Η μείωση ή έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας μπορεί να είναι ισόβια ή επίκτητη, γενικευμένη ή επιλεκτική να αφορά δηλαδή αυτή την ίδια τη σεξουαλική επαφή ανεξάρτητα από το ερωτικό αντικείμενο ή να αφορά μόνο κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο και μπορεί να οφείλεται σε ψυχολογικούς παράγοντες ή σε συνδυασμό ψυχολογικών και οργανικών παραγόντων. Τα κυριότερα αίτια που οδηγούν έναν άνδρα να μην έχει επιθυμία είναι τα ακόλουθα:
1. Διαταραχές του συναισθήματος
Οι διαταραχές του συναισθήματος, με συχνότερη την κατάθλιψη έχουν άμεση συσχέτιση με την μειωμένη ερωτική επιθυμία τόσο στον άνδρα όσο και στη γυναίκα. Συνήθως το πρώτο σύμπτωμα της κατάθλιψης είναι η μειωμένη διάθεσή του ατόμου να εμπλακεί σε οποιαδήποτε σεξουαλική δραστηριότητα ενώ τις περισσότερες φορές αποτυπώνεται στη μείωση ή απουσία σεξουαλικών φαντασιώσεων. Η συναισθηματική φόρτιση ενός άνδρα, η νωχελικότητα και νωθρότητά του, η έλλειψη γενικότερης διάθεσης αποτυπώνεται και στον σεξουαλικό του ρόλο που παύει να είναι ενεργός καθώς η ερωτική του ορμή πλήττεται. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι η κατάθλιψη είναι η μοναδική ψυχική διαταραχή που επιδρά στη σεξουαλικότητα ενός άνδρα και σε οργανικό επίπεδο, αφού εκφράζεται και από την μείωση ή πλήρη απουσία πρωινών στύσεων.
2. Οργανικοί και φαρμακευτικοί παράγοντες
Στους οργανικούς παράγοντες που επηρεάζουν την σεξουαλική επιθυμία του άνδρα πρωταρχικό ρόλο έχουν τα επίπεδα τεστοστερόνης στον οργανισμό του. Έτσι παθήσεις που προκαλούν ανεπάρκεια τεστοστερόνης επιδρούν αρνητικά στην σεξουαλική επιθυμία του άνδρα, μειώνοντας την βιολογική ορμή του και προκαλώντας μια γενικευμένη τύπου μειωμένη ερωτική επιθυμία. Δηλαδή ο άνδρας με γενικευμένη υποτονική επιθυμία δεν έχει διάθεση για ερωτική επαφή ή για φαντασιώσεις με καμία γυναίκα σε κανένα πλαίσιο. Επίσης, η αύξηση της προλακτίνης (υπερπρολακτιναιμία) λειτουργεί ανασταλτικά στην διάθεση του άνδρα για σεξ. Η αύξηση της προλακτίνης μπορεί να επέλθει είτε από διάφορες παθήσεις όπως υπερθυρεοειδισμό και παθήσεις του υποθαλάμου είτε από διάφορα φαρμακευτικά σκευάσματα με κυριότερα τα ψυχοδραστικά φάρμακα όπως τα αντιψυχωσικά. Εκτός από τα αντιψυχωσικά και άλλα ψυχιατρικά φάρμακα μπορεί να επιδράσουν αρνητικά στην επιθυμία ενός άνδρα, όπως τα ηρεμιστικά, τα υπναγωγά (σε μεγάλες δόσεις και σε χρόνια χρήση), τα αντικαταθλιπτικά και βέβαια τα ναρκωτικά, ειδικά σε χρόνια χρήση.
3. Κάποιο άλλο σεξουαλικό πρόβλημα
Ένα πρόβλημα στυτικής δυσλειτουργίας ή πρόωρης εκσπερμάτισης που αποτελούν τις πιο συχνές σεξουαλικές δυσλειτουργείς στο ανδρικό φύλο μπορεί δευτερογενώς να δημιουργήσει και διαταραχή στη σεξουαλική επιθυμία του άνδρα. Ο μηχανισμός πρόκλησης του προβλήματος είναι απλός. Εφόσον ο άνδρας γνωρίζει ότι έχει κάποιο σεξουαλικό πρόβλημα πολύ συχνά, ειδικά στις αρχές, αποφεύγει να έρθει σε σεξουαλική επαφή με τη σύντροφό του και "πνίγει" την ερωτική του επιθυμία. Ουσιαστικά το άγχος επίδοσης που του δημιουργεί το σεξουαλικό πρόβλημα, ένα άγχος που συχνά συναντούμε ακόμα και σε άνδρες που δεν έχουν βιώσει επεισόδιο σεξουαλικής δυσλειτουργίας, καθηλώνει τον άνδρα σε μια ερωτική ανημπόρια. Μάλιστα, όσο το πρόβλημα διατηρείται στο χρόνο ενοχοποιεί την ερωτική του επιθυμία αφού «αυτή είναι υπεύθυνη» για τον θρυμματισμό της εικόνας του στα μάτια της γυναίκας που τον ενδιαφέρει. Τα αισθήματα ντροπής, μειονεξίας και ματαίωσης που συνοδεύουν το πρόβλημα συχνά επιδρούν τόσο βαθιά στον ευαίσθητο ψυχισμό του άνδρα όπου αυτό εκφράζεται και στην απουσία επιθυμίας ακόμα και για αυνανισμό.
