Η αναστολή των πλειστηριασμών για την πρώτη κατοικία, έδωσε αναμφισβήτητα μια βαθιά ανάσα στις ελληνικές οικογένειες. Η συζήτηση, αν όχι η προειλημμένη απόφαση, για την άρση της αναστολής δεν συνιστά μόνο μια ενίσχυση της τραπεζικής κυρίαρχης θέσης πάνω στον ανήμπορο καταναλωτή, αλλά στρέφεται ευθέως κατά της βιωσιμότητας του θεσμού της οικογένειας, δηλαδή του πυρήνα του κοινωνικού ιστού.
Είναι απολύτως κατανοητό ότι, η ισορροπία του τραπεζικού συστήματος διαταράχθηκε τα τελευταία τρία χρόνια και η διατάραξη αυτή υπήρξε επιβλαβής για τη γενικότερη οικονομία. Η ανάγκη ύπαρξης και λειτουργίας μιας υγιούς τραπεζικής αγοράς είναι προφανής. Στην περίοδο της κρίσης, όμως, ο τραπεζικός τομέας στηρίζεται από το κράτος με οικονομικούς πόρους και εγγυήσεις, το τελικό βάρος των οποίων έχουν αναλάβει ακούσια κυρίως οι φορολογούμενοι.
Τα στεγαστικά δάνεια χορηγούντο κάποτε αφειδώς, ενώ για τη χορήγησή τους υποτίθεται ότι προηγείτο μια διαδικασία ελέγχου (με δαπάνες του δανειολήπτη), τόσο της δυνατότητας αποπληρωμής σε βάθος χρόνου, όσο και της αξίας του ακινήτου.
Τα τελευταία χρόνια, κατά τρόπο βίαιο και αιφνίδιο, οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες μεταβλήθηκαν και οι δανειολήπτες βρέθηκαν, χωρίς δική τους υπαιτιότητα, σε αδυναμία ομαλής καταβολής των δόσεων. Οι τράπεζες, παραταύτα, εξακολουθούν να θεωρούν ότι, οι οικονομικές υποχρεώσεις των δανειοληπτών πρέπει να παραμένουν όπως πριν. Η άποψη αυτή δεν είναι μόνο παράλογη και αποδοκιμαστέα, αλλά ηθικά και πολιτικά απαράδεκτη.
Στο σημείο αυτό, το κράτος οφείλει να παίξει τον ισχυρό ρυθμιστικό του ρόλο. Πρώτον, η πολιτική τάξη πρέπει να αντισταθεί με κάθε τρόπο στην άρση της αναστολής των πλειστηριασμών για την πρώτη κατοικία. Δεν πρόκειται για λαϊκίστικο μήνυμα, αλλά ουσιαστική πράξη κοινωνικής αναγκαιότητας και ευαισθησίας. Δεν είναι δυνατόν, ολόκληρο το σύστημα να εκπληρώνει όλες τις επιθυμίες των τραπεζών, υπό τη διαρκή απειλή της δήθεν κατάρρευσής τους! Προφανώς, υπάρχουν τρόποι προσωρινής επίλυσης των ζητημάτων, μέχρι ότου η οικονομική κατάσταση της ελληνικής οικογένειας ανακάμψει. Μάλιστα, αν πιστέψουμε στις διάφορες πολιτικές εξαγγελίες, αυτό δεν θα αργήσει ! Τη στιγμή, που οι τράπεζες έχουν χορηγήσει απίθανα θαλασσοδάνεια σε κόμματα, ιδιωτικές και δημόσιες επιχειρήσεις και υπερχρεωμένα συμφέροντα, χωρίς να εξετάσουν τη βιωσιμότητα της αποπληρωμής τους, δεν μπορεί να στερούν από την οικογένεια τη στέγη της. Η τέτοια δήμευση της περιουσίας συνιστά καθαρά αντιφιλελεύθερο μέτρο, μη αποδεκτό ακόμα και υπό το σημερινό καθεστώς, των εκτάκτων οικονομικών περιστάσεων.
Στη συνέχεια, θα πρέπει να νομοθετηθεί άμεσα ο περιορισμός της ευθύνης του δανειολήπτη κάθε στεγαστικού δανείου. Τα στεγαστικά δάνεια είναι διασφαλισμένα με πρώτη υποθήκη, για ποσό μεγαλύτερο από την αξία του ακινήτου. Η πρώτη υποθήκη συνιστά την ισχυρότερη διασφάλιση του δανειστή. Συνεπώς, η ευθύνη του δανειολήπτη πρέπει να περιορισθεί στο ποσό του τυχόν εκπλειστηριάσματος και σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να εκτείνεται και στην υπόλοιπη περιουσία του. Η αντίθετη άποψη οδηγεί σε επίσημη παραδοχή της «φούσκας», ότι δηλαδή όταν η τράπεζα χορήγησε το δάνειο εξαπάτησε εν γνώσει της, τόσο τους συναλλασσομένους, όσο και την εποπτεύουσα αρχή, συνομολογώντας και διασφαλίζοντας δάνειο που δεν ανταποκρινόταν στην πραγματική αξία του αγορασθέντος ακινήτου.
Οι συγχωνεύσεις των τραπεζικών ιδρυμάτων και οι κρατικές παροχές και εγγυήσεις προς αυτά, δεν μπορεί να λειτουργούν μόνο προς όφελος των μετόχων τους, αλλά και του κοινωνικού συνόλου, που ουσιαστικά τα συντηρεί. Αν κάποιες από τις τράπεζες δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στην κοινωνική τους ευθύνη, το ρυθμιστικό κράτος επιβάλλεται να παρέμβει άμεσα και αποφασιστικά.
