Διευκρινίσεις, για την ποινική ευθύνη διοικούντων Νομικά Πρόσωπα και την αυτόφωρη διαδικασία, παρέχονται με εξαιρετικά επείγουσα εγκύκλιο του ΙΚΑ.
Στην εγκύκλιο τονίζεται ότι θεσπίζεται η ποινική ευθύνη για μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών - εργοδοτικών και εργατικών, εφόσον αυτές υπερβαίνουν το ποσό των 20.000 ευρώ και 10.000 ευρώ αντιστοίχως.
Τα προβλεπόμενα εις βαθμό πλημμελήματος ιδιώνυμα αδικήματα, διωκόμενα αυτεπαγγέλτως, είναι γνήσια εγκλήματα παραλείψεως, συντελούμενα διά της παραλείψεως της εμπροθέσμου καταβολής (ή αποδόσεως) των εισφορών, σύμφωνα με το ΙΚΑ.
Επίσης θεσπίζεται ως διαρκές και επομένως ως συνεχές αυτόφωρο το αδίκημα για όσους οφείλουν ασφαλιστικές εισφορές άνω των 150.000ευρώ.
Κατά συνέπεια, προκύπτουν οι κάτωθι διαπιστώσεις:
- Στοιχειοθέτηση του αυτόφωρου αδικήματος της εισφοροδιαφυγής:
- Χρόνος τέλεσης του αυτόφωρου αδικήματος της εισφοροδιαφυγής:
Το χρονικό διάστημα 20 μηνών που αρχίζει μετά την πάροδο μηνός από τότε που οι ασφαλιστικές εισφορές κατέστησαν απαιτητές (5 έτη x 1/3 = 20 μήνες).
- Χρόνος παραγραφής του αυτόφωρου αδικήματος της εισφοροδιαφυγής:
Η παραγραφή συμπληρώνεται μετά πέντε έτη από τη λήξη του χρόνου τέλεσης αυτού (ήτοι από την πάροδο του ανωτέρω χρονικού διαστήματος των 20 μηνών).
Επιπλέον, προκειμένου να αντιμετωπιστεί, μέσω διαφορετικής λογισμικής εφαρμογής στο Πληροφοριακό Σύστημα ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (ΟΠΣ-ΙΚΑ), η έκδοση των μηνυτήριων αναφορών για τις οποίες θα ακολουθείται η αυτόφωρη διαδικασία δίωξης, δημιουργείται νέα ροή στον ρόλο "Ποινική Δίωξη" με τίτλο "Ροή Δημιουργίας Μηνύσεων - Διαδικασία Αυτοφώρου".
Κατά τη διαδικασία έκδοσης μηνυτήριας αναφοράς με την αυτόφωρη διαδικασία πραγματοποιούνται οι παρακάτω έλεγχοι:
- Το ποσό των ασφαλιστικών εισφορών (εργοδοτικές) που βαρύνουν τον υπόχρεο εργοδότη να υπερβαίνει τις είκοσι χιλιάδες ευρώ (20.000,00 ευρώ) και/ή το ποσό των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων που παρακρατούνται να υπερβαίνει τις δέκα χιλιάδες ευρώ (10.000,00 ευρώ) και το συνολικό ποσό αυτών να υπερβαίνει τις εκατόν πενήντα χιλιάδες ευρώ (150.000,00 ευρώ).
- Η Πράξη Επιβολής Εισφορών (ΠΕΕ) δεν έχει εξοφληθεί.
- Το Μητρώο Εργοδότη να είναι ενημερωμένο ως προς τους υπευθύνους.
- Ο εργοδότης να μην ανήκει στην κατηγορία που δεν μηνύεται βάσει νομικής μορφής.
- Οι οφειλές για τις οποίες συντάσσεται μήνυση να ανάγονται στο εντός του χρονικού διαστήματος των 20 μηνών από τότε που κατέστησαν απαιτητές.
- Η εκδιδόμενη μηνυτήρια αναφορά συνοδεύεται υποχρεωτικά από πίνακα των οφειλόμενων ασφαλιστικών εισφορών, συμπεριλαμβανομένων των κάθε είδους πρόσθετων τελών ή προσαυξήσεων.
Ηθικοί αυτουργοί του αδικήματος της εισφοροδιαφυγής στα νομικά πρόσωπα
Με το άρθρο 25 παρ. 1 του Νόμου 4075/2012 (ΦΕΚ Α'/89) ορίζονται πλέον ρητά τα φυσικά πρόσωπα που διώκονται ως αυτουργοί των αδικημάτων του άρθρου 1 του Α.Ν. 86/1967 (Α'/136) για οφειλές των νομικών προσώπων, στα οποία ασκούν τη διοίκηση ή διαχείριση".
Μη καταβολή και απόδοση: Χρηματικά όρια για την ευθύνη
Με το άρθρο 1 (παρ. 1 και 2) του Α.Ν. 86/1967 (Α'/136) θεσπίζεται η ποινική ευθύνη εκ της μη καταβολής ασφαλιστικών εισφορών - εργοδοτικών και εργατικών, προκειμένου δε περί των τελευταίων και εκ της μη αποδόσεως αυτών εφόσον αυτές υπερβαίνουν από της ισχύος του άρθρου 30 του Ν. 3904/2010 (ΦΕΚ Α'/218/23.10.2010), το ποσό των είκοσι χιλιάδων ευρώ (20.000,00 ευρώ) και δέκα χιλιάδων ευρώ (10.000,00 ευρώ) αντιστοίχως.
Αυτόφωρη διαδικασία
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί, μέσω διαφορετικής λογισμικής εφαρμογής στο Πληροφοριακό Σύστημα ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (ΟΠΣ-ΙΚΑ), η έκδοση των μηνυτήριων αναφορών για τις οποίες θα ακολουθείται η αυτόφωρη διαδικασία δίωξης δημιουργείται νέα ροή στο ρόλο "Ποινική Δίωξη" με τίτλο "Ροή Δημιουργίας Μηνύσεων - Διαδικασία Αυτοφώρου". Κατά τη διαδικασία έκδοσης Μηνυτήριας Αναφοράς με την αυτόφωρη διαδικασία πραγματοποιούνται συγκεκριμένοι έλεγχοι.
