Την προηγούμενη Πέμπτη (28 Μαρτίου), ο καθηγητής του MIT, Σάιμον Τζόνσον (πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ), δημοσίευσε ένα εξαιρετικό κείμενο στο ιστολόγιό του (http://economix.blogs.nytimes.com/2013/03/28/the-debate-on-bank-size-is-over/#postComment).
Δεν χρειάζεται να πούμε ότι δεν θα μπορούσαμε να περιμένουμε το ο,τιδήποτε άλλο. Σε αυτό το δημοσίευμα, ο καθηγητής Τζόνσον εξηγεί γιατί η εποχή των μεγάλων τραπεζών έχει τελειώσει. "Η συζήτηση έληξε", όπως γράφει, και "η απόφαση να μπει κάποιο όριο στις μεγαλύτερες τράπεζες έχει ληφθεί".
Ο καθηγητής Τζόνσον παραθέτει την περίπτωση της Κύπρου και τη ζημιά, που προκαλείται από τις δύο υπερδιωγκωμένες τράπεζες (Λαϊκή και Τράπεζα Κύπρου) στο κράτος. Ως επιπρόσθετο στοιχείο, παραθέτει το γεγονός ότι η Γερουσία ομόφωνα τερμάτισε τα χρηματοδοτικά προνόμια των υπερ - τραπεζών.
Η άποψη μας είναι ότι η κυπριακή περίπτωση της εκ των έσω διάσωσης (bail - in) θα μπορούσε να λειτουργήσει ως πιλότος για παρόμοιες περιπτώσεις (bail - ins) σε όλο τον κόσμο, ειδικά για τράπεζες, που δεν είναι κεφαλαιοποιημένες αρκετά. Αυτού του είδος οι διασώσεις μπορεί να περιλαμβάνουν αμοιβαία κεφάλαια, εξαιτίας των στρεβλώσεων, που δημιουργούν στη λιανική αγορά τίτλων. Υπό αυτή την έννοια, θα έλεγα ότι η περίπτωση είναι κοντά στους παραπάνω ισχυρισμούς και το θέμα της δομής για την επόμενη διάσωση έχει προαποφασιστεί. "Έχει τελειώσει", και η υποτιθέμενη ασφάλεια έχει εξαφανιστεί.
Τα χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα του οικονομικού συστήματος. Οι υπερ-ελαστικές νομισματικές πολιτικές (ειδικά όταν τα αποθέματα αρχίζουν να ρέουν και μετατρέπονται σε προσφορά χρήματος) φυτεύουν τους σπόρους της καταστροφής. Για να θυμηθώ των Λάντγουιγκ βον Μίσες: "Δεν υπάρχουν μέσα να αποφύγεις την τελική κατάρρευση από μία έκρηξη, η οποία προήλθε από την πιστωτική επέκταση. Η εναλλακτική έγκειται μόνο στο εάν η κρίση θα πρέπει να έρθει το γρηγορότερο, ως το αποτέλεσμα της εθελοντικής παραίτησης από την περαιτέρω πιστωτική επέκταση, ή αργότερα, ως η τελική και ολοκληρωτική καταστροφή του εμπλεκόμενου νομισματικού συστήματος".
Το δυστύχημα είναι ότι - σε όλο τον κόσμο - τα περιουσιακά στοιχεία, και ειδικά τα κεφάλαια των χρηματοπιστωτικών ινστιτούτων, είναι νάνοι στο μέγεθος αναφορικά με την έκθεση τους στα παράγωγα. Αυτή η ασταθής κεφαλαιακή δομή αξιώνει μία λύση, όπου πιστωτές και καταθέτες είναι προορισμένοι να χάσουν. Όταν επιβάλλονται οι ζημιές, το σενάριο της ύφεσης πιθανότατα λαμβάνει χώρα, το οποίο - σε συνδυασμό με τη μη χρηματοδότηση των υποχρεώσεων και την έκρηξη των χρεών -, μπορεί να ταρακουνήσει τα θεμέλια της πίστης στο πιστωτικό σύστημα και να παγώσει τις αγορές.
Τα στοιχεία από τον "Ελεγκτή του Νομίσματος" (Comptroller of the Currency) μας αποκαλύπτουν ένα στόρι, όπου $25 δισ. υποστηρίζουν τραπεζικές καταθέσεις $9.283 δισ., και οι 25 κορυφαίες εταιρείες χαρτοφυλακίου αυτών των τραπεζών έχουν "περιουσιακά στοιχεία" σε παράγωγα (το πώς η υποχρέωση κάποιου βαφτίζεται περιουσιακό στοιχείο συνεχίζει να με μπερδεύει), που ανέρχονται σχεδόν σε $300.000 δισ.
Πρέπει να ανησυχούμε για το ότι έχουμε υπερ-τροφικές τράπεζες ;
Υπάρχουν ανησυχίες ότι η επόμενη κρίση θα απελευθερώσει τις δυνάμεις, που οραματίστηκε ο Δάντης, όταν επισκέφτηκε την κόλαση, γνωστή και ως Άδης ;
Επιτρέψτε μου να κλείσω με μία σκέψη για την τήρηση του Πάσχα, που γιορτάστηκε στη Δύση αυτό το Σαββατοκύριακο. Κατά την περίοδο ανάμεσα στα λόγια του Ιησού "έχει τελειώσει", της Μεγάλης Παρασκευής και της Κυριακής του Πάσχα, επισκέφθηκε τον Άδη, ώστε να διακηρύξει την απελευθέρωση, δεδομένου ότι το έργο της εξιλέωσης έχει ολοκληρωθεί. Ας ελπίσουμε ότι τα χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα δεν θα κρατήσουν τον κόσμο στον Άδη, όταν χτυπήσει η επόμενη κρίση.
