο Καρδιασμένο, η υψηλή ανεργία στις χώρες της Ευρωζώνης, αλλά και μία απομάκρυνση του στόχου πληθωρισμού της ΕΚΤ, που ήθελε να βρίσκεται κάτω από 2%. Συμπληρώνει, μάλιστα, ότι "είναι θετικό για την ευρωπαϊκή οικονομία, ενώ δείχνει ότι η ΕΚΤ αναλαμβάνει ένα ρόλο πιο εντατικό σε σχέση με τη μονεταριστική πολιτική".
"Δεν αναμένεται να υπάρξουν οφέλη για την αγορά"
"Θα βοηθήσει τις τράπεζες, να μπορέσουν να βρουν χρήματα και να δανείσουν. Αυτό που μας έχει δείξει μέχρι στιγμής η πράξη, είναι ότι δεν θα απορροφηθεί από την αγορά η συγκεκριμένη κίνηση. Αυτό οφείλεται στους ισολογισμούς των ευρωπαϊκών τραπεζών, που δεν βρίσκονται στην καλύτερή τους κατάσταση, ενώ ακολουθούν και τα stress test, τα οποία θα είναι ιδιαίτερα αυστηρά", σημειώνει ο αντιπρόσωπος της ETX.
Τονίζει, μάλιστα, πως για όσους δανειολήπτες έχουν συνάψει δάνεια με τράπεζες και έχουν σύνδεση με το επιτόκιο της ΕΚΤ - κυμαινόμενο -, θα υπάρξει μείωση, που θα φανεί στη μηνιαία δόση.
Επίσης, συμβουλεύει τους συναλλασσόμενους, που ασχολούνται με τις αγορές, να δείξουν μεγάλη προσοχή για τις θέσεις που κατέχουν. "Είναι καλό για τις μετοχικές αγορές, που δεν ανεβάζουν επιτόκια, ενώ η FED (η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ) δεν θα προχωρήσει σε μετοχική χαλάρωση", συμπληρώνει ο κύριος Καρδιασμένος.
Από την πλευρά του, ο διευθυντής του τμήματος διαχείρισης περιουσίας ιδιωτών της BETA ΑΧΕΠΕΥ, Κωνσταντίνος Μπούκας, σημειώνει ότι ήταν κάτι το αναπάντεχο, αν και το περιμέναμε από τον περασμένο Δεκέμβριο. "Οι δανειολήπτες κερδίζουν, καθώς τα επιτόκια, που σχετίζονται με το Euribor, θα έχουν σημαντική μείωση έως και 50% σε κάποιες περιπτώσεις. Συγκεκριμένα, αναμένεται να συμπαρασυρθούν προς τα κάτω, αλλά οχι ακριβώς στο 50%. Δεν αποκλείεται, πάντως, να δούμε πτώση της τάξεως του 30%", λέει ο κύριος Μπούκας.
Εξηγεί, επίσης, σχολιάζοντας το τοπίο, που αναμένεται να διαμορφωθεί στο εξής για τους καταθέτες, ότι τα πράγματα θα έιναι επίσης δύσκολα στο εξωτερικό, γιατί τα επιτόκια θα φτάσουν στο μηδέν.
"Μια κίνηση που δεν επηρεάζει καθόλου την υφιστάμενη κατάσταση"
Το κατά πόσο φέρνει αλλαγές στο επίπεδο της πραγματικής οικονομίας σχολιάζει με τη σειρά του ο οικονομικός αναλυτής, Θάνος Νιφόρος. "Δεν επηρεάζει καθόλου την υφιστάμενη κατάσταση, ούτε βοηθάει να καλυτερέψει η αναιμική οικονομία. Τα προβλήματα ήταν αρκετά και δεν περίμενε κανείς ότι θα καλυτέρευε την κατάσταση πανευρωπαϊκά. Το μόνο, που θα συμβεί, είναι να μειωθούν οι τόκοι όσων έχουν κυμαινόμενο επιτόκιο συνδεδεμένο με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα".
"Το πιο σημαντικό είναι ότι η ΕΚΤ παραμένει σε μία κατάσταση μείωσης επιτοκίων και προετοιμάζεται να κάνει κάτι άλλο. Μία κίνηση, η οποία μπορεί να βοηθήσει τις αγορές", διευκρινίζει ο κύριος Νιφόρος. "Τα επίπεδα δανεισμού από τις τράπεζες παραμένουν υψηλά".
Εξηγεί, μάλιστα, ότι η κίνηση αυτή ήρθε, γιατί η Τράπεζα δεν ήθελε το ευρώ στα υψηλά του χρόνου. "Μειώνοντας το επιτόκιο, έριξε και το ευρώ. Έτσι κι αλλιώς, τα παράπονα, που κάνουν προς την ECΒ, είναι ότι τα χαμηλά επιτόκια δεν φέρνουν κανένα αποτέλεσμα στην Ευρωζώνη, ενώ τα επίπεδα δανεισμού από τις τράπεζες παραμένουν υψηλά", προσθέτει ο κύριος Νιφόρος.
Σχολιάζοντας τον τρόπο, με τον οποίο επηρεάζει τις καταθέσεις η συγκεκριμένη ενέργεια, λέει χαρακτηριστικά: "Ελάχιστοι έχουν χρήματα για καταθέσεις. Το κλίμα, έτσι ή αλλιώς, παραμένει ουδέτερο. Το μόνο, που κάνει, είναι να ρίχνει από τα υψηλά έτους το ευρώ. Κάποια στιγμή, η ΕΚΤ μπορεί να μην έχει άλλα εργαλεία για να το ρίξει το νόμισμα".
"Κάποιος, που παρακολουθούσε τις αγορές, έβλεπε ότι τα τραπεζικά επιτόκια ήταν σχεδόν μηδενικά και οι αγορές δυσκολεύονταν να δούν τι θα δημιουργούσε μία περαιτέρω μείωση του επιτοκίου. Οι άνθρωποι, που διαπραγματεύονται το δολάριο, είχαν προεξοφλήσει τη σημερινή εξέλιξη και είχαν στρατηγικά εφαρμόσει ήδη τη συγκεκριμένη διαδικασία στις κινήσεις τους".
Πάντως, όπως λέει, η αγορά έδειχνε ότι το γεγονός αυτό δεν θα έχει κανένα αποτέλεσμα. "Δεν αποκλείεται μελλοντικά τα επιτόκια να φτάσουν στο μηδέν, με προσαρμογή των θεμελιωδών κανόνων στο τι λέει η αγορά. Αν η αγορά λέει ότι αυτό τιμολογείται εκεί, κάποια στιγμή - ως θεσμικό πρόσωπο - πρέπει να το φέρεις εκεί, και αυτό γίνεται", αναφέρει μεταξύ άλλων ο κύριος Νιφόρος.
Ο Γιάννης Τσαμουργκέλης, διδάκτωρ της Οξφόρδης και επίκουρος καθηγητής της Διεθνούς Οικονομικής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, επισημαίνει ότι η μείωση των επιτοκίων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα φέρει και μείωση των επιτοκίων για την Ελλάδα. "Κάθε τράπεζα θα αντιδράσει διαφορετικά και κάθε προϊόν το ίδιο. Το πρόβλημα δεν είναι η κίνηση της ΕΚΤ, αλλά το δικό μας τραπεζικό σύστημα, καθώς έχουμε πολύ άκριβό χρήμα, όπότε οι τράπεζες εκμεταλλεύονται ανάλογες κινήσεις προς ίδιον συμφέρον".
Όπως χαρακτηριστικά λέει, τα ελληνικά τραπεζικά ιδρύματα θα ρίξουν τα επιτόκια περισσότερο στις καταθέσεις παρά στα προϊόντα, ενώ δεν θα βοηθήσουν στην προσπάθεια της ανάκαμψης. "Θα απορροφήσουν οι τράπεζες ακόμα και αυτή την κίνηση".
Συμβουλεύοντας τους επενδυτές, σημειώνει ότι όσοι έχουν σηκώσει τα χρήματά τους, καλό είναι να τα επιστρέψουν. Όπως λέει, το ζητούμενο είναι να μην κλονιστεί η εμπιστοσύνη και να διεκδικήσουμε ένα καλύτερο τραπεζικό σύστημα.
"Τα επιτόκια καταθέσεων θα μειωθούν. Καλό είναι οι επενδυτές να μην εμπιστεύονται εύκολα τις εναλλακτικές λύσεις, παρά μόνο όταν γνωρίζουν τι πραγματικά τους προτείνουν".
Τονίζει, τέλος, ότι για μία ακόμα φορά, η ΕΚΤ αντιδρά με μεγάλη καθυστέρηση. "Αλίμονο αν έπρεπε να περάσει όλος αυτός ο καιρός με αρνητικό πληθωρισμό στην Ευρώπη και την ανεργία στο 12,5%. Οι αντιδράσεις, που βλέπουμε στην αγορά, είναι αυτές, που προκαλούνται αυτή τη στιγμή. Δεν είναι μυστικό, άλλωστε, ότι οι στρατηγικοί επενδυτές έχουν ήδη ενσωματώσει τις κινήσεις της ΕΚΤ στις τακτικές τους, θεωρώντας δεδομένο ότι θα γίνουν, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν γνωστός ο χρόνος. Η αγορά, πάντως, θα ισορροπήσει μετά από λίγο εκεί, που βρισκόταν", καταλήγει ο κύριος Τσαμουργκέλης.