4. Προβλήματα στη σχέση του
Ουσιαστικά εδώ συναντούμε την καταστασιακή μειωμένη ερωτική επιθυμία, όπου ο άνδρας δεν επιθυμεί να εκφραστεί ερωτικά προς τη σύντροφό του παρότι έχει ερωτική επιθυμία για άλλες γυναίκες. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε ένα συναισθηματικό τραύμα στην πορεία της σχέσης, για παράδειγμα η απιστία από μέρους της γυναίκας, στην αδιαφορία και στην απόρριψη που ενδεχομένως ο άνδρας έχει λάβει μέσα στη σχέση του, στην κακή ποιότητα επικοινωνίας που συνοδεύεται με συχνές εντάσεις και τσακωμούς μέσα στο ζευγάρι. Όταν διάφορα σημαντικά θέματα που αφορούν τη σχέση του ζευγαριού δεν λύνονται αλλά μόνο «κουκουλώνονται» , καταλήγουν να δημιουργούν θυμό στο ζευγάρι που όσο περνάει ο καιρός διαβρώνει τα θεμέλια της σχέσης τους. Άλλωστε η ύπαρξη συναισθημάτων θυμού και εχθρότητας στις διαπροσωπικές σχέσεις αποτυπώνεται σε αναστολή της σεξουαλικής επιθυμίας η οποία εκδηλώνεται ως τρόπος έκφρασης των αρνητικών συναισθημάτων. Τέλος ενας σημαντικός παράγοντας που απομακρύνει τον άνδρα από το κρεβάτι του είναι η σύντροφος που παραμελεί την εικόνα της! Ο άνδρας δυσανασχετεί όταν βλέπει τη γυναίκα του να παίρνει κιλά, να μην προσέχει την υγιεινή της, την ενδυμασία της, την εικόνα που του προσφέρει καθημερινά, όταν δηλαδή σταματά να τρέφει το θηλυκό της κομμάτι.
5. Οικονομική κρίση, Εργασιακό Στρες και Ανεργία
Φαινόμενα των ημερών, ο άνδρας που αγωνιά για την επιβίωση της επαγγελματικής του ταυτότητας, ο άνδρας που μένει άνεργος, ο άνδρας που φοβάται ότι θα χάσει τη δουλειά του, η αντιστροφή των ρόλων με τη σύντροφό του, οδηγούν σε μειωμένη ερωτική επιθυμία του άνδρα που στέκει αμήχανος, φοβισμένος και οργισμένος απέναντι στις δύσκολες αλλαγές που βλέπει να εκτυλίσσονται μπροστά του και στις οποίες δεν έχει κανέναν έλεγχο. Πράγματι όσο το άγχος, ο φόβος και η συναισθηματική ανασφάλεια χαράσσονται βαθύτερα στον ψυχισμό του άνδρα τόσο τον απομακρύνουν από τη διάθεση για ερωτική επαφή. Βιώνοντας σημαντικές όπως αυτή της εργασίας, της προσδοκίας και των ονείρων, ο μέσος Έλληνας άνδρας βρίσκεται αντιμέτωπος βρίσκεται αντιμέτωπος με μια ουσιαστική κρίση ταυτότητας, της ταυτότητας του "κουβαλητή". Αναγνωρίζοντας πως η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει αρνητικά την ερωτική επιθυμία και τις σεξουαλικές επαφές των Ελλήνων, χρειάζεται να υπογραμμίσουμε την αξία της ερωτικής επαφής ως παράγοντα ενίσχυσης της σωματικής και ψυχικής μας υγείας, της επικοινωνίας αλλά και της συντροφικότητας. Στη δύσκολη αυτή περίοδο που διανύουμε είναι σημαντικό να μην αμελούμε τη σεξουαλική μας ζωή σκεπτόμενοι πως "έχουμε άλλες προτεραιότητες τώρα - κάποια στιγμή θα μπούμε ξανά στο ερωτικό παιχνίδι" αλλά να αφιερώνουμε ποιοτικό χρόνο στο σύντροφό μας, ενισχύοντας τη συναισθηματική σταθερότητα και ασφάλεια που τόσο έχουν κλονιστεί μέσα στη δίνη της οικονομικής κρίσης.
Κουρούσιας Κυριάκος
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
BA Psychology, REBT Fellow, Pg.Dip. Sex therapy
Επιστημονικός Συνεργάτης του Ι.Ψ.Σ.Υ.
ΔΩΡΕΑΝ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΓΡΑΜΜΗ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
210 7.79.79.79
Δευτέρα έως Παρασκευή
10:00-14:00 και 16:00-20:00
