“Σκιτσάροντας” το χάρτη του ανθρώπινου εγκεφάλου

Μολύβια ανά χείρας παίρνουν οι επιστήμονες για να ξεκινήσουν μια από τις πιο φιλόδοξες προσπάθειες στην ιστορία της επιστήμης: να φτιάξουν το χάρτη του ανθρώπινου εγκεφάλου.

Οι ειδικοί πιστεύουν ότι αν το καταφέρουν αυτό θα μπορέσουν να επιτύχουν σημαντικές προόδους στην αντιμετώπιση νευροεκφυλιστικών παθήσεων όπως το Αλτσχάιμερ, το Πάρκινσον και η επιληψία.

Το πρόγραμμα με τις εξαιρετικά υψηλές προσδοκίες ανακοίνωσε ο ίδιος ο Μπαράκ Ομπάμα. Θα φέρει την ενδεικτική ονομασία BRAIN (Brain Research Through Advancing Innovative Neurotechnologies - Έρευνα Εγκεφάλου Μέσω Προωθημένων Καινοτομικών Νευροτεχνολογιών).

Για την υλοποίηση του θα συνεργαστούν δημόσιοι και ιδιωτικοί ερευνητικοί φορείς και, σε πρώτη φάση, θα χρηματοδοτηθεί από το κράτος με 100 εκατ. δολάρια, ποσό που πάντως δεν θεωρείται ιδιαίτερα μεγάλο.

Η πρωτοβουλία ακολουθεί τη λογική παλαιότερων ανάλογων σχεδίων, όπως αυτό για την χαρτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος (Human Genome Project), που έδωσε σημαντική ώθηση στη γενετική και βιοϊατρική έρευνα. Κάτι ανάλογο ελπίζεται ότι θα γίνει πλέον με τον εγκέφαλο.

Για “ένα πελώριο μυστήριο που περιμένει να αποκαλυφθεί”, έκανε λόγο ο Αμερικανός πρόεδρος, κάνοντας τη σχετική ανακοίνωση στο Λευκό Οίκο.

“Ως άνθρωποι μπορούμε να εντοπίσουμε γαλαξίες σε απόσταση ετών φωτός, μπορούμε να μελετήσουμε σωματίδια μικρότερα και από το άτομο, αλλά ακόμα δεν έχουμε ξεκλειδώσει το μυστήριο της ύλης βάρους 1,3 κιλών που βρίσκεται ανάμεσα στα μάτια μας”, όπως ανέφερε ο Ομπάμα.

Το σχέδιο BRAIN θα ξεκινήσει το 2014 και σε αυτό θα εμπλακούν οι σημαντικότεροι ερευνητικοί φορείς των ΗΠΑ, όπως τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH) που θα έχουν και το συντονισμό, η Υπηρεσία Προωθημένων Αμυντικών Ερευνητικών Προγραμμάτων (DARPA) του Πενταγώνου που είχε βάλει τα θεμέλια του παγκόσμιου Ίντερνετ πριν μερικές δεκαετίες και το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών (NSF).

Μεταξύ άλλων, οι επιστήμονες -υπό την εποπτεία μιας επιτροπής βιοηθικής- θα ρίξουν περισσότερο φως στον τρόπο που ο εγκέφαλος καταγράφει, αποθηκεύει και επεξεργάζεται την πληθώρα των πληροφοριών και με ποιο τρόπο οι λειτουργίες του εγκεφάλου συνδέονται με τις διάφορες ανθρώπινες συμπεριφορές.

Η αμερικανική πρωτοβουλία έρχεται μετά την πρόσφατη ανάλογη ανακοίνωση ότι η Ευρώπη προχωρά στην υλοποίηση της χαρτογράφησης του ανθρωπίνου εγκεφάλου στο πλαίσιο του έργου "Human Brain Project", αρχικού προϋπολογισμού περίπου ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, με τη συμμετοχή περίπου 80 ευρωπαϊκών και άλλων ερευνητικών φορέων.