Η έρευνα που ανατρέπει τα δεδομένα για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Η εικόνα που έχουν οι περισσότεροι για τον εθισμό του κόσμου με τα social media και τη χρήση τους μέσω του κινητού τους τηλεφώνου είναι συγκεκριμένη, όπως άλλωστε και οι εικόνες που βλέπει κανείς στην καθημερινότητά του, στο δρόμο για τη δουλειά, στα σχολεία, στους χώρους εργασίας, στα ΜΜΜ, στις καφετέριες και στα μαγαζιά νυχτερινής διασκέδασης. Ειδικά όταν μιλάμε για τις νεαρές ηλικίες και δη τους εφήβους, η εξάρτησή τους από το συνεχές chatting και το ανελέητο «scroll», δείχνει απόλυτη. Το ίδιο και η «χαρά» με την οποία δείχνουν να το κάνουν. Ή μήπως όμως δεν είναι έτσι τα πράγματα;
Η έρευνα του καθηγητή Άντριου Πρζιμπίλσκι και της Έιμ Όρμπεν από το Oxford Internet Institute (OII) του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, έρχεται να ανατρέψει τα δεδομένα σχετικά με τον αντίκτυπο που έχει η χρήση των social media στην ευημερία των νέων ανθρώπων, σε σχέση μάλιστα με το χρόνο που αφιερώνουν σε αυτά.
Ασήμαντο το ποσοστό επίδρασης των social media στην ευημερία των εφήβων
Η συγκεκριμένη μελέτη ονομάστηκε «Screens, Teens and Psychological Well-Being: Evidence from Three Time-Use-Diary Studies» και δημοσιεύθηκε στο Psychological Science. Σε αυτήν έλαβαν μέρος 17.000 έφηβοι και η έρευνα ανέλυσε δεδομένα από την Ιρλανδία, τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο προκειμένου να βγάλει τα συμπεράσματά της. Χρησιμοποιήθηκε μία πιο αυστηρή μεθοδολογία για να συγκεντρωθεί ο χρόνος που αφιερώνουν οι έφηβοι μπροστά σε οθόνες κατά τη διάρκεια της ημέρας, συμπεριλαμβανομένων τόσο των μετρήσεων που ανέφεραν οι ίδιοι όσο και από τα ημερολόγια χρήσης. Με αυτόν τον τρόπο η συγκεκριμένη έρευνα διαφοροποιείται καθώς πολλές αντίστοιχες που έχουν να κάνουν με τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας από τους εφήβους βασίζονται αποκλειστικά στα στοιχεία που τους δίνουν οι συμμετέχοντες (για το πόσο χρόνο περνούν στα social media), γεγονός που «κλονίζει» την αξιοπιστία τους.
Το συμπέρασμα της έρευνας, είναι –τουλάχιστον- εντυπωσιακό και ανατρέπει τα δεδομένα που έχουμε στο μυαλό μας. Σύμφωνα με τους ερευνητές λοιπόν, τα social media επιδρούν στην ευημερία των εφήβων σε ποσοστό μόλις 1%. Όπως μάλιστα αναφέρει ο ακαδημαϊκός Άντριου Πρζιμπίλσκι (διευθυντής έρευνας στο OII): «Το 99,75% της ικανοποίησης από τη ζωή ενός ατόμου, δεν έχει καμία σχέση με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Οι συσχετισμοί μεταξύ της ικανοποίησης από τη ζωή και της χρήσης των social media ήταν ασήμαντες…».
Πώς πρέπει να σκέφτονται οι γονείς
Όταν έχουμε να κάνουμε με εφήβους, αμέσως ο «λόγος» περνά στους γονείς και στους εκπαιδευτικούς. Ειδικά οι πρώτοι που ζουν τα παιδιά τους μέσα στο σπίτι αλλά και έξω από αυτό, έχουν μία αυξημένη –δικαιολογημένα- ανησυχία για τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τα παιδιά τους και τις συνέπειες αυτής στην καθημερινότητά τους.
«Οι γονείς δεν πρέπει να ανησυχούν για το χρόνο που περνούν τα παιδιά τους στα social media, είναι λάθος να σκέφτονται έτσι», σημειώνει ο καθηγητής Πρζιμπίλσκι ενώ η συνάδελφός του, Έιμ Όρμπεν ζητά από τις εταιρείες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να βγάλουν στη δημοσιότητα δεδομένα χρηστών ώστε να γίνει κατανοητό πόση επίδραση έχουν στην ευημερία των εφήβων: «Η πρόσβαση, είναι το κλειδί για την κατανόηση των πολλών ρόλων που διαδραματίζουν τα social media στις ζωές των νέων».
Τελικά, ο ρόλος της οικογένειας, η παρέα με τους φίλους, η σχολική ζωή, εξακολουθούν να είναι οι πρώτοι και οι βασικότεροι παράγοντες που συμβάλλουν στην ευζωία των εφήβων παρότι τους βλέπουμε όλο και περισσότερες ώρες πάνω από ένα κινητό ή μπροστά σε μία οθόνη. Μπορεί η διάδοση της τεχνολογίας να είναι τεράστια και η πρόσβαση σε αυτήν ακόμα πιο εύκολη σε όλο και μικρότερες ηλικίες, εντούτοις αυτό δεν σημαίνει αυτόματα ότι η ευημερία ενός νέου εξαρτάται από τη χρήση της και δη των social media. Αν μη τι άλλο, το αποτέλεσμα της έρευνας είναι αισιόδοξο αρκεί να μην επαναπαυτούμε σε αυτό.