Όταν το ηφαίστειο ουρλιάζει ότι… θα εκραγεί

Οι σεισμοί συχνά σηματοδοτούν μια επικείμενη ηφαιστειακή έκρηξη, καθώς πολλές φορές πριν το κοσμογονικό γεγονός οι σεισμολόγοι ανιχνεύουν ρυθμικές σειρές σεισμών, γνωστές ως αρμονική ταλάντωση. Οι μικρές αυτές δονήσεις, δε μπορούν συνήθως να γίνουν αντιληπτές από το ανθρώπινο αυτί, καθώς είναι πολύ χαμηλής συχνότητας. Η περίπτωση όμως του βουνού Redoubt της Αλάσκα, ήταν διαφορετική. Τον Μάιο του 2009, η αρμονική ταλάντωση που προηγήθηκε της έκρηξης του ήταν ασυνήθιστα υψηλής συχνότητας και διήρκεσε τριάντα δευτερόλεπτα.

Ακούστε το ηχητικό ντοκουμέντο

Όταν έπαυσε, ακολούθησε ένα μικρό διάστημα νεκρικής σιγής-η ηρεμία πριν την καταιγίδα. Ακολούθησαν έξι απανωτές ισχυρές εκρήξεις. Όπως εξηγούν γεωλόγοι επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Washington, εάν κάποιος βρισκόταν στο ηφαίστειο λίγο πριν την έκρηξη, θα μπορούσε μόλις και μετά βίας να ακούσει τον ηχητικό πρόδρομο των όσων θα ακολουθούσαν. Οι σταθμοί παρατήρησης κοντά στο βουνό, πράγματι κατέγραψαν έναν ήχο συχνότητας από 1 έως 30 Hz, πριν την έκρηξη του 2009. Το κατώφλι της ανθρώπινης ακουστικής ικανότητας είναι τα 20 Hz και ο,τιδήποτε κάτω από το όριο αυτό, ονομάζεται υπόηχος.

Το φαινόμενο είχε παρατηρηθεί αρκετές φορές και στο παρελθόν, ωστόσο πάντοτε οι παραγόμενοι ήχοι βρίσκονταν εντός του μη ακουστού φάσματος. Η πιθανότερη εξήγηση στην οποία τείνουν οι επιστήμονες, είναι πως στην περίπτωση του Redoubt ο αριθμός των συνηθισμένων πρόδρομων μικροσεισμών, ήταν εξαιρετικά αυξημένος. Θεωρείται πως αυτό συνέβη επειδή το μάγμα, κατά τη διαδρομή του προς την έξοδο του ηφαιστείου, δε μπόρεσε να διαφύγει από το κεντρικό κανάλι, όπως θα αναμενόταν. Ως αποτέλεσμα, αυξήθηκαν οι πιέσεις στα τοπικά πετρώματα, με αποτέλεσμα να προκύψουν μικροί σεισμοί, μεγέθους από 0,5 έως 1,5 Ρίχτερ.

Βέβαια, η κατανόηση του φαινομένου δεν προσφέρει κάποια ανακούφιση, μια και δε συμβάλλει στην πρόβλεψη των ηφαιστειακών εκρήξεων. Ίσως το επόμενο βήμα να είναι η αναζήτηση τρόπων ανίχνευσης των πρόδρομων σημάτων, κάποιες ώρες ή έστω μερικά λεπτά της ώρας πριν το καταστροφικό γεγονός.