Η λεπτή γραμμή που καλείται να ισορροπήσει η ελληνική πλευρά
Η κυβέρνηση δείχνοντας να έχει ξεπεράσει τον σκόπελο των δανειστών για φέτος αφού η δημοσιονομική τρύπα που έβλεπαν οι Βρυξέλλες για το 2019 έχει κλείσει βάζει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους δανειστές ένα σχέδιο έμμεσης μείωσης του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος από το 3,5% του ΑΕΠ ακόμη και στον προϋπολογισμό του 2020. Δηλαδή νωρίτερα από τον αρχικό κυβερνητικό σχεδιασμό. Με την κίνηση αυτή επιδιώκει να ενεργοποιηθούν όσο το δυνατόν περισσότερες φορολογικές ελαφρύνσεις από το επόμενο έτος.
Το οικονομικό επιτελείο έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους ότι θα τηρήσει τα συμφωνηθέντα και θα επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πρωτογενές πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ και το 2019 και το 2020. Ωστόσο, τις τελευταίες ημέρες έχει βάλει στο τραπέζι το σενάριο του συνυπολογισμού των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα ANFAs και τα SMPς στον μνημονιακό ορισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος. Αν αυτό συμβεί, αυτομάτως θα δημιουργηθεί ένας δημοσιονομικός χώρος 1,2 δις. ευρώ που θα επιτρέψει τη χρηματοδότηση των μέτρων φορολογικής ελάφρυνσης.
Ο υπουργός Οικονομικών στη συνέντευξή του στην «Καθημερινή της Κυριακής» ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, ουσιαστικά άφησε όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά δηλώνοντας ότι εξετάζεται η συζήτηση για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων να ανοίξει νωρίτερα.
Η κυβέρνηση θα κληθεί να ισορροπήσει στη λεπτή γραμμή μεταξύ της υλοποίησης του δεύτερου μεγάλου πακέτου φοροελαφρύνσεων με τις μειώσεις φόρου στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, οι οποίες θα ενεργοποιούνται σταδιακά, και της τήρησης των δεσμεύσεων και των δημοσιονομικών στόχων. Το παζάρι στο παρασκήνιο μεταξύ Αθήνας και Βρυξελλών για το δεύτερο μεγάλο φορολογικό νομοσχέδιο του φθινοπώρου βρίσκεται σε εξέλιξη και αναμένεται να κορυφωθεί τον ερχόμενο μήνα με την επιστροφή των επικεφαλής των θεσμών στην Αθήνα για την τέταρτη αξιολόγηση στο πλαίσιο της ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας.
Οι θεσμοί ρίχνουν πλέον όλο το βάρος στον προϋπολογισμό του 2020 που εκτιμάται πως μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικός και για τη μεγάλη μάχη ως προς τη μείωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Οι δανειστές είναι πρόθυμοι να συζητήσουν τις ελαφρύνσεις φόρων, αρκεί να βγαίνουν οι αριθμοί, όπως διαμηνύουν χαρακτηριστικά.
Και μπορεί ο μεγάλος στόχος να έχει να κάνει με τη μείωση του πρωτογενούς πλεονάσματος από το 2021, ωστόσο το ισχυρό δεύτερο εξάμηνο εκτιμάται ότι θα βοηθήσει την ελληνική πλευρά και ενόψει της κατάρτισης του δύσκολου προϋπολογισμού του 2020.
Οι πέντε κινήσεις
Για να βγει ο λογαριασμός του επόμενου έτους, να επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ και παράλληλα να συμφωνήσουν οι θεσμοί στο μεγάλο πακέτο με τις μειώσεις φόρων που ετοιμάζει η κυβέρνηση, το υπουργείο Οικονομικών έχει αρχίσει να καταστρώνει τη διαπραγματευτική του γραμμή δίνοντας βάρος σε πέντε κινήσεις:
1. Εξετάζεται τα έσοδα που θα έχει η Ελλάδα από την επιστροφή των κερδών που θα έχουν η ΕΚΤ και οι άλλες κεντρικές τράπεζες από τα ελληνικά ομόλογα (ANFA, SNPs), τα οποία εντάχθηκαν στη συμφωνία για το χρέος τον περασμένο Ιούνιο, να προσμετρηθούν για την κάλυψη του πλεονάσματος και μάλιστα με έναν τρόπο που θα περνούν μέσω του ΕΣΠΑ βοηθώντας και την ανάπτυξη. Μια τέτοια αλλαγή των όρων σημαίνει ότι εξασφαλίζεται αυτόματα πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος 1,2 δισ. ευρώ κάθε έτος έως και το 2022, διευκολύνοντας σημαντικά την άσκηση οικονομικής πολιτικής τα επόμενα χρόνια.
2. Σχεδιάζεται η αλλαγή της μεθοδολογίας στη μέτρηση και των εσόδων από αποκρατικοποιήσεις στον υπολογισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος, κάτι που θα δώσει επιπλέον δημοσιονομικό χώρο από 300 έως και 600 εκατ. ευρώ ανάλογα με τα έσοδα της κάθε χρονιάς.
3. Στο EuroWorking Group της 5ης Σεπτεμβρίου το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να καταθέσει το επίσημο αίτημα για την πρόωρη αποπληρωμή των ακριβών δανείων του ΔΝΤ.
4. Αναδιάρθρωση του χαρτοφυλακίου των έντοκων γραμματίων με φθηνότερες εκδόσεις μεγαλύτερης διάρκειας και χαμηλότερου κόστους.
5. Προώθηση των δύο σχεδίων για κόκκινα δάνεια. Σε πρώτη φάση θα τρέξει το σχέδιο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Σύμφωνα με πληροφορίες, η DG Comp είναι πολύ κοντά στην υιοθέτηση της συγκεκριμένης θεσμικής λύσης. Τα πράγματα θα κινηθούν με διαδικασίες fast track σε ό,τι αφορά το σχέδιο του ΤΧΣ, το οποίο αναμένεται εκτός απροόπτου να υιοθετηθεί τον Σεπτέμβριο.
