Ποιοι μπορούν να ενταχθούν, ποιοι όχι και γιατί θα είναι η τελευταία ευκαιρία για τους οφειλέτες
Έως τον Μάρτιο του 2019 θα τεθεί σε εφαρμογή η ρύθμιση οφειλών των μη μισθωτών προς τα ασφαλιστικά ταμεία, η οποία θα περιλαμβάνει 120 δόσεις και «κούρεμα» που θα φτάνει το 70%, ανάλογα με το ύψος της οφειλής και τις προσαυξήσεις.
Οι αιτήσεις θα υποβάλλονται σε ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα στην ιστοσελίδα του ΕΦΚΑ και η ρύθμιση θα ενεργοποιείται με τρία απλά βήματα και το πάτημα ενός κουμπιού. Οι τελευταίες αλλαγές στο τελικό σχέδιο προβλέπουν, ότι οι 120 δόσεις θα ισχύσουν ακόμα και για τους οφειλέτες με χρέος κάτω από 3.000 ευρώ. Η ελάχιστη μηνιαία δόση θα είναι 50 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες και 30 ευρώ για τους αγρότες.
Η ρύθμιση αφορά οφειλέτες, που είχαν δημιουργήσει χρέη από το 2002 έως και τις 31/12/2017. Σύμφωνα με τον υφυπουργό Κοινωνικών Ασφαλίσεων Τάσο Πετρόπουλο, στη ρύθμιση υπολογίζεται ότι θα μπορούν να ενταχθούν δυνητικά, 550.000 ελεύθεροι επαγγελματίες, 22.000 επιστήμονες και 350.000 αγρότες, που έχουν συνολικές οφειλές ύψους 16 δισ. ευρώ προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία. Επιπλέον, σύμφωνα με τον ίδιο, θα δοθεί η δυνατότητα να λάβουν σύνταξη 80.000 ασφαλισμένοι, οι οποίοι αν και έχουν τις προϋποθέσεις να συνταξιοδοτηθούν, δεν μπορούν να λάβουν σύνταξη λόγω οφειλών.
«Κλειδί» της νέας ρύθμισης είναι ο επανυπολογισμός των εισφορών, ο οποίος θα γίνει με βάση το εισόδημα, όπως προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου, καθώς τα μειωμένα η και μηδενικά εισοδήματα που δήλωναν οι επαγγελματίες τα χρόνια της κρίσης, οδηγούν στον καταλογισμό χαμηλότερων εισφορών. Χαμηλότερη ωστόσο θα είναι και σύνταξη που θα λάβουν, σε σύγκριση με αυτή που θα ελάμβαναν με βάση το προηγούμενο σύστημα καταλογισμού εισφορών.
Στη ρύθμιση δεν θα υπάρχουν εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια ένταξης, όμως όσοι δεν ενταχθούν, θα βρεθούν άμεσα στη λίστα του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών και αντιμέτωποι με αναγκαστικά μέτρα είσπραξης και κατασχέσεις. Για παράδειγμα, αν οι οφειλές δημιουργήθηκαν το 2004, ο επανυπολογισμός θα γίνει με βάση το φορολογητέο αποτέλεσμα του 2003 και τα νέα ποσοστιαία ασφάλιστρα, ενώ αν αφορά έτη πριν το 2002, τα οφειλόμενα ποσά θα επανυπολογιστούν με βάση τις κατώτατες ασφαλιστικές εισφορές.
Θολό παραμένει πάντως ακόμη το τοπίο, σχετικά με τους οφειλέτες, που ήδη έχουν ενταχθεί σε προηγούμενες ρυθμίσεις, καθώς το υπουργείο δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει, αν θα δώσει και σ΄αυτούς το δικαίωμα να ενταχθούν στην έκτακτη ευνοϊκή ρύθμιση. Είναι χαρακτηριστικό ωστόσο, ότι σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΚΕΑΟ που αφορούν το τέλος Σεπτεμβρίου, μόλις ένας στους τρεις που εντάχθηκαν σε κάποια από τις ισχύουσες ρυθμίσεις, συνεχίζει να τις εξυπηρετεί.
Τέλος σημειώνεται, ότι με αυτή την ρύθμιση κλείνει εκτός απροόπτου ο κύκλος των ρυθμίσεων που ανακοινώνονται κάθε τόσο, καθώς το 2019 αναμένεται να ψηφιστεί Κοινοτική Οδηγία, που θα ορίζει, ότι τα κράτη-μέλη της ΕΕ οφείλουν να εφαρμόζουν ένα πάγιο σύστημα ρυθμίσεων. Με βάση αυτήν την οδηγία, τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα πρέπει να καθορίσουν ένα συγκεκριμένο και μόνιμο σύστημα ρυθμίσεων (σ.σ. 12 ή 24 δόσεων), που δεν θα αλλάζει.