Ο γνωστός διεθνολόγος Κωνσταντίνος Φίλης αναλύει τις επιδιώξεις της Άγκυρας και του Ερντογάν στο news.gr
Η Τουρκία προσπαθεί να βγει κερδισμένη από τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο ενώ έχει εμπλακεί σε μια δύσκολη για αυτήν κόντρα με τις ΗΠΑ.
Συνέντευξη στον Μαρίνο Γκασιάμη
Την εβδομάδα που μας πέρασε η Τουρκική Πολεμική Αεροπορία σημείωσε εκατοντάδες παραβιάσεις του Ελληνικού Εναέριου Χώρου σε μια προσπάθεια να καταγράψει την άσκηση «Καταιγίδα 2019» που ολοκληρώθηκε την Παρασκευή αλλά και να ασκήσει πίεση μέσω της Ελλάδας στην Ουάσιγκτον, σύμφωνα με τον Γενικό Διευθυντή του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων Κωνσταντίνο Φίλη που μίλησε για τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών στο news.gr
Συγκεκριμένα ο γνωστός Διεθνολόγος μας είπε: «Όπως έχουμε πει στο παρελθόν η Τουρκία θα πάει μέχρι τέλους την υπόθεση στην Ανατολική Μεσόγειο ή μέχρι εκεί που θα της επιτραπεί.
Είναι σαφές ότι η Τουρκία με τις ενέργειες που κάνει έχει ως απώτερο στόχο να αναστείλει το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αντιλαμβάνεται ότι αυτό δεν εφικτό. Εκτιμώ πως ώς προς αυτό θα προσαρμόσει την στρατηγική της το επόμενο χρονικό διάστημα και θα επιδιώξει τα εξής δύο πράγματα.
Το ένα είναι να αναστείλει μέρος του ενεργειακού προγράμματος (της Κύπρου) εστιάζοντας σε τεμάχια που υπάρχουν εταιρείες που δεν είναι της εμβέλειας της Exxonmobil ή της TOTAL, κυρίως δηλαδή τα τεμάχια δύο και τρία που είναι η ΕΝΙ και η Κορεατική εταιρεία, μήπως και καταφέρει να μπλοκάρει κάποιες ερευνητικές γεωτρήσεις για να στείλει ένα μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση, ότι όχι μόνο είναι παρούσα αλλά είναι και αποτελεσματική στις κινήσεις της.
Το δεύτερο είναι ότι ταυτοχρονα θα προσπαθεί να προωθεί δήθεν και τα συμφέροντα των τουρκοκυπρίων και κυρίως να υπογραμμίζει τον δικό της ρόλο ως εγγυήτριας δύναμης.
Αυτό το τελευταίο το κρατάμε γιατί μπορεί να είναι μια προσπάθεια της Τουρκίας με έμμεσο τρόπο να εμπλέξει και την Ελλάδα, υπό την έννοια ότι και η Ελλάδα είναι εγγυήτρια δύναμη. Η Τουρκία επικαλείται τις δυνατότητες που έχει ως εγγυήτρια δύναμη οπότε αυτό ενδεχομένως να είναι και μια πρόκληση-πρόσκληση προς την Ελλάδα, να λάβει και αυτή τα μέτρα της να λάβει τα μέτρα της εφόσον είναι και αυτή εγγυήτρια δύναμη και υπερασπίζεται τα συμφέροντα των ελληνοκυπρίων, κάτι το οποίο μας απομακρύνει από μια συζήτηση για την επίλυση του Κυπριακού γιατί δεν μπορεί να επανεκκινήσουν οι συζητήσεις ούτε με τα πλωτά γεωτρύπανα της Τουρκίας εντός της Κυπριακής ΑΟΖ, ούτε μπορεί βέβαια να επανεκκινήσουν οι συζητήσεις όταν η Τουρκία λέει «εγώ δεν το ζήτημα των εγγυητριών δυνάμεων», ως εγγυήτριας δύναμης να απεμπολήσει αυτή την δυνατότητα.
Ως προς την Κύπρο θέλουν να δημιουργήσουν συνθήκες ακόμα και αναγκαστικής διαπραγμάτευσης μεταξύ ελληνοκυπριών και τουρκοκυπρίων ή και ακόμα και Κυπριακής Δημοκρατίας και Τουρκίας.
Ίσως αυτό να χρειάζεται και την συμβολή κάποιου τρίτου μέρους.
