BMW Garmisch
Με την ευκαιρία του φετινού Concorso d’Eleganza Villa d’Este, το BMW Group αποκάλυψε την αναγέννηση της BMW Garmisch, ενός κλασικού πρωτοτύπου που σχεδιάστηκε από το Marcello Gandini για λογαριασμό του Bertone και εξαφανίστηκε μετά το ντεμπούτο του στο Σαλόνι Αυτοκινήτου της Γενεύης το 1970. Με την αυτή την αναβίωση, η Γερμανική μάρκα αποτίει φόρο τιμής σε έναν από τους πιο επιδραστικούς σχεδιαστές αυτοκινήτων της Ιταλίας και προσθέτει ένα συναρπαστικό κεφάλαιο στην ιστορία της εταιρίας.
«Για μένα, ο Marcello Gandini, είναι ένας από τους Grandmasters της αυτοκινητιστικής σχεδίασης και τα αυτοκίνητά του ήταν ανέκαθεν σημαντική πηγή έμπνευσης για τη δουλειά μου», δήλωσε ο Adrian van Hooydonk, στέλεχος του σχεδιαστικού τμήματος της μάρκας. «Η επαναδημιουργία της Garmisch μας έδωσε την ευκαιρία να τιμήσουμε τον κύριο Gandini, να ξαναθυμηθούμε ένα από τα λιγότερο γνωστά αυτοκίνητά του και να τονίσουμε τη στιλιστική επιρροή του Bertone στη σχεδιαστική εξέλιξη της BMW. Για μένα, αυτό και μόνο ήταν αρκετός λόγος προκειμένου να ασχοληθώ με το project, για να συμπληρώσω ένα κεφάλαιο που έλειπε από την ιστορία της μάρκας».
Ήδη από το ξεκίνημά της, η BMW εμπνεύστηκε και δέχτηκε επιρροές από την Ιταλική σχεδιαστική κουλτούρα και τους Ιταλούς καροσερίστες. Από την ελαφριά αλουμινένια 328 Mille Miglia που δημιουργήθηκε στην Carrozzeria Touring στα τέλη της δεκαετίας του 1930 μέχρι τη σφηνοειδή M1 του Giorgetto Giugiaro, είναι εμφανές ότι έχει συντελεστεί ζωτική ανταλλαγή φιλοσοφιών και ιδεών. Και όπως πολλά Ιταλικά πρωτότυπα αυτοκίνητα των δεκαετιών του ’60 και του ’70, η πρώτη Garmisch αναπτύχθηκε από τον Bertone ως ανεξάρτητη σχεδιαστική πρόταση με σκοπό να προβάλλει τη δημιουργικότητα του στούντιο. «Η αρχική ιδέα προήλθε από τον ίδιο το Nuccio Bertone, ο οποίος επιθυμούσε να εδραιώσει την υπάρχουσα σχέση με την BMW σχεδιάζοντας ένα πρωτότυπο έκπληξη για το Σαλόνι Αυτοκινήτου της Γενεύης», θυμάται ο Marcello Gandini, ο οποίος ήταν επικεφαλής σχεδιασμού του γραφείου του Bertone εκείνη την εποχή.
«Θέλαμε να δημιουργήσουμε ένα μοντέρνο, μεσαίο coupe, πιστό στη σχεδιαστική φιλοσοφία BMW, αλλά παράλληλα πιο δυναμικό, ακόμα και λίγο προκλητικό».
Ενώ το προφίλ του αυτοκινήτου ήταν πολύ κομψό και καθαρό, το πιο κραυγαλέο σχεδιαστικό στοιχείο της Garmisch ήταν η τολμηρή, κάθετη και ακόμα πιο γωνιώδης εκδοχή της μάσκας «νεφρών», πλαισιωμένη από τετράγωνους, κρυστάλλινους προβολείς. Άλλες ασυνήθιστες λεπτομέρειες ήταν οι σπορ γρίλιες στις κολόνες C και το κυψελοειδές κάλυμμα για το πίσω παρμπρίζ, σήμα κατατεθέν του στυλ του Marcello Gandini.
Αν και το αυτοκίνητο δημιουργήθηκε σε μόλις δύο μήνες, η ομάδα σχεδίασης δεν έχασε την ευκαιρία για να βάλει τη δική της ξεχωριστή σφραγίδα και στο εσωτερικό. Με το μάλλον ασυνήθιστο κάθετο ραδιόφωνο στην κεντρική κονσόλα, έναν αναδιπλούμενο καθρέπτη για το συνοδηγό και ένα εντυπωσιακό μίγμα χρωμάτων και υλικών, η Garmisch πρόσθεσε μία Πιεμοντέζικη νότα κομψότητας στην περισσότερο λειτουργική φιλοσοφία του interior design κατά τις συνήθειες της εποχής. Σύμφωνα με τον Marcello Gandini, ακόμα και το όνομα του αυτοκινήτου επιλέχθηκε για να εντυπωσιάσει: «Επιλέξαμε το όνομα Garmisch επειδή το σκι ήταν πολύ δημοφιλές στην Ιταλία τότε. Δημιουργούσε συνειρμούς χειμερινών σπορ και αλπικής φινέτσας.»
