“Ότι δεν περικόπτεται κόβεται αύριο απ' το μισθό μας”. Με αυτά τα λόγια αναφέρεται στα λάθη που έγιναν κατά το παρελθόν και που προσπαθούν τώρα να διορθώσουν όσοι εργάζονται στο ΙΚΑ, άνθρωπος που γνωρίζει καλά τα πράγματα στο εσωτερικό του Ιδρύματος.
Μια κουβέντα, που ξεκίνησε με στόχο να αναδείξουμε σφάλματα και παραλήψεις των διοικήσεων του μεγαλύτερου ασφαλιστικού φορέα της χώρας. Μελέτες και ανεγέρσεις, κτίρια και εγκαταστάσεις, που είτε παραμένουν αναξιοποίητα, στοιχειωμένα από το πέρασμα του χρόνου και την έλλειψη ανθρώπινης παρουσίας, είτε – σε κάποιες των περιπτώσεων – υπάρχουν εγκαταστάσεις που πάνω στη ζέση κάποιων υπηρεσιακών παραγόντων να παράγουν έργο, φτιάχτηκαν για να εγκαταλειφθούν σήμερα στο βωμό των συγχωνεύσεων υπηρεσιών και καταστημάτων.
Το κτίριο - φάντασμα της οδού Πειραιώς
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα – όπως αναφέρει η πηγή του ΙΚΑ – της οδού Πειραιώς 64. Ένα θεόρατο κτίριο, το οποίο καταλαμβάνει ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο, ακριβώς απέναντι από το βρεφοκομείο Αθηνών. Χτίστηκε το 1959 και μέχρι το 1999 στέγαζε – σε ποσοστό 70% - υγειονομικές υπηρεσίες του Ιδρύματος.
Το 1999, χτυπημένο από τους σεισμούς εκκενώνεται για να γίνει στατική ενίσχυση του κτιρίου, καθώς και ηλεκτρομηχανολογική μελέτη για να στεγάσει και πάλι τις υπηρεσίες του ιδρύματος. Εν τω μεταξύ, οι ιατρικές υπηρεσίες, που μέχρι τότε βρίσκονταν στο κτίριο της Πειραιώς, μετακομίζουν – όχι πολύ μακριά – στην πλατεία Θεάτρου. Το ΙΚΑ μισθώνει το ξενοδοχείο Άλκηστις, μέχρι να ολοκληρωθεί η ανάπλαση του ιδιόκτητου της Πειραιώς. Το κοστος ετήσιας μίσθωσης του συγκεκριμένου κτίσματος της Θεάτρου αγγίζει τα 500.000 ευρώ.
Όπως αναφέρει ο διοικητής του Ιδρύματος, Ροβέρτος Σπυρόπουλος, με τον οποίο επικοινώνησε το news.gr σε ότι αφορά την Πειραιώς έχει μπει ήδη ο εργολάβος στο κτίριο, για την αποκατάσταση και ενίσχυση του σκελετού. “Υπολογίζουμε ότι θα είναι έτοιμο μέχρι το τέλος του 2015, το πολύ μέσα του 2016”, επισημαίνει ο κύριος Σπυρόπουλος . Σε ότι αφορά το κτίριο της πλατείας Θεάτρου, διευκρινίζει ότι το μίσθωμα έχει αναλάβει να πληρώνει πλεόν, ο ΕΟΠΥΥ.
"Χρειάστηκαν 13 χρόνια για να ξεκινήσουν οι διαδικασίες αποκατάστασης του κτιρίου"
“Πέρασαν 13 χρόνια μέχρι να μπει ο εργολάβος και να ξεκινήσει η διαδικασία αποκατάστασης”, αναφέρει η πηγή του ΙΚΑ. “Όταν είχε πραγματοποιηθεί η αρχική μελέτη το 1999, κόστιζε 6.000.000 η δυνολική διαδικασία. Τώρα αλλάζουν και τις αρχιτεκτονικές μελέτες και σχέδια και τη μελέτη στατικότητας και τα δεδομένα γενικότερα”, συνεχίζει. “Για να ολοκληρωθεί το έργο απαιτούνται 30.000.000 ευρώ και είναι αμφίβολο αν θα βρεθούν για τη δημιουργία του νέου κτιρίου διοίκησης και τη μεταφορά του από την Αγίου Κωνσταντίνου, όπου στεγάζεται σήμερα”.
