Διακόσια και κάτι χρόνια μετά την Γαλλική Επανάσταση που καθιέρωσε την ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και την εκμετάλλευση της μισθωτής εργασίας και ακριβώς εκατό χρόνια μετά την πρώτη εργατική νομοθεσία που ψήφισε η Αναθεωρητική Βουλή της χώρας μας και εξέδωσε σε τεύχος το Εργατικό Κέντρο Αθηνών, ένα χρόνο αργότερα, τα πράγματα έχουν αλλάξει αρκετά σε αυτό που λέμε εργασιακές σχέσεις και δικαιώματα.
Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα έφερε εκπλήξεις και ανατροπές στα εργασιακά κεκτημένα πολλών ετών και ο νομοθέτης επέλεξε σε αρκετές περιπτώσεις να συγκρουστεί με τη βάση της ελληνικής κοινωνίας αποφασίζοντας μέτρα που σύμφωνα με τους συνδικαλιστικούς εκπροσώπους αλλά και τους κοινωνικούς φορείς έχουν τον τίτλο “αντιλαϊκά μέτρα”.
Η ψήφιση του πρώτου μνημονίου πριν από τρία χρόνια και οι επιταγές της τρόικας για ανατροπή της υπάρχουσας – μέχρι τότε τουλάχιστον – εργατικής νομοθεσίας, εκτός από την οργή του Έλληνα πολίτη, έφερε και την προσφυγή δύο συνδικαλιστικών οργανώσεων στο Συμβούλιο της Ευρώπης Της ΓΕΝΟΠ και της ΑΔΕΔΥ. Ο λόγος ήταν οι μειώσεις στους μισθούς με κατώτατο μισθό για τους νέους κάτω από 580, σε συνδυασμό με τη θέσπιση της απόλυσης χωρίς αποζημίωση για τους νεοπροσλαμβανόμενους. Τρία, σχεδόν, χρόνια αργότερα το Συμβούλιο αποφασίζει ότι τόσο ο κατώτατος μισθός των 510,94 ευρώ για νέους κάτω των 25 όσο και η απόλυση χωρίς αποζημίωση παραβιάζει τη Χάρτα των Ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
"Η απόφαση δεν αποτελεί δεδικασμένο"
Σύμφωνα με τον εργατολόγο, Δημήτρη Περπατάρη, που μίλησε στο news.gr, η συγκεκριμένη απόφαση του Συμβουλίου της Ευρώπης έχει τη μορφή καταγγελίας και δεν αποτελεί δεδικασμένο. “Δεν υποχρεώνει την ελληνική κυβέρνηση να δώσει αποζημιώσεις σε απολυθέντες, αλλά δημιουργεί θετικό έδαφος για όσους προσφύγουν στην ελληνική δικαιοσύνη για ανάλογα θέματα”, τονίζει. Όπως επισημαίνει ο κύριος Περπατάρης, η απόφαση στηρίζεται στη Διεθνή Χάρτα Δικαιωμάτων, που λέει ότι ο νομοθέτης δεν μπορεί να αφαιρέσει από τον εργαζόμενο το δικαίωμα στο μισθό, τη στιγμή που αποτελεί οικονομική ιδιοκτησία του επί της ιδιοκτησίας του εργοδότη για την προσφορά εργασίας.
“Το σκεπτικό του Συμβουλίου είναι ότι δεν μπορεί να αφήνει το κράτος ελάχιστα χρήματα μισθό στον εργαζόμενο και να τον απολύει χωρίς προειδοποίηση και αποζημίωση ο εργοδότης. Κάτι τέτοιο τον οδηγεί στην οικονομική εξαθλίωση”, αναφέρει ο κύριος Περπατάρης. Η αρχή σε τέτοιου είδους διεκδικήσεις είχε γίνει όταν το πρωτοδικείο Χαλκιδικής είχε διατάξει την ακύρωση απολύσεων που είχαν γίνει λίγο πριν το καλοκαίρι και την επαναπρόσληψη των εργαζομένων στα ΚΤΕΛ του νομού, χαρακτηρίζοντάς τις παράνομες και καταχρηστικές.
Τι λέει ο πρώην πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ για το αποτέλεσμα
Όπως μας είπε ο πρώην πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ, Σπύρος Παπασπύρος, ένας από τους πρωτεργάτες της προσφυγής “από την αρχή υπήρχε η άποψη ότι αντιβαίνει τα συνταγματικά δεδομένα και ότι θεμελιώδη δικαιώματα που αποτελούσαν αρχές τη δημιουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης καταργούνταν βίαια και ωμά”. Ο κύριος Παπασπύρου υποστηρίζει ότι εκτός από τις κινητοποιήσεις και το ύψωμα της γροθιάς, υπάρχει και άλλος τρόπος δράσης. Όπως τόνισε αισθάνθηκε δικαιωμένος γιατί έδρασε εκμεταλλευόμενος θεσμικά μέσα, σε μία υπόθεση που έχει παρελάσει από το Συμβούλιο της Επικρατείας, το Συμβούλιο της Ευρώπης και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
“Το σκεπτικό ήταν ότι σε αυτή την περίοδο, πέρα από τις περικοπές , πρέπει κοιτάμε και τα ανθρώπινα δικαιώματα, την πρόοδο και τον πολιτισμό”. Στοιχεία που όπως τονίζει ο πρώην πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ ήταν και οι βασικές ιδέες της γέννησης της Ενιαίας Ευρώπης το 1950.
Και όπως σε πολλές διεκδικήσεων συμβαίνει, αυτό που τόσο στερεότυπα αποκαλούμε κατεστημένο μπορεί να σπάει δύσκολα, μπορεί επίσης να μην ασπαζόμαστε ότι η αρχή είναι το ήμισυ του παντός, πάντως σίγουρα σε αυτή την περίπτωση, όπως και σε πολλές άλλες είναι προτιμότερη του μηδενός.