Οπισθοχώρηση της πολιτικής για την προστασία του περιβάλλοντος στην Ελλάδα παρατηρεί η WWF, με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος. Κι όλα αυτά, εν μέσω κρίσης, ή, μάλλον, με αφορμή και πρόσχημα αυτήν.
Η έκθεση του οργανισμού παγκόσμιας εμβέλειας κάνει λόγο για "περικοπές δαπανών σε δασοπροστασία, υποστελέχωση υπηρεσιών και επενδύσεις που καταστρέφουν, ήδη, ευαίσθητα οικοσυστήματα". Πλασάρονται, σύμφωνα με τη WWF, ως "μνημονιακές δεσμεύσεις".
"Με δικαιολογία την κρίση, επιτρέπονται όλα", αναφέρει στο Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η συντονίστρια πολιτικής της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF Ελλάς, Θεοδότα Νάντσου.
Παράλληλα, σημειώνει ότι αντίστοιχο μοντέλο ακολουθείται και σε άλλες χώρες, που πλήττονται από την κρίση, όπως είναι η Ισπανία, η Ιταλία και η Πορτογαλία.
"Μπροστά στα επιχειρήματα για διέξοδο από την οικονομική κρίση, το περιβάλλον θεωρείται πολυτέλεια". Αυτό είναι το δυσάρεστο συμπέρασμα, στο οποίο καταλήγει η WWF, βάσει του ενδιαφέροντος και της ενασχόλησης της πολιτικής με αυτό και με μέτρα προστασίας του.
Προωθούνται επενδύσεις αποδεδειγμένα καταστροφικές για τη φύση και χωρίς κανένα όφελος για την τοπική κοινωνία, υποστηρίζει η κ. Νάντσου, παραθέτοντας ως χαρακτηριστική περίπτωση την έξι φορές ακυρωθείσα από το Συμβούλιο της Επικρατείας κατασκευή του φράγματος του Αχελώου.
Η κ. Νάντσου υποστηρίζει ότι η ελλειμματική φροντίδα του περιβάλλοντος από την Πολιτεία αποτελεί επιλογή, καθώς -όπως λέει- θεωρείται ότι πολλές από τις περιβαλλοντικές διατάξεις αποτελούν εμπόδιο στην οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας.
Κονδύλια για προστασία της φύσης: Δε φτάνουν ούτε για πασατέμπο
"Η έλλειψη αξιοποίησης των υφιστάμενων πόρων, χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες, απουσία συντονισμού και προγραμματισμού μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων καθιστούν κάθε μέρα που περνάει πιο προβληματική την προστασία του περιβάλλοντος στην Ελλάδα", σημειώνει από την πλευρά της η Εύη Κορακάκη, υπεύθυνη Δασικών Προγραμμάτων του WWF Ελλάς.
Δεδομένου ότι από το Πράσινο Ταμείο, ποσοστό 97,5% των πόρων που εισπράττονται υπέρ του ταμείου από τις ρυθμίσεις για τους ημιυπαίθριους και την τακτοποίηση αυθαιρέτων, μέσω της εμπορίας ρύπων και της είσπραξης προστίμων για περιβαλλοντικά εγκλήματα, θα καταλήγουν τελικά στον κρατικό προϋπολογισμό και μόνο το 2,5% για πολιτικές προστασίας της φύσης.
"Το ποσό δεν φτάνει ούτε για πασατέμπο", σχολιάζει η κ. Νάντσου, μιας και -όπως σημειώνει- προορίζεται για την προστασία και διαχείριση των δασών, αφού περιλαμβάνει και τον Ειδικό Φορέα Δασών που ενσωματώθηκε στο Πράσινο Ταμείο, παράλληλα με την προστασία φυσικών βιοτόπων και χρηματοδότηση των φορέων διαχείρισης.
Η ίδρυση του Πράσινου Ταμείου με τον ν. 3889/2010, εξηγεί η κ. Νάντσου, αποτέλεσε θετική εξέλιξη για την περιβαλλοντική πολιτική στην Ελλάδα, καθώς γέννησε ελπίδες πως επιτέλους θα αποδοθούν στο περιβάλλον όσα εισπράττονται για την προστασία του και πως η διάθεση των πόρων σε έργα, όπως αστικές και περιαστικές αναπλάσεις (στο πλαίσιο του "περιβαλλοντικού ισοζυγίου" της ρύθμισης για τους ημιυπαίθριους), ενεργειακές αναβαθμίσεις του κτιριακού αποθέματος και αποκατάστασης υποβαθμισμένων βιοτόπων θα έδινε την απαραίτητη ώθηση σε "πράσινες" οικονομικές δραστηριότητες που στην Ελλάδα παραμένουν πολύ περιορισμένες.
Μειωμένες δαπάνες για δασοπροστασία
Στο φλέγον ζήτημα της δασοπροστασίας, μειώθηκαν τα κονδύλια για αντιπυρικές εργασίες, όπως καθαρισμός, διάνοιξη οδικών δικτύων, εξοπλισμού κλπ.
"Πυροσβεστικά οχήματα βρίσκονται καθηλωμένα, γιατί χρειάζονται λάστιχα ή γιατί δεν υπάρχουν χρήματα για βενζίνη", λέει η κ. Κορακάκη.
Το σύνολο των καμένων εκτάσεων στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία του WWF, για τη χρονική περίοδο 1983-2008 ανέρχεται σε 13.613.121 στρέμματα, ενώ εκδηλώθηκαν 38.085 πυρκαγιές και η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά ανησυχητική.
"Από την 1η Μαΐου έπρεπε 1.700 εποχικοί πυροσβέστες και δασικοί υπάλληλοι να βρίσκονται στις θέσεις τους, αλλά δεν έχουν ακόμα προσληφθεί. Υπολογίζουμε πως στην καλύτερη περίπτωση τέλος Ιουνίου κάποιες ενέργειες θα έχουν γίνει, όμως μιλάμε ήδη για τα μέσα της αντιπυρικής περιόδου. Οι ΟΤΑ έλαβαν μεν κάποιους πόρους, κατά 20% μειωμένους, για έργα πρόληψης πυρκαγιών, ωστόσο ούτε αυτοί έχουν αξιοποιηθεί", λέει η κ. Κορακάκη.
Παρότι υπάρχει κινητικότητα στην αξιοποίηση του επιχειρησιακού προγράμματος "Αλέξανδρος Μπαλτατζής" για έργα αντιπυρικής προστασίας, σημαντικές γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και υποστελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών δυσχεραίνουν την υλοποίηση του.
Επίσης, παρά τις εξαγγελίες για έγκαιρη διάθεση κονδυλίων για τις εργασίες πρόληψης από πιστώσεις του Πράσινου Ταμείου, οι υπηρεσίες δεν έχουν λάβει ακόμα τις σχετικές πιστώσεις, καθότι εκκρεμεί σχετική νομοθετική ρύθμιση.
Χαρακτηριστικό είναι -λέει η κ. Κορακάκη- ότι λόγω της μη έγκαιρης διάθεσης πόρων για την κάλυψη δαπανών μετακίνησης των δασικών υπηρεσιών, τα οχήματά τους παραμένουν καθηλωμένα.
Επιπλέον, η αναστολή πληρωμών προς τους Φορείς Διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, δεν τους επιτρέπει να συμμετέχουν ουσιαστικά στην πυροφύλαξη των ιδιαίτερα ευαίσθητων και σημαντικών αυτών περιοχών.