Ένα κτίριο, το οποίο όπως υποστηρίζει το συγκεκριμένο πρόσωπο, μαζί με την αναδομή και το μισό των υπογείων είναι αντικειμενικής αξίας 32.500.000.
Άλλη περίπτωση κτιρίου είναι αυτό, που βρίσκεται στη συμβολή των οδών Αιόλου και Σταδίου. Το συγκεκριμένο, σύμφωνα με την πηγή “χαρακτηρίστηκε ως παραδοσιακό κτίριο εποχής”. Έτσι είναι ένα κτίριο, το οποίο χρειάζεται μεγάλο κόστος ανάπλασης και ειδική πολεοδομική άδεια.
Ιδιοκτησίες φιλέτα θυσιάστηκαν στο βωμό της κακοδιαχείρησης
Μία ακόμα περίπτωση είναι η Βίλα Καζούλη στην είσοδο της Κηφισιάς, επί της λεωφόρου Κηφισίας. Ένα οικόπεδο και ένα κτίριο φιλέτο, το οποίο επειδή παρέμενε αναξιοποίητο από την πλευρά του ΙΚΑ, περιήλθε στην κατοχή του Υπουργείου Πολιτισμού, με την αιτιολογία ότι δεν μπορεί να ανεγερθεί στο συγκεκριμένο σημείο – λόγω της οικιστικής κατανομής – κτίριο του ΙΚΑ.
Μία ακόμα ιστορία με πολύ παρασκήνιο είναι αυτή του “πράσινου” γυάλινου κτιρίου, στην Αγία Βαρβάρα Χαλανδρίου, πάνω στην Κηφισίας. Το συγκεκριμένο ανήκει μισό στο ΙΚΑ και άλλο μισό στην Εθνική Τράπεζα. Περιήλθε στην ιδιοκτησία των δύο δημοσίων φορέων, όταν η κατασκευαστική εταιρεία και πρώτη ιδιοκτήτρια, ΕΔΟΚ – ΕΤΕΡ – στη δεκαετία του 1980 – ανέστειλε τη λειτουργία της. “Το 50% ήρθε στα χέρια του Ιδρύματος για να διασωθούν τα οφειλόμενα προς τους εργαζόμενους, σε ότι αφορά τις ασφαλιστικές εισφορές που έπρεπε να πληρωθούν”, αναφέρει η πηγή. “Πρόκειται για ένα κτίριο 8 ορόφων με 3 υπόγεια”, συνεχίζει.
Όπως υποστηρίζει ο ίδιος άνθρωπος τα κοινόχρηστα που καλείται να πληρώνει το ΙΚΑ για τη συντήρηση του συγκεκριμένου κτιρίου είναι 20.000 ευρώ το μήνα κάτι, το οποίο διαψεύδει ο κύριος Σπυρόπουλος λέγοντας ότι τα κοινόχρηστα είναι ακριβώς τα μισά, δηλαδή 10.000. “Τα πέντε τελευταία χρόνια έχει πληρώσει 1.000.000 για ένα κτίριο, το οποίο παραμένει ξενοίκιαστο, ενώ το κόστος για να μπορέσει να γίνει λειτουργικό ξεπερνάει το 1.500.000 ευρώ”, αντικρούει η πηγή του ΙΚΑ.
Έγινε πρόταση εξαγοράς κτιρίου απο την Εθνική, το ΙΚΑ είπε "όχι".
Το καλύτερο στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ότι το 2007, η Εθνική Τράπεζα είχε καταθέσει πρόταση εξαγοράς και του υπολοίπου 50% η οποία τότε δεν έγινε αποδεκτή από τους ιθύνοντες του ΙΚΑ. Οι όροφοι που ανήκουν στο ΙΚΑ, παραμένουν ξενοίκιαστοι τα τελευταία τουλάχιστον πέντε χρόνο σύμφωνα με την πηγή.