Παραμένοντας πιστή στο πρώτο αυτοκίνητο, η νέα Garmisch προβάλλει επίσης τις ικανότητες της μάρκας στην έρευνα σχεδίασης και την κατασκευή πρωτοτύπων. Καθώς δεν υπήρχαν πολλά ντοκουμέντα για την πρώτη Garmisch, η διεπιστημονική ομάδα που συγκρότησαν τα τμήματα BMW Group Design και BMW Classic έπρεπε να ανασυνθέσει την κάθε λεπτομέρεια του εσωτερικού και του εξωτερικού του αυτοκινήτου από μία μικρή συλλογή φωτογραφιών της εποχής, οι περισσότερες από τις οποίες ήταν μόνο ασπρόμαυρες.
Ο ίδιος ο Marcello Gandini συνέβαλε στη διαδικασία της έρευνας με προσωπικές μνήμες από την δημιουργία του αυτοκινήτου, δίνοντας τη δυνατότητα στη ομάδα σχεδίασης να συνθέσει εκ νέου βασικές λεπτομέρειες όπως το εξωτερικό χρώμα (μία ανοιχτή, σαμπανί μεταλλική απόχρωση που ακολουθούσε τις τάσεις της Ιταλικής μόδας της εποχής) και τα υλικά και το διάκοσμο του εσωτερικού. Και ενώ η ομάδα του σχεδιαστικού τμήματος χρησιμοποίησε τις τελευταίες τεχνολογίες τρισδιάστατης μοντελοποίησης για την αναβίωση και τον προσδιορισμό των αρχικών δομών και σχημάτων, η Garmisch κατασκευάστηκε από έμπειρους τεχνικούς στο Τορίνο, όπως το πρώτο αυτοκίνητο πριν από 50 σχεδόν χρόνια.
«Όταν άκουσα για πρώτη φορά ότι η BMW ήθελε να ξαναδώσει ζωή στην Garmisch, εξεπλάγην λίγο», θυμάται ο Marcello Gandini από την πρώτη του συνάντηση με τον Adrian van Hooydonk, ο οποίος τον επισκέφθηκε στο Τορίνο το καλοκαίρι του 2018 για να ζητήσει τη συγκατάθεσή του. «Τώρα, είμαι ευχαριστημένος που κατάφερα να συνεισφέρω στην υλοποίηση αυτού του project και ευτυχής που η εταιρία αποφάσισε να ξαναζωντανέψει το ένδοξο παρελθόν. Έχοντας δει το τελικό αυτοκίνητο, δυσκολεύομαι ακόμα κι εγώ να το ξεχωρίσω από το πρωτότυπο».
Με μία καθαρή, απέριττη σχεδιαστική φιλοσοφία και ακριβή χρήση γραμμών και γεωμετρικών σχημάτων, η Garmisch αποτελεί πρότυπο ενός πρωτοποριακού, νέου στυλ που λανσάρισαν διάσημα Ιταλικά στούντιο (όπως Bertone, Italdesign και Pininfarina) στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και στις αρχές της δεκαετίας του ’70, ενώ παραμένει ακόμα και σήμερα ένα σημαντικό σημείο αναφοράς για τους σχεδιαστές αυτοκινήτων.
Ως εκπρόσωπος μιας avant-garde σχεδιαστικής φιλοσοφίας, η Garmisch αναμένεται να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για τους σύγχρονους σχεδιαστές στο συνεχή επαναπροσδιορισμό του σχήματος ενός αυτοκινήτου. «Στο Concorso d’Eleganza Villa d’Este, πρέπει να θυμόμαστε το παρελθόν, αλλά παράλληλα να σκεφτόμαστε και προς τα πού πηγαίνουμε», δήλωσε ο Adrian van Hooydonk. «Τα σχέδια του Marcello Gandini ήταν ανέκαθεν πολύ καθαρά και απέριττα και ταυτόχρονα άκρως εντυπωσιακά. Γι’ αυτό θεωρώ τη δουλειά του τόσο εμπνευσμένη. Κατάφερε να δημιουργήσει κάτι θεαματικό χρησιμοποιώντας πολύ λίγα σχεδιαστικά στοιχεία. Αυτή η προσέγγιση του να προσπαθεί να πετύχει πολλά με λιγότερα θεωρείται εξαιρετικά μοντέρνα ακόμα και σήμερα».
Marcello Gandini
Γεννημένος το 1938, ο Marcello Gandini είναι ένας από τους πιο επιδραστικούς σχεδιαστές αυτοκινήτων του 20ου αιώνα. Κατά τη διάρκεια της 14ετούς θητείας του ως Διευθυντής Σχεδίασης στα στούντιο του Bertone στο Τορίνο, δημιούργησε μερικά από τα πιο τολμηρά και επαναστατικά αυτοκίνητα της εποχής, μεταξύ των οποίων πρωτότυπα με σφηνοειδές σχήμα όπως η Lancia Stratos Zero και η Alfa Romeo Carabo, αλλά και εμβληματικά σπορ οχήματα, όπως η Lamborghini Miura που είναι περιζήτητα από συλλέκτες και τιμώνται σε διαγωνισμούς σε όλο τον κόσμο. Εκτός από την BMW Garmisch, ο Marcello και η ομάδα του στο στούντιο Bertone έχουν δουλέψει πάνω στο πρωτότυπο BMW Spicup και την πρώτη γενιά της Σειράς 5, που δημιουργήθηκε υπό την καθοδήγηση του πρώην επικεφαλής σχεδίασης της μάρκας, Paul Bracq.
Νίκος Τσάδαρης