Το τρίτο στοιχείο είναι ότι η Τουρκία με τις ενέργειες αυτές θέλει να στείλει το μήνυμα ότι κανένας δεν είναι σε θέση να ανατρέπει τον σχεδιασμό της Τουρκίας, ότι τελικά οι ΗΠΑ δεν είναι είτε ικανές είτε πρόθυμες να πάνε κόντρα στην Τουρκία και να υπερασπιστούν τα συμφέροντα των συμμάχων τους. Η Τουρκία έχει στο μυαλό της ότι η συμμαχία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ, Αιγύπτου, γίνεται υπό αμερικανική ομπρέλα και σε μεγάλο βαθμό έχει δίκιο.
Λέει λοιπόν «όταν εγώ συμπεριφέρομαι με αυτό τον τρόπο απέναντι σε ένα σύμμαχο όπως είναι η Κύπρος και εσύ αντιδράς μόνο με ανακοινώσεις, αυτό δείχνει πως είτε δεν είσαι ικανός, είτε δεν είσαι πρόθυμος να με αντιμετωπισεις».
Άρα αυτό είναι ένα μήνυμα προς τις περιφερειακές δυνάμεις και προς τους αμερικανούς από την πλευρά της Τουρκίας.
Το επόμενο στοιχείο είναι ότι η Τουρκία είναι αυτή την στιγμή σε μια διαπραγμάτευση συνολική με τις ΗΠΑ. Δεν είναι δηλαδή μόνο για την Ανατολική Μεσόγειο ή μόνο για την ενέργεια, είναι και για τις σχέσεις με τη Ρωσία, με το Ιράν κτλ.
Είναι πολυδιάστατη αυτή η διαπραγμάτευση.
Θεωρεί ενδεχομένως η Άγκυρα και ο Ερντογάν πως στο κομμάτι της Ανατολικής Μεσογείου, ειδικότερα δε το ενεργειακό, μπορεί έχοντας αυτή την διαπραγμάτευση σε εξέλιξη να διαπραγματευτεί και να κερδίσει κάτι περισσότερο.
Βέβαια το τελευταίο μόνο υπό την αίρεση ότι θα βρει ένα τρόπο και θα αναδιπλωθεί σε σχέση με τους S-400 για να μην τους προμηθευτεί, γιατί αν τα πράγματα πάνε όπως δείχνουν ότι πάνε, δηλαδή προχωρήσει με τους S-400, είναι βέβαιο πως θα πλήξει καίρια τις ήδη κλονισμένες σχέσεις με τις ΗΠΑ.
Ως προς τα αντίμετρα που δήλωσε ο κ Τσαβούσογλου η σκέψη μας πηγαίνει στο Ιντσιρλίκ, αλλά αν τα πράγματα φτάσουν εκεί θα μιλάμε για μια τέτοιας τάξεως ρήξη που θα σημαίνει πως τα πράγματα έχουν ξεφύγει από κάθε όριο.
Ως προς τις παραβιάσεις που είχαμε στο Αιγαίο αυτές μπορεί να έγιναν για πάρα πολλούς λόγους, ο ένας είναι η άσκηση «Καταιγίδα» που αναφέρατε. Ο άλλος λόγος είναι ότι η Τουρκία πιστεύει ότι έτσι ασκεί μια πίεση και στους Αμερικανούς δεδομένου ότι έχουμε αυτή την διελκυστίνδα, μεταξύ τους και τους πιέζει μέσω μιας χώρας που είναι εταίρος και σύμμαχος όπως είναι η Ελλάδα.
Είναι πάρα πολύ λόγοι και βέβαια δεν θα πρέπει να ξεχνάμε και τον εθνικισμό που υπάρχει στο εσωτερικό της Τουρκίας, καθώς επίκεινται εκλογές στην Κωνσταντινούπολη, πολύ κρίσιμες για τον Ερντογάν.
Βέβαια να μην κάνουμε το λάθος όπως κάνουν ευτυχώς όχι πολλοί πλέον να θεωρήσουμε πως η επιθετικότητα της Τουρκίας έχει να κάνει με το τί γίνεται στο εσωτερικό της. Η επιθετικότητά της είναι αποτέλεσμα της πάγιας διαχρονικής αναθεωρητικής πολιτικής που έχει απέναντι στην Ελλάδα και την περιοχή συνολικά».