Όπως αναφέρει ο κύριος Σπυρόπουλος” γίνεται μελέτη για το συγκεκριμένο κτίριο, η οποία υπολογίζεται ότι θα κοστίσει 2.500.000 ευρώ. Στόχος είναι είτε η ενοικίαση είτε η στέγαση του ΕΟΠΥΥ”. Ο σημερινός διοικητής του ΙΚΑ δεν γνωρίζει, όπως λέει τους λόγους, για τους οποίους δεν προχώρησε τότε η πώληση του μεριδίου στην Εθνική. Επισημαίνει ότι έγινε και πάλι πρόταση στην Εθνική σήμερα για την ολοκλήρωση της διαδικασίας πώλησης, αλλά η πόρτα του τραπεζικού φορέα ήταν αυτή τη φορά κλειστή.
Η πηγή καταγγέλλει συνδικαλιστικές παρεμβάσεις, οι οποίες δεν επέτρεψαν τότε την πώλησή του στην τράπεζα. “Το οικόπεδο έχει έκταση περίπου 4 στρέμματα και η αξία του είναι 20.000.000 μαζί με το κτίριο. Αυτή τη στιγμή κανείς δεν δίνει πάνω από 6.000.000 ευρώ για να το αγοράσει¨, όπως λέει χαρακτηριστικά.
Μία άλλη ιστορία, που αναμένεται να βάλει μέσα το ΙΚΑ, είναι το κτίριο, όπου στεγαζόταν το Μακεδονία Παλλάς στη Θεσσαλονίκη. “Έχει ξεκινήσει ήδη διαγωνισμός για να βγει σύμβουλος, ο οποίος θα διαπραγματευτεί την επαναμίσθωσή του. Αμφιβάλω όμως κατά πόσο θα υπάρξει ουσιαστικό ενδιαφέρον”, εκτιμά ο άνθρωπος του ΙΚΑ.
“Για τα τόσα αναξιοποίητα κτίρια ευθύνεται η έλλειψη κατάλληλου μάνατζμεντ”, επισημαίνει ο ίδιος άνθρωπος. “Σας αναφέρω το κτίριο στη Φιλαδελφίας 4 στα Λιόσια. Ένα παραδοσιακό κτίριο, το οποίο δεν μπορεί να αξιοποιηθεί επί του παρόντος, καθότι για να βγει άδεια χρειάζονται τουλάχιστον τέσσερα χρόνια. Φανταστείτε ότι δεν έχει ακόμα συνταχθεί συγκεκριμένο οργανόγραμμα για το ποιες υπηρεσίες ακριβώς θα στεγάσει”, σημειώνει.
Κτίρια όπως αυτά που βρίσκονται στην περιοχή των Εξαρχείων – τέσσερα τον αριθμό – είναι σταγόνα στον ωκεανό, λόγω της μικρής αντικειμενικής τους αξίας. Διασημότερο εξ' αυτών, το κτίριο του παλιού καφενείου ΒΟΞ, το οποίο μίσθωνε ο εκδοτικός οίκος Λιβάνη και μετά τη λήξη της σύμβασης με το ΙΚΑ, το κατέλαβαν άτομα του αντιεξιουσιαστικού χώρου χωρίς κανείς να τους ενοχλήσει μέχρι σήμερα.
Οικόπεδα που απαλλοτριώθηκαν γιατί έμεναν για πολλά χρόνια αναξιοποίητα
“Σήμερα καλούμαστε να ελέγξουμε τα απόνερα της διαχείρησης 50 και 60 ετών, τα οποία πρέπει να διευθετηθούν άμεσα”, λέει η πηγή του ΙΚΑ. Οι δήμοι σε πολλές περιπτώσεις απαλλοτρίωσαν σημαντικές εκτάσεις που ανήκαν στο Ίδρυμα κατά διαστήματα. Η μία από αυτές αφορά οικόπεδο στην Καλλιθέα, έκτασης περίπου πέντε στρεμμάτων, στη κεντρική πλατεία της περιοχής, το οποίο διεκδίκησε και πήρε νόμιμα ο δήμος της περιοχής για να το αξιοποιήσει για τους δημότες του. Ένα ακόμα οικόπεδο στον Πειραιά 10 στεμμάτων διεκδικεί αυτόν τον καιρό και ο δήμος Πειραιά. Βρίσκεται 70 χρόνια στην ιδιοκτησία του ΙΚΑ, αλλά ατύπως – προς το παρόν – αμφισβητείται η ιδιοκτησία, καθώς ούτε αυτό το εκμεταλλεύτηκε ο ασφαλιστικός φορέας προς όφελός του.
