Πιο ενεργό ρόλο στην πολιτική ζωή του τόπου φαίνονται διατεθειμένοι να διεκδικήσουν οι Έλληνες πολίτες, όπως δείχνει η ειδική πανελλαδική έρευνα για το Σύνταγμα της Metron Analysis για λογαριασμό της “Ελευθεροτυπίας”.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τρεις στους τέσσερις που απάντησαν στο εκτενές ερωτηματολόγιο απαιτούν σαρωτικές αλλαγές στο πολιτικό σύστημα, με ιδιαίτερη ενίσχυση του ρόλου των πολιτών, δηλαδή με περισσότερους θεσμούς άμεσης δημοκρατίας, όπως αποφασιστικά δημοψηφίσματα, δυνατότητες λήψης λαϊκών νομοθετικών πρωτοβουλιών και ανάκλησης αιρετών.
Εξάλλου, το 82% ζητά την κατάργηση της αποκλειστικής αρμοδιότητας της Βουλής να αποφασίζει για την έρευνα για ενδεχόμενα ποινικά αδικήματα και την παραπομπή σε δίκη μελών της κυβέρνησης ("νόμος περί ευθύνης υπουργών") ενώ ένα 62% απαιτεί την κατάργηση της σύντομης αποσβεστικής προθεσμίας της ποινικής ευθύνης πρωθυπουργών και υπουργών και ένα 57% συμφωνεί με την παροχή κινήτρων ευνοϊκής ποινικής μεταχείρισης σε όσους δίνουν αποδείξεις για πράξεις κακουργηματικής διαφθοράς στο Δημόσιο.
Παράλληλα, η συντριπτική πλειοψηφία τάσσεται υπέρ ενός σταθερού φορολογικού συστήματος και την πρόβλεψη ανώτατου αριθμού συνεχών εκλογών σε αιρετά αξιώματα, με σκοπό την κατάργηση της επαγγελματικής σταδιοδρομίας των πολιτικών ως τέτοιων και τη διαρκή ανανέωση του πολιτικού προσωπικού μέσα από την παραγωγική κοινωνία. Από το 60% των ερωτηθέντων που τάσσονται υπέρ της θέσπισης μεταξύ ασυμβιβάστου της ιδιότητας του βουλευτή και του υπουργού, δηλαδή τον ουσιαστικό διαχωρισμό νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας, σχεδόν όλοι ζητούν οι υπουργοί να μην έχουν, επίσης, τη δυνατότητα να είναι υποψήφιοι βουλευτές στη λήξη της θητείας της κυβέρνησης στην οποία υπηρέτησαν.
