Το χρονικό ενός νόμου με πολλές διακυμάνσεις και αντιδράσεις. Ο νόμος του πρώην υπουργού Εσωτερικών, Γιάννη Ραγκούση, για την απόκτηση της ιθαγένειας από μετανάστες.
Διαρροές από ανεπίσημες πηγές αναφέρουν ότι ο συγκεκριμένος νόμος κρίνεται αντισυνταγματικός σε διάσκεψη του Συμβουλίου της Επικρατείας, κεκλεισμένων των θυρών. Αυτό που αρχικά βλέπει το φως της δημοσιότητας είναι η αντισυνταγματικότητα του εκλέγεσθαι για αλλοδαπούς τρίτων χωρών, στις δημοτικές εκλογές.
Το δεύτερο σημείο αντισυνταγματικότητας σύμφωνα με την ανεπίσημη διαρροή είναι ότι η πολιτογράφηση των αλλοδαπών, πρέπει να γίνεται κατά περίπτωση, καθώς όπως υποστηρίζεται στην απόφαση δεν γίνεται εξατομικευμένη εξέταση των κριτηρίων που θα πρέπει να διαθέτει ο κάθε ένας ξεχωριστά για να λάβει την ελληνική ιθαγένεια.
Η απόφαση δίνει ιθαγένεια στους ενήλικες, όχι όμως και στα παιδιά 2ης και 3ης γενιάς
Κομβικό σημείο στην απόφαση φάντασμα - η οποία θα δημοσιευτεί τις επόμενες ημέρες - αποτελεί σύμφωνα με ασφαλείς πηγές του news.gr, ότι κρίνεται συνταγματική η πολιτογράφηση των ενηλίκων αλλοδαπών, ενώ προσκρούει στο Σύνταγμα η ιθαγένεια των παιδιών δεύτερης και τρίτης γενιάς. Η πηγή αναφέρει ότι τεχνηέντως δεν έγινε γνωστό αυτό για να μην δημιουργηθούν αλυσιδωτές αντιδράσεις. Δίνει δηλαδή το δικαίωμα σε όσους διαμένουν και εργάζονται στη χώρα μας να πολιτογραφηθούν Έλληνες, αλλά αποκλείει από το δικαίωμα αυτό τα παιδιά τους.
Τι θα περιλαμβάνει ο νέος νόμος, σύμφωνα με τον Αναπληρωτή Υπουργό Εσωτερικών
Σε επικοινωνία του news.gr με τον Αναπληρωτή Υπουργό Εσωτερικών, Χαράλαμπο Αθανασίου, για το αν ισχύει ο παραπάνω διαχωρισμός, ο υπουργός αναφέρει ότι η απόφαση δεν έχει δημοσιευτεί ακόμα και δεν γνωρίζει αν ισχύει κάτι τέτοιο. Ο κύριος Αθανασίου, επισημαίνει ότι μέσα στον νέο νόμο που θα καταθέσει στη Βουλή προς ψήφιση το υπουργείο Εσωτερικών θα περιλαμβάνονται πιο αυστηρά κριτήρια για τη χορήγηση της ιθαγένειας σε αλλοεθνείς. “Ο νέος νόμος θα εξετάζει την ελληνομάθεια, τη γνώση της ελληνικής ιστορίας και του πολιτισμού. Όλα αυτά με τη μορφή τεστ σε οποιονδήποτε καταθέτει αίτηση για να πολιτογραφηθεί Έλληνας”. Αυτό που θα εξετάζεται αυστηρά σύμφωνα με τον υπουργό, θα είναι ο “γνήσιος δεσμός του με την Ελλάδα”. Σημαντικό είναι όπως τονίζει, να αποδεικνύει, ο καθένας ξεχωριστά, ότι έχει ενσωματωθεί στην ελληνική κοινωνία.
Σύμφωνα με ανακοίνωσή της την Τετάρτη, η γενική γραμματεία της κυβέρνησης, αναφέρει ότι “με εντολή του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά καλούνται ο υπουργός Εσωτερικών, Ευριπίδης Στυλιανίδης και ο Αναπληρωτής Υπουργός, Χαράλαμπος Αθανασίου να δώσουν τις κατάλληλες οδηγίες για την άμεση εφαρμογή της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας”. Η ανακοίνωση μάλιστα συνεχίζει γνωστοποιώντας ότι “ο πρωθυπουργός έδωσε εντολή στον υπουργό και τον υφυπουργό Εσωτερικών να δώσουν εντός 7 ημερών στη δημοσιότητα, νομοσχέδιο συμβατό με την απόφαση του ΣτΕ”.
Η απόφαση του ΣτΕ, δεν υποχρεώνει τα δικαστήρια να την εφαρμόσουν
Εξετάζοντας το θέμα στη νομική του διάσταση και σύμφωνα με τα όσα επισημαίνει ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου της Νομικής Αθηνών, Ανδρέας Δημητρόπουλος, η απόφαση του Επικρατείας – έτσι όπως διέρρευσε – δεν μπορεί να παγώσει το νόμο Ραγκούση. “Με βάση το Σύνταγμα, υπάρχει δέσμευση του νομοθέτη με βάση το “δίκαιο του αίματος”, που σημαίνει ότι κάποιος θα πάρει την ιθαγένεια από τους προγόνους του, οι οποίοι πρέπει να έχουν την ίδια υπηκοότητα”, διευκρινίζει. Αυτή η διάσταση ισχύει στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης. Υπάρχει και το “δίκαιο της διαμονής”, το οποίο σύμφωνα με τον κύριο Δημητρόπουλο δίνει το δικαίωμα απόκτησης ιθαγένειας σε κάποιον με μακρά διαμονή σε συγκεκριμένη χώρα ανεξάρτητα από τη σχέση αίματος με κάποιον ή τη συγγένεια, κάτι που εφαρμόζεται κυρίως στις αγγλοσαξωνικές χώρες.
“Μόνο η Βουλή μπορεί να αποσύρει οριστικά το νόμο”
Όπως αναφέρει ο κύριος Δημητρόπουλος, η προσβολή της συνταγματικότητας του νόμου, βασίστηκε στο ότι το ελληνικό Σύνταγμα προστατεύει το Έθνος και σε αυτή τη διάταξη πάτησε ο αντιπρόεδρος του ΣτΕ, Σωτήρης Ρίζος για να τον προσβάλει. Τονίζει μάλιστα η απόφαση δεν υποχρεώνει τα δικαστήρια να την εφαρμόσουν, αλλά δημιουργεί τη νομολογία πάνω στην οποία μπορούν να πατήσουν οι δικαστές. “Από εκεί και ύστερα, αν ληφθούν αντίθετες αποφάσεις από το Ελεγκτικό Συνέδριο ή τον Άρειο Πάγο το θέμα παραπέμπεται στο Ειδικό Δικαστήριο, το οποίο έχει τη δυνατότητα να κηρύξει το νόμο ανενεργό, δηλαδή να τον παγώσει, όχι όμως και να τον καταργήσει”, λέει ο διακεκριμένος Συνταγματολόγος. “Ο μόνος τρόπος για να καταργηθεί ο νόμος είναι να ψηφιστεί νέος στη θέση του, ενώ η Βουλή μπορεί να ψηφίσει – αν το θέλει – τον ίδιο νόμο ξανά. Ο μόνος φορέας που μπορεί σύμφωνα με τον κύριο Δημητρόπουλο να αποσύρει τον νόμο είναι η Βουλή.
Γιώργος Λαμπίρης
