Στη δημοσιότητα δόθηκαν σήμερα τα αρχεία της ομοσπονδιακής τράπεζας την ΗΠΑ (Fed) για το 2007, μία χρονιά κομβική για την αμερικανική οικονομία, καθώς εκείνη τη χρονιά “έσκασε” η φούσκα των ακινήτων, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει η ύφεση του 2007-2009.
Όπως φαίνεται από τα αρχεία της Fed, η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ μπήκε στο 2007 με αισιοδοξία για ένα “άνετο” οικονομικό έτος, όμως στο τέλος του έτους βρέθηκε σε κατάσταση πανικού, μειώνοντας τα επιτόκιά της και δημιουργώντας προγράμματα που θα προστάτευαν την αγορά από την κατάρρευση.
Ο πρόεδρος της Fed, Μπεν Μπερνάνκι, φαίνεται πως υπέπεσε σε αρκετές λάθος εκτιμήσεις για την οικονομία, με πιο κραυγαλέα την πρόβλεψή του τον Ιανουάριο ότι τα χειρότερα για τον κλάδο της οικοδομής είχαν περάσει, όταν λίγους μήνες αργότερα “έσκασε” η φούσκα των ακινήτων.
Φαίνεται μάλιστα ότι δεν ήταν πρόθυμος να εφαρμόσει μία παρεμβατική πολιτική για να εξισορροπήσει την κατάσταση, αλλά αναγκάστηκε εκ των πραγμάτων να το κάνει.
Άλλη μία δήλωση του Μπερνάνκε που σήμερα προκαλεί μάλλον γέλιο είναι η εξής: “Ως κεντρική τράπεζα, έχουμε την ευθύνη να βοηθάμε τις αγορές να λειτουργούν κανονικά και να προωθούμε την οικονομική σταθερότητα, εν τη ευρεία εννοία. Δεν είναι δουλειά μας να διασώζουμε επιχειρηματίες ή επιχειρήσεις”. Η δήλωση αυτή έγινε τον Σεπτέμβριο του 2007, λίγους μήνες πριν η Fed προχωρήσει στη διάσωση των Bear Stearns και AIG.
Ειδικά για την Bear Sterns, ο τότε πρόεδρος του παραρτήματος της Fed στη Νέα Υόρκη και μετέπειτα υπουργός Οικονομικών του Μπαράκ Ομπάμα, Τίμοθι Γκάιτνερ, είχε τονίσει: “Η άμεση έκθεση των αντισυμβαλλομένων στην Bear Sterns είναι πολύ-πολύ μικρή σε σχέση με άλλα πράγματα”.
Αντίθετα, την επιδείνωση της κρίσης φαίνεται πως είχε αντιληφθεί η νυν αντιπρόεδρος της Fed και τότε πρόεδρος του παραρτήματος στο Σαν Φρανσίσκο, Τζάνετ Γιέλεν. “Ο κίνδυνος για επιπλέον σημαντική επιδείνωση στον κλάδο των ακινήτων, με τις τιμές των ακινήτων να πέφτουν, μου προκαλεί μεγάλο φόβο”, δήλωνε τον Ιούνιο του 2007, πιέζοντας τον Μπερνάνκι να αναλάβει δράση.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η Γιέλεν θεωρείται φαβορί για τη διαδοχή του Μπερνάνκι το 2014.
Η περίπτωση του Ντέιβ Στόκτον
Ίσως η πιο αστεία περίπτωση που αποκαλύπτεται στα αρχεία της Fed για το 2007 είναι αυτή του Ντέιβ Στόκτον, ενός οικονομολόγου που στις 11 Δεκεμβρίου του 2007 είχε δηλώσει τα εξής:
“Παρά τις οικονομικές δυσκολίες, η οικονομία αποφεύγει την ύφεση και, ακόμα και με σημαντικά υψηλότερες τιμές για φαγητό και ενέργεια και με χαμηλότερη συναλλακτική αξία του δολαρίου, αντιμετωπίζουμε ουσιαστικά τον πληθωρισμό. [...] Προσπάθησα να μην το πάρω προσωπικά όταν έλαβα μία ειδοποίηση ότι το Συμβούλιο είχε αποφασίσει πιο συχνό έλεγχο για χρήση νακρωτικών για ορισμένα στελέχη, εμού συμπεριλαμβανομένου. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω, ωστόσο, ότι τα στελέχη δε θα ξεπέσουν στην ολοένα δημοφιλέστερη δικαιολογία των celebrities ότι ήμασταν υπό την επήρεια ναρκωτικών και άρα δεν είμαστε υπεύθυνοι για αυτήν την πρόβλεψη. Όχι, φτάσαμε σε αυτήν την προβολή έχοντες σώας τας φρένας και μην έχοντας καταναλώσει τίποτα ισχυρότερο από Pepsi διαίτης”.
Το εντυπωσιακό είναι ότι αυτή η εκτίμηση έγινε τον Δεκέμβριο του 2007, τον ίδιο μήνα που θεωρείται ότι ξεκίνησε η μεγάλη κρίση που διήρκεσε μέχρι το 2009 !
Ίσως τελικά ο Στόκτον να έλεγε ψέματα...