Ο διοικητής, Ροβέρτος Σπυρόπουλος, στέκεται από την πλευρά στο πρόβλημα αξιοποίησης της περιουσίας, το οποίο όπως υποστηρίζει είναι και το σημαντικότερο θέμα που καλείται να επιλύσει η σημερινή διοίκηση.
"Νοίκιαζαν κτίρια για να φυλάσσουν άχρηστες συνταγές 15ετίας και 20ετίας"
Αρκεί να αναφέρουμε ότι κατά καιρούς νοικιάζονταν κτίρια, για να χρησιμοποιηθούν ως αποθήκες. Εκεί φυλάσσονταν συνταγές ασφαλισμένων, οι οποίες δεν μπορούσαν να καταστραφούν αν πρώτα δεν ελέγχονταν από υπαλλήλους του Ελεγκτικού Συνεδρίου - βάσει νόμου. Πολύς και άχρηστος χώρος για συνεχώς συσσωρευόμενο και χωρίς καμία χρησιμότητα υλικό. Σχετική περίπτωση είναι οι αποθήκες της Καλλιθέας, όπου μέχρι πρότεινος φιλοξενούσαν συνταγές του 1980 – 1985.
Αυτό που προκαλεί είναι η προμήθεια γραφικής ύλης το 2007, κόστους 10.000.000 ευρώ, τότε και αργότερα εγκαταλείφθηκαν. Συνταγολόγια τα οποία αποδείχθηκαν άχρηστα, καθώς τρία χρόνια αργότερα μπήκε στη ζωή μας η ηλεκτρονική συνταγογράφηση και τα περισσότερα από αυτά ποτέ δεν χρησιμοποιήθηκαν. “Το καλύτερο”, λέει η πηγή, “είναι ότι το ΙΚΑ μέχρι και πέρυσι πλήρωνε 700.000 ευρώ το χρόνο για να νοικιάζει αποθήκες για τη φύλαξή τους”.
"Μελέτες πάνω από 10.000.000 ευρώ για κτίρια που δεν έγιναν ποτέ"
“Για να μην σας πω για μελέτες κτιρίων που πληρώθηκαν από το 2007 έως το 2010 και ποτέ δεν ανεγέρθηκαν νέες εγκαταστάσεις. Πτολεμαΐδα, Ορεστιάδα, Αξιούπολη, Ελευσίνα, Θεσσαλονίκη (25ης Μαρτίου), Άγιος Νικόλαος, Πύργος, Αργοστόλι, Λάρισα και Κοζάνη. Κόστος μελετών; Πάνω από 10.000.000 ευρώ”, τονίζει ο άνθρωπος του ΙΚΑ.
Από όλες αυτές τις μελέτες, σύμφωνα με τον διοικητή του ΙΚΑ, μόνο στον Άγιο Νικόλαο έχει γίνει ανάθεση και θα γίνει καινούργιο κτίριο του ΙΚΑ και του ΕΟΠΥΥ. Ο κύριος Σπυρόπουλος ωστόσο, αναφέρεται στη μείωση κατά 25% των μισθωμάτων από το 2011 – οπότε ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση – και το 2012, οπότε ολοκληρώθηκε η δεύτερη.
Ο άνθρωπος που μας μίλησε επιθυμώντας να διατηρήσει την ανωνυμία του, εξηγεί ότι όλα τα παραπάνω φαινόμενα δεν προέκυψαν τυχαία. Αναφέρεται σε παθογένειες που δημιουργήθηκαν από πολιτικούς, υπηρεσιακούς και συνδικαλιστικούς παράγοντες. Τη στιγμή, που συντάξεις και μισθοί περικόπτονται διαρκώς στην κατεύθυνση της εξοικονόμησης κρατικών πόρων, ίσως το να περικοπούν κάποια από τα έξοδα του γιγαντιαίου Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων σε συνδιασμό με την αξιοποίηση των δεκάδων ακινήτων, που παραμένουν στην αφάνεια θα μπορούσε ενδεχομένως να συμβάλει σε κάποιο ποσοστό στην επίτευξη αυτού του στόχου.