Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες ερευνούν ένα ευρύ φάσμα στρατηγικών, ούτως ώστε να βοηθήσουν τους ταξιδιώτες μεγάλων αποστάσεων, να αποφύγουν τις δυσάρεστες συνέπειες του jet lag.
Όσοι ταξιδεύουν συχνά έχουν δοκιμάσει διάφορες πρακτικές για να το καταπολεμήσουν, είτε αποφασίζοντας να κοιμηθούν για μια ολόκληρη ημέρα πριν το ταξίδι τους, είτε λαμβάνοντας την ορμόνη μελατονίνη, είτε αναγκάζοντας τον εαυτό τους να τραφεί και να κοιμηθεί σε τοπική ώρα, αμέσως μόλις φτάσουν στον προορισμό τους.
Τι λειτουργεί καλύτερα ; Οι περισσότεροι ερευνητές ισχυρίζονται ότι η καλύτερη μέθοδος, είναι ένας συνδυασμός από όλες τις τακτικές. Κατά γενικό κανόνα, χρειάζεται περίπου μια ημέρα για κάθε ζώνη ώρας, που κάποιος διένυσε, για να καλύψει ο οργανισμός μας τη διαφορά με την τοπική ώρα.
Ταξιδεύοντας ανατολικά, σε μεταγενέστερη χρονική ζώνη, φαίνεται να είναι πολύ πιο δύσκολο να προσαρμοστεί κανείς, από ό, τι ταξιδεύοντας στη δύση. Διασχίζοντας περισσότερες ζώνες ώρας, είναι πιο δύσκολο να αποφύγει κάποιος τα συμπτώματα, που περιλαμβάνουν υπνηλία και σύγχυση. Οι ηλικιωμένοι και οι πολύ νέοι αντιμετωπίζουν δυσκολότερα το jet lag, πιθανώς επειδή τα ρολόγια του σώματος των ηλικιωμένων επιδεινώνονται και τα ρολόγια του σώματος των πολύ νέων είναι ακόμη υπό διαμόρφωση.
Η Helen Burgess, διευθύντρια του ερευνητικού εργαστηρίου βιολογικών ρυθμών στο Rush University Medical Center, ανέπτυξε ένα σχέδιο για τον εαυτό της για να αποφύγει το jet lag κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού στην Αίγυπτο, οκτώ ζώνες ώρας μακριά από το σπίτι της στο Σικάγο. Για αρκετές ημέρες πριν από το ταξίδι, η Δρ Burgess ενίσχυσε τον ύπνο της κατά μία ώρα κάθε βράδυ και σηκώθηκε μια ώρα νωρίτερα κάθε πρωί. Πήρε μια μικρή δόση μελατονίνης νωρίς το απόγευμα για να την βοηθήσει να επαναφέρει τον οργανισμό της. Παράλληλα, αναζήτησε λαμπρό φως πολύ νωρίς το πρωί, αποφεύγοντας να φοράει γυαλιά ηλίου για να μεγιστοποιήσει την έκθεση της και να ξυπνήσει το σώμα της.
Στην Αίγυπτο, η Δρ Burgess τονίζει ότι μόνο ένα πρωί, δυσκολεύτηκε να σηκωθεί. Ενώ οι περισσότεροι ερευνητές συμφωνούν ότι η έκθεση σε φως και η μελατονίνη μπορεί να βοηθήσουν στην μείωση των συμπτωμάτων του jet lag, μετά την άφιξή στον προορισμό σας, οι ταξιδιώτες δεν θεωρούν ότι είναι λογικό να προγραμματίζουν τον ύπνο τους πριν από ένα ταξίδι, καθώς κάτι τέτοι θα τους δυσκολέψει στην καθημερινότητα τους. Μερικά νέα δεδομένα σχετικά με το jet lag προέρχεται από έρευνες πάνω σε ζώα.
Ο Gene Block, καθηγητής της ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Λος Άντζελες και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι από τη μέση ηλικία, το σήμα που δίνει το ρολόι του εγκεφάλου στα εσωτερικά ρολόγια για να συγχρονιστούν οι διάφορες διαδικασίες γίνεται ασθενέστερη. Ως αποτέλεσμα, χρειάστηκε επιπλέον χρόνος σε πειράματα για να προσαρμοστούν τα μεγαλύτερα ποντίκια σε αλλαγές του χρόνου από ότι τα νεότερα ποντίκια. Μερικές από τις έρευνες σε ποντίκια δείχνουν ότι το κύριο οργανικό μας ρολόι προσαρμόζεται συνήθως σε μία νέα ζώνη ώρας μετά από περίπου τρεις ημέρες. Εντούτοις, ορισμένα άλλα εσωτερικά ρολόγια αναπροσαρμόζονται σε διαφορετικούς ρυθμούς και δεν λειτουργούν σωστά μέχρι την όγδοη ημέρα.
Η στέρηση ύπνου μπορεί να επηρεάσει την απόδοσή σας, τις γνωστικές ικανότητες σας και την υγεία σας. Όταν ταξιδεύετε προς τα δυτικά, θα πρέπει να μείνετε περισσότερες ώρες ξύπνιοι, πριν πάτε για ύπνο. Είναι πιο εύκολο από ότι να κοιμηθείτε νωρίτερα από το κανονικό. Αναζητώντας το φως της ημέρας σε ορισμένες χρονικές περιόδους, και αποφεύγοντας το έντονο φως σε άλλες, είναι μερικές από τις στρατηγικές που συνιστούν οι ερευνητές για την επαναφορά του ρολογιού του σώματος πιο γρήγορα.
Σε γενικές γραμμές, οι ταξιδιώτες που πηγαίνουν ανατολικά συμβουλεύονται να αναζητήσουν το φως το απόγευμα, και οι ταξιδιώτες που κατευθύνονται δυτικά θα πρέπει να αναζητήσουν το φως το πρωί. Παράλληλα, όταν ταξιδεύετε ανατολικά, συνιστάται να αποφεύγετε το πρωινό φως, ενώ πηγαίνοντας δυτικά, αποφύγετε το φως το απόγευμα. Η μελατονίνη είναι άλλος ένας δημοφιλής τρόπος για να συνηθίσετε μια αλλαγή ώρας.
Όταν ταξιδεύετε δυτικά, πάρτε μελατονίνη κατά το δεύτερο μισό της νύχτας. Παρά το γεγονός ότι πωλείται ευρέως, η μελατονίνη δεν έχει εγκριθεί από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων και οι ερευνητές διαφωνούν σχετικά με τη βέλτιστη δόση. Καλό είναι, λοιπόν, να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας, πριν τη λήψη της.
