Φανταστείτε έναν εξαιρετικά εξελιγμένο υπολογιστή, ο οποίος με το πάτημα ενός κουμπιού μπορεί να προβλέψει πού θα γίνει ο επόμενος πόλεμος ή η επόμενη επανάσταση, ή ακόμα και η επόμενη ένοπλη ληστεία. Ακούγεται παρατραβηγμένο και βγαλμένο από ταινία επιστημονικής φαντασίας, όμως ίσως να μην απέχει και τόσο πολύ από την πραγματικότητα.
Στο πανεπιστήμιο του Ιλινόις, στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο υπερυπολογιστής Ναυτίλος έχει αυτήν ακριβώς την αποστολή: Να αναλύσει εκατομμύρια άρθρα και αναφορές από ΜΜΕ όλου του πλανήτη, δημιουργώντας ένα πρωτοφανές δίκτυο πληροφοριών που συσχετίζονται μεταξύ τους ανάλογα με τη γεωγραφική τοποθεσία, το συναισθηματισμό και τον τόνο τους, με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να εντοπιστεί μία ξαφνική αλλαγή που υποδηλώνει ένα επικείμενο μεγάλο γεγονός.
Στην περίπτωση της Αιγύπτου, για παράδειγμα, ο Ναυτίλος αξιολόγησε 52.348 αναφορές, και τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: Σύμφωνα με τα στοιχεία του, τον Ιανουάριο του 2011, λίγο δηλαδή πριν ξεσπάσει η επανάσταση κατά του Χόσνι Μουμπάρακ, η διάθεση των άρθρων άρχισε να χειροτερεύει σημαντικά, σε τέτοιο βαθμό που μπορούσε να συγκριθεί μόνο με το 1991, λίγο πριν ξεσπάσει ο Πόλεμος του Κόλπου.
Όλα αυτά, βέβαια, κατόπιν εορτής. Ο Ναυτίλος “προέβλεψε” τις εξελίξεις εκ των υστέρων, με βάση τα στοιχεία της εποχής εκείνης. Όμως ο επικεφαλής της ομάδας του Ναυτίλου, Κάλεβ Λεετάρου, δηλώνει στο περιοδικό Kernel ότι όλες οι πολιτικές αναταραχές δίνουν κάποια σημάδια πριν εκδηλωθούν, και δεν εμφανίζονται εντελώς ξαφνικά. Επομένως, μπορούν και να προβλεφθούν.
“Είναι σαν πρόγνωση καιρού, μία 70% πιθανότητα βροχής αύριο σημαίνει ότι μπορεί και να μη βρέξει, αλλά μάλλον αξίζει να πάρεις μαζί σου μια ομπρέλα, γιατί οι προϋποθέσεις για τη βροχή υπάρχουν”, δηλώνει.
Και αν ένας τέτοιος υπολογιστής κατάφερνε όντως να προβλέψει σωστά, ποιος θα μπορούσε να επωφεληθεί από κάτι τέτοιο;
Οπωσδήποτε, αναφέρει το Kernel στο σχετικό του άρθρο, οι πολυεθνικές εταιρείες, που αν μπορούσαν να προβλέψουν ότι μία χώρα στην οποία δραστηριοποιούνται πρόκειται να μπει σε περίοδο αναταραχών, πλήττοντας και τα δικά τους συμφέροντα, θα αποχωρούσαν εγκαίρως.
Και μετά είναι και η περίπτωση του Blue Crush, του λογισμικού της IBM που ισχυρίζεται ότι μπορεί να προβλέψει πού θα γίνει το επόμενο έγκλημα, θυμίζοντας την ταινία Minority Report, όπου η αστυνομία μπορούσε να προβλέψει και να αποτρέψει μελλοντικά εγκλήματα.
Η αντικατάσταση των ανθρώπων από τις μηχανές είναι ένας κλασικός φόβος της σύγχρονης εποχής, όμως να που οι “μηχανές” μπορεί τελικά να μας φανούν πολύ χρήσιμες, αν φυσικά τελειοποιηθεί η τεχνολογία των προβλέψεων...
