Για άλλους είναι απόλαυση, για άλλους είναι συνήθεια και για μερικούς είναι συντροφιά. Ο καφές αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή ροφήματα και βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος μας καθ' όλη την διάρκεια της ημέρας. Αποτελεί μία από τις πρώτες σκέψεις της ημέρας για τους περισσότερους, αλλά και μία ευκαιρία για απόδραση με φίλους για την υπόλοιπη διάρκειά της.
Ωστόσο πολλοί μύθοι έχουν δημιουργηθεί γύρω από τον καφέ και τις συνέπειες που έχει η επίδρασή του στην υγεία μας.
O καφές όπως μας τον χαρίζει η... μαμά Φύση
Ο καφές έχει κατηγορηθεί κυρίως για το βασικό συστατικό του, την καφεΐνη , καθώς πάρα πολλές επιστημονικές μελέτες την έχουν στοχοποιήσει και κατηγορήσει. Ωστόσο οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι για να γίνει τοξική η καφεΐνη θα πρέπει να καταναλώσει κάποιος τεράστια δόση καφέ σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα . Μήπως ήρθε η ώρα όμως να διαλευκάνουμε μερικούς μύθους και αλήθειες για τον καφέ;
ΜΥΘΟΣ 1: Ο καφές προκαλεί νευρικότητα
Όπως αναφέρουν επιστήμονες από το Εργαστήριο Εικονικής Φασματογραφίας Μάζας του Πανεπιστημίου Carnegie Mellon στο Πίτσμπουργκ, η καφεΐνη – που αποτελεί το κύριο συστατικό του καφέ – είναι διεγερτική ουσία και επηρεάζει απευθείας το κεντρικό νευρικό σύστημα, δηλαδή τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την έκκριση αδρεναλίνης και τελικά την ενίσχυση της μνήμης, της προσοχής και της δυνατότητας συγκέντρωσης. Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι ταυτόχρονα προκαλεί νευρικότητα. Κάθε άτομο έχει διαφορετική ανεκτικότητα στην καφεΐνη, συνεπώς αν έχετε παρατηρήσει ότι έχετε ευαισθησία στη δράση της, πρέπει να προσαρμόσετε ανάλογα τη δόση που προσλαμβάνετε μέσα στην ημέρα .
ΜΥΘΟΣ 2: Ο καφές δεν μας αφήνει να κοιμηθούμε
Έχει παρατηρηθεί ότι μετά την λήψη του καφέ έχουμε καλύτερα αντανακλαστικά κατά την οδήγηση, πιο αποτελεσματική απόδοση κατά την άσκηση και ολοκληρώνουμε τις καθημερινές μας δραστηριότητες με μεγαλύτερη ευκολία.
Η καφεΐνη επηρεάζει τον ύπνο μόνο όσων δεν πίνουν συστηματικά καφέ. Σε αυτή την περίπτωση αργεί η έλευση του ύπνου, ή έχει παρατηρηθεί διαταραγμένος ύπνος, ανεξάρτητα εάν ο καφές καταναλώθηκε μία ώρα ή 3 ώρες πριν την κατάκλιση.
ΜΥΘΟΣ 3: Ο καφές προκαλεί εθισμό
Τα περισσότερα από τα άτομα που καταναλώνουν καφεΐνη δεν εμφανίζουν εξαρτημένη και εθιστική συμπεριφορά. Τα κριτήρια του εθισμού, σύμφωνα με το πλαίσιο του “Diagnostic and Statistical Manual” του Αμερικάνικου Ψυχιατρικού Συλλόγου (American Psychiatric Association) είναι συγκεκριμένα και η καφεΐνη δεν ανταποκρίνεται σ’ αυτά. Όπως αναφέρεται σε άρθρο του “American Journal of Drug and Alcohol Abuse” στο οποίο αναλύθηκαν δεδομένα από περισσότερα από 30 επιστημονικά άρθρα σχετικά με την καφεΐνη, ‘η ευρεία έννοια του όρου ‘εθισμός’, όπως χρησιμοποιείται στην απλή γλώσσα, περιλαμβάνει την ακατανίκητη επιθυμία για τακτική κατανάλωση η οποία οδηγεί σε εκδήλωση προβλημάτων’. Και καταλήγει, ότι προφανώς, η καφεΐνη δεν ταιριάζει με αυτή την περιγραφή καθώς δεν προκαλεί προβλήματα σε άτομα ή γενικότερα στην κοινωνία και δεύτερον και σπάνια παρατηρείται ακατανίκητη επιθυμία για κατανάλωσή της.
ΜΥΘΟΣ 4: Η καφεΐνη αυξάνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων
Καμία μελέτη δεν έχει συσχετίσει την κατανάλωση καφέ με την αύξηση κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων. Ωστόσο τα άτομα που είναι ευαίσθητα στην καφεΐνη μπορεί να εμφανίσουν μια προσωρινή αύξηση στην αρτηριακή , η οποία όμως είναι μικρότερη από αυτή που παρατηρείται στο ανέβασμα μια σκάλας.
ΜΥΘΟΣ 5: Οι έγκυες πρέπει να αποφεύγουν την καφεΐνη
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η μέτρια κατανάλωση καφεΐνης είναι ασφαλής για μια έγκυο γυναίκα και το αγέννