Τι λένε οι επιστήμονες
Άλλη μια πρωτιά πέτυχε η τεχνητή νοημοσύνη, καθώς το σύστημα Watson της αμερικανικής εταιρείας ΙΒΜ βοήθησε τους αρχαιολόγους να βρουν νέα γεωγλυφικά στη διάσημη περιοχή Νάζκα του Περού. Ο «Γουάτσον» ανέλυσε δορυφορικές και άλλες εναέριες φωτογραφίες, εντοπίζοντας ένα ανθρωπόμορφο γεωγλυφικό, το οποίο είχε περάσει απαρατήρητο έως τώρα.
Οι λεγόμενες «Γραμμές της Νάζκα» είναι μία μυστηριώδης σειρά αρχαίων γεωγλυφικών του πολιτισμού των Νάζκα στην ομώνυμη επαρχία του νοτίου Περού, που καλύπτουν μία έκταση άνω των 450 τετραγωνικών χιλιομέτρων και εκτιμάται ότι δημιουργήθηκαν μεταξύ 200 π.Χ. και 500 μ.Χ. Κατά καιρούς νέα γεωγλυφικά ανακαλύπτονται από τους αρχαιολόγους.
Τα εκατοντάδες γεωγλυφικά ζώων, φυτών, γεωμετρικών σχημάτων και σπάνια ανθρωπόμορφων οντοτήτων έχουν από μικρό μέγεθος (κάτω των πέντε μέτρων) έως τεράστιο (εκατοντάδων μέτρων). Συχνά είναι ορατά μόνο από τον ουρανό, γι' αυτό και προέκυψαν οι εικασίες ορισμένων, με πρώτο τον ερασιτέχνη αρχαιολόγο Έριχ φον Ντένικεν, ότι σχετίζονταν με τους εξωγήινους.
Όλα τα γεωγλυφικά, σύμφωνα με τους επιστήμονες, είχαν δημιουργηθεί με την αφαίρεση των μαύρων πετρών της επιφάνειας, ώστε να αποκαλυφθεί η λευκή άμμος από κάτω. Όμως με το πέρασμα του χρόνου η διάβρωση του εδάφους κατέστησε δύσκολο τον εντοπισμό τους ακόμη και από τον αέρα. Ο λόγος της δημιουργίας τους αποτελεί ακόμη αντικείμενο συζήτησης, με τη μία επιστημονική πλευρά να θεωρεί ότι ήταν μηνύματα προς τις ουράνιες θεότητες, μια άλλη ότι ήταν τοποθεσίες διεξαγωγής τελετουργιών και μια τρίτη ότι βοηθούσαν στην κυκλοφορία του νερού και στην άρδευση.
Οι ερευνητές του ιαπωνικού Πανεπιστημίου Γιαμαγκάτα, με επικεφαλής τον καθηγητή ανθρωπολογίας και αρχαιολογίας Μασάτο Σακάι, κατέφυγαν από το 2018 στο σύστημα μηχανικής μάθησης της ΙΒΜ, το οποίο τροφοδότησαν αρχικά με εικόνες από ήδη γνωστά γεωγλυφικά, ώστε να το «εκπαιδεύσουν», και στη συνέχεια με νέες φωτογραφίες. Το σύστημα εντόπισε νέες περιοχές ενδιαφέροντος και έτσι οι ερευνητές βρήκαν μια άγνωστη έως τώρα ανθρωπόμορφη γεωγλυφική φιγούρα με τετράγωνο κεφάλι, η οποία στέκεται στα δύο πόδια της και κρατά κάτι σαν μπαστούνι. Έχει μήκος περίπου τεσσάρων μέτρων και πλάτος δύο μέτρων, ενώ εκτιμάται ότι δημιουργήθηκε μεταξύ του 100 π.Χ. και του 100 μ.Χ.
«Είναι πολύ δύσκολο να καταλάβει κανείς το λόγο δημιουργίας του γεωγλυφικού και τον κοινωνικό ρόλο της ανθρωποειδούς φιγούρας», δήλωσε ο Σακάι. Συνολικά οι Ιάπωνες ερευνητές, που μελετούν τη Νάζκα από το 2006, έχουν βρει 143 γεωγλυφικά μέχρι σήμερα. Τα αρχαιότερα (100 π.Χ. έως 100 μ.Χ.) έχουν μήκος κάτω των 50 μέτρων, ενώ τα κάπως νεότερα (100 μ.Χ. έως 300 μ.Χ.) ξεπερνούν και τα 100 μέτρα.