Η Κύπρος έχει μπει και επίσημα στην εποχή του μνημονίου. Οι κλυδωνισμοί για την οικονομία της είναι έντονοι και αυτό αποτυπώνεται και στην ολοένα και αυξανόμενη ανεργία που σύμφωνα με τη Eurostat έφθασε για το Μάρτιο στις 14,2 ποσοστιαίες μονάδες σημειώνοντας αύξηση 32,2% μέσα σε έναν χρόνο (Η ανεργία το Μάρτιο του 2012 ήταν 10,75). Αυξημένη είναι και η ανεργία των νέων κάτω των 25 ετών που ανέρχεται στο 32,3%.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι διορισμοί στο δημόσιο αποτελούν πλέον παρελθόν αφού ανάμεσα στα μνημονιακά μέτρα περιλαμβάνεται το πάγωμα των προσλήψεων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα μέχρι το 2016, η αποχώρηση από το δημόσιο 4500 δημοσίων υπαλλήλων, η αναλογία 1 πρόσληψη για κάθε 4 συνταξιοδοτήσεις και η αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης κατά 2 χρόνια.
Το Υπουργείο Παιδείας στη μάχη κατά της ανεργίας
Μπροστά στο ολοένα αυξανόμενα πρόβλημα της ανεργίας το Υπουργείο Παιδείας της Κύπρου έχει προχωρήσει σε μια σειρά μέτρων. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της εφημερίδας «Σημερινή» με ημερομηνία 12/5 το Υπουργείο Παιδείας ξεκίνησε σειρά επαφών με τα δημόσια και ιδιωτικά Πανεπιστήμια με στόχο να προσαρμοστούν οι κλάδοι σπουδών με βάση τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Παράλληλα το Υπουργείο Παιδείας παίρνει μέτρα για να ενισχύσει το ρόλο των Συμβούλων Επαγγελματικού Προσανατολισμού ώστε μαθητές και γονείς να έχουν έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση για την αγορά εργασίας. Διαπιστώνουμε λοιπόν ότι σε αντίθεση με την Ελλάδα γίνεται προσπάθεια αντιστοίχισης των αντικειμένων σπουδών με την αγορά εργασίας ενώ δίνεται βαρύνουσα σημασία στον επαγγελματικό προσανατολισμό που στα σχολεία της χώρας μας διδάσκεται σε πολλές περιπτώσεις από καθηγητές που δε συμπληρώνουν το ωράριο διδασκαλίας χωρίς να έχουν την απαιτούμενη κατάρτιση.
Μελέτη για τη δυναμική του φυσικού αερίου στην αγορά εργασίας. 5220 θέσεις εργασίας
Σημαντικός αρωγός στην αντιμετώπιση της ανεργίας είναι και η Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού, ενός Οργανισμού που τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Ο φορέας αυτός πραγματοποιεί έρευνες για τις ανάγκες στην αγορά εργασίας που τα αποτελέσματά τους αξιοποιούνται ώστε να διαμορφωθεί η στρατηγική κατάρτισης και ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού.
Στην τελευταία της έρευνα πραγματοποίησε μια ανάλυση των θέσεων εργασίας που θα δημιουργηθούν από την αξιοποίηση των κοιτασμάτων του φυσικού αερίου. Τα πορίσματα είναι ενθαρρυντικά για την απασχόληση, καθώς σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΑΝΑΔ θα δημιουργηθούν 5220 θέσεις εργασίας. Από αυτές 140 θα αφορούν το στάδιο της εξερεύνησης, 450 της εξόρυξης και μεταφοράς, 4000 το στάδιο της επεξεργασίας και παραγωγής και τέλος 200 θέσεις θα δημιουργηθούν για τη διανομή και την εξαγωγή. Σύμφωνα με την ΑΝΑΔ θα δημιουργηθούν θέσεις για πτυχιούχους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης άλλα και για αποφοίτους μέσης και υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Μερικές από τις ειδικότητες που αναμένεται να εργαστούν στον τομέα του φυσικού αερίου είναι:
1.Ηλεκτρολόγοι μηχανικοί ,2.Μηχανολόγοι Μηχανικοί, 3.Ηλεκτρονικοί Μηχανικοί, 4.Χημικοί Μηχανικοί, 5.Χημικοί, 6.Λογιστές,7.Μηχανικοί Φυσικού Αερίου, 8.Πολιτικοί Μηχανικοί, 9.Μηχανικοί Περιβάλλοντος, 10.Γεωλόγοι, 11.Γραμματείς, 12.Συγκολλητές, 13.Ηλεκτρολόγοι κτηρίων, 14.Τηλεφωνητές κ.α
Η Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού τονίζει ότι απαραίτητη προϋπόθεση για την αξιοποίηση του συνόλου των θέσεων είναι η ύπαρξη κατάλληλα εκπαιδευμένου εργατικού δυναμικού. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να σχεδιαστούν προγράμματα εκπαίδευσης σε νέα επαγγέλματα που σχετίζονται με το φυσικό αέριο. Τα επαγγέλματα αυτά παρουσιάζονται εκτενώς στον πίνακα που ακολουθεί.
