Η εξερεύνηση της θάλασσας και του ωκεανού, ανέκαθεν ασκούσε ακαταμάχητη έλξη στους ανθρώπους. Όμως δε μπορούσε να πραγματοποιηθεί παρά μόνο από την επιφάνεια, με συμβατικά μέσα όπως τα πλοία και οι καταδύσεις. Μόλις τις τελευταίες δεκαετίες κατέστη δυνατή η πραγματοποίησή της τεχνολογικά.
Υποβρύχια σκάφη μεταφέρουν πλέον ανθρώπους στον πυθμένα των ωκεανών και ρομποτικά σκάφη χαρτογραφούν το ωκεάνιο ανάγλυφο.
Πρωτοπόρα σκάφη όπως ο Alvin, που κατασκευασμένος το 1964, έχει πραγματοποιήσει πάνω από 4000 αποστολές. Ο Alvin έχει συμμετάσχει μεταξύ άλλων στην ανάσυρση χαμένης βόμβας υδρογόνου από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά και στο ναυάγιο του Τιτανικού. Αποτελεί ιδιοκτησία του Αμερικανικού Ναυτικού, χωράει πλήρωμα δύο ατόμων, ενώ μπορεί να ταξιδέψει έως και δέκα ώρες, σε βάθος 4.500 μέτρων. Ο άνθρωπος πάντως, έχει φθάσει ακόμα και στο βαθύτερο σημείο όλων των θαλασσών της Γης, στην Τάφρο των Μαριαννών στον Ειρηνικό, ένα σημείο 11 σχεδόν χιλιομέτρων. Όπως παραδέχονται οι επιστήμονες, τα επανδρωμένα σκάφη αποτελούν τον καλύτερο τρόπο εξερεύνησης του υποθαλάσσιου περιβάλλοντος.
Ωστόσο, τα ρομποτικά, μη επανδρωμένα σκάφη, παραμένουν ιδανικά για κάποιες συγκεκριμένες λειτουργίες. Έτσι, συνδέονται μέσω ενός καλωδίου με το πλοίο, ώστε να κατευθύνονται από τους επιστήμονες αλλά και να τους παρέχεται ενέργεια. Η αμφίδρομη επικοινωνία, ολοκληρώνεται με τα δεδομένα και το βίντεο που το υποβρύχιο σκάφος στέλνει με τη σειρά του στην επιφάνεια. Χρησιμοποιούνται συχνά στη μελέτη υποβρύχιων ηφαιστείων και στη μελέτη άγνωστης θαλάσσιας ζωής. Μια υποκατηγορία συνιστούν και τα αυτόματα ρομποτικά σκάφη, τα οποία δε λαμβάνουν εντολές από χειριστές, αλλά είναι προγραμματισμένα ώστε να συλλέγουν αυτόματα πληροφορίες επί μακρό χρονικό διάστημα, δημιουργώντας υποβρύχιους χάρτες και καταγράφοντες τις συνθήκες θερμοκρασίας και αλατότητας. Τέλος, τα υβριδικά ρομποτικά σκάφη, μπορούν να εναλλάσσουν τον τρόπο λειτουργίας τους κατά περίπτωση.
Οι θάλασσες δεν είναι μόνο αχανείς-έχουν και έντονα δυναμικό χαρακτήρα, αφού αλλάζουν συνεχώς. Επομένως, η καταγραφή τους απαιτεί συνεχείς μετρήσεις. Η τεχνολογία καλύπτει το κενό αυτό όλο και πιο αποτελεσματικά, αυξάνοντας τις γνώσεις μας για τον υποθαλάσσιο κόσμο, αλλά και τον θαυμασμό μας για την ποικιλομορφία του.
