Πώς θα μειωθεί το δημόσιο χρέος

Η επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής των δανείων που έχει λάβει η Ελλάδα από την Ευρωζώνη μέχρι και 30 χρόνια, αλλά και η αναδρομική ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας αποτελούν τα βασικά σενάρια που εξετάζουν οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.

Οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν από το Eurogroup τον προσεχή Απρίλιο, όταν η Ελλάδα θα έχει την προεδρεία της ΕΕ, ενώ θα ενεργοποιηθούν το αργότερο μέχρι το Δεκέμβριο του 2015.

Πάντως, το ΔΝΤ φέρεται να θεωρεί πως οι εξεταζόμενες λύσεις δεν επαρκούν για την βιωσιμότητα του χρέους και την επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές, ειδικά εάν η χώρα χρειασθεί και νέο πρόγραμμα στήριξης.

Από το Σεπτέμβριο ΔΝΤ και Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επανεξετάσουν  την έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, η οποία παραμένει αμετάβλητη από το Δεκέμβριο 2012, και αναμένεται εκτενής αναθεώρησή της.

Λαμβάνοντας υπόψη τις λήξεις των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, την εξέλιξη του ΑΕΠ, το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων, την πορεία του πληθωρισμού, αλλά και την υπολειπόμενη χρηματοδότηση της Ελλάδας από τον επίσημο τομέα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει ήδη καταλήξει στο συμπέρασμα πως για να επιτευχθούν οι στόχοι βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους θα απαιτηθεί να υπάρξει μια αρχική ελάφρυνσή του μέσα στο διάστημα 2014-2015 που θα διασφαλίσει ότι το 2020 το χρέος θα υποχωρήσει στα επίπεδα του 124% του ΑΕΠ και εν συνεχεία μια ελάφρυνση του χρέους μεταξύ της περιόδου 2019-2020, ώστε να μειωθεί χαμηλότερα του 110% του ΑΕΠ.

Το 2014 το Ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να αποπληρώσει ομόλογα άξιας 24,9 δισ. ευρώ (εκ των οποίων 8 δισ. ευρώ στην ΕΚΤ και 7,4 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ), το 2015 ομόλογα αξίας 16,1 δισ. ευρώ, ενώ το 2016 ωριμάζουν ομόλογα αξίας 6,8 δισ. ευρώ.

Στην περίπτωση που επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα το 2013 και το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων αποδώσει τα αναμενόμενα, το Δημόσιο από αυτές τις πηγές θα εξοικονομήσει την περίοδο 2014-2016 σχεδόν 16,2 δισ. ευρώ, όταν οι λήξεις ομολόγων θα είναι 47,8 δισ. ευρώ.

Η Ελλάδα θα λάβει την τριετία 2014 -2016 δάνεια ύψους 37 δισ. ευρώ από ΔΝΤ και ΕΕ, τα οποία θεωρητικά καλύπτουν τις ανάγκες χρηματοδότησής της, αλλά αν οι στόχοι για το έλλειμμα, την ανάπτυξη και τις ιδιωτικοποιήσεις δεν επαληθεύουν τότε τα χρήματα δεν θα επαρκούν και θα πρέπει να λάβει πρόσθετη χρηματοδότηση από την Ευρωζώνη. Θα πρέπει να σημειωθεί πως σύμφωνα με το τρέχον σενάριο βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους της τρόικας, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας το 2014 θα είναι στα 320 δισ. ευρώ και στα τέλη του 2016 θα υποχωρήσει μόλις στα 318 δισ. ευρώ (159,4% του ΑΕΠ), παρά το γεγονός ότι στο διάστημα 2014 -2016 ο ελληνικός προϋπολογισμός αναμένεται να καταγράψει σωρευτικά πρωτογενές πλεόνασμα  8,46 δισ. ευρώ.

Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν μια διαρκή ανακύκλωση του ελληνικού χρέους, η οποία σύμφωνα με στελέχη του ΔΝΤ για όσο διαρκεί θα διατηρεί την Ελλάδα εκτός αγορών. Για το λόγο αυτό το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αναμένεται από το Σεπτέμβριο να ζητήσει ανοικτά μια ελάφρυνση του χρέους.

Σε κάθε περίπτωση βραχυπρόθεσμα το στοίχημα που πρέπει να κερδίσει η Ελλάδα είναι αυτό της επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος, κάτι που θα επιτρέψει στην Κυβέρνηση να ζητήσει την επιπλέον μείωση του χρέους. Ήδη διαφαίνεται πως ο στόχος αυτός θα επιτευχθεί και ότι η εκτέλεση του Προϋπολογισμού θα αποτελέσει το δυνατό χαρτί στις διαπραγματεύσεις της Ελλάδας με την τρόικα το Σεπτέμβριο.