Προγράμματα κατάρτισης
Η έρευνα της ΑΝΑΔ και τα πορίσματά της αξιοποιήθηκαν από το Υπουργείο Παιδείας όπου στα Μεταλυκειακά Ινστιτούτα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης ενέταξε την ειδικότητα του «Τεχνικού Φυσικού αερίου Βιομηχανικών και Οικιακών Εγκαταστάσεων» . Παράλληλα θα λειτουργήσει στην Πάφο και πρόγραμμα «Τεχνικός Συγκόλλησης Σωληνώσεων, Διακίνησης Αερίων και Βιομηχανικών Κατασκευών».
Μεταλυκειακά Ινστιτούτα Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΜΙΕΕΚ)
Στα Μεταλυκειακά Ινστιτούτα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης μπορούν να φοιτήσουν απόφοιτοι λυκείου ενώ η επιλογή τους γίνεται με το σύστημα της μοριοδότησης. Λαμβάνονται υπόψη ο βαθμός του απολυτηρίου, το διάστημα της ανεργίας και η προσωπική-οικογενειακή κατάσταση. Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας τα ΜΙΕΕΚ θα προσφέρουν ευκαιρίες στους πολίτες της Κύπρου και ιδιαίτερα στους νέους για απόκτηση, βελτίωση ή αναβάθμιση των επαγγελματικών τους προσόντων και δεξιοτήτων, έτσι ώστε να καταστούν ικανότεροι για απασχόληση και συμμετοχή στην αγορά εργασίας. Στόχος των ΜΙΕΕΚ είναι να προσφέρουν σύγχρονα Προγράμματα Σπουδών, τα οποία θα παρέχουν επιστημονικές, τεχνικές και επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες και ταυτόχρονα θα χαρακτηρίζονται από ευελιξία και προσαρμοστικότητα προς τις ραγδαία επιτελούμενες αλλαγές στην απασχόληση, την οικονομία, τα επαγγέλματα και το περιεχόμενο των επαγγελμάτων.
Προγράμματα απασχόλησης
Επίσης η Κυπριακή κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε τρία σχέδια για την απασχόληση 8000 ανέργων. Ο αριθμός είναι ικανοποιητικός αν αναλογιστούμε ότι οι άνεργοι ανέρχονται στις 45000. Το 18% περίπου των ανέργων θα έχουν τη δυνατότητα εργασίας.
Τα τρία σχέδια της Κυβέρνησης, σύμφωνα με το ΚΥΠΕ, αφορούν α) σχέδιο χορηγιών για ένταξη στην απασχόληση με ευέλικτες ρυθμίσεις (στόχος η εργοδότηση 1,000 ατόμων), β) το σχέδιο επιδότησης ανέργων στην ξενοδοχειακή, επισιτιστική και εν γένει τουριστική βιομηχανία (στόχος η εργοδότηση 6,000 ανέργων) και γ) τα προγράμματα τοποθέτησης ανέργων νέων πτυχιούχων για απόκτηση εργασιακής πείρας, δηλαδή πρακτική εξάσκηση (1,000 άνεργοι).
Από τα πιο πάνω διαπιστώνουμε ότι οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της ανεργίας δεν περιορίζονται σε επιδοτούμενα προγράμματα απασχόλησης. Στην Κύπρο καταβάλλονται προσπάθειες ενίσχυσης του επαγγελματικού προσανατολισμού, κατάρτισης των ανέργων μέσα από προγράμματα που βρίσκονται σε αντιστοιχία με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Παράλληλα διαπιστώνουμε ότι το Υπουργείο Παιδείας της Κύπρου επιχειρεί έναν διάλογο με τα Τριτοβάθμια Εκπαιδευτικά Ιδρύματα για προσαρμογή των κλάδων σπουδών στις ανάγκες της αγοράς εργασίας (πηγή: Σημερινή). Η Κυπριακή κυβέρνηση έχει ανοίξει ένα πολύπλευρο μέτωπο κατά της ανεργίας και αναμένουμε να δούμε αν θα γίνει πράξη η «επιθετική μείωσή της» όπως ευαγγελίζεται η Υπουργός Εργασίας κα Αιμιλιανίδου Ζέτα.
Καλόγηρος Βασίλειος
Υπ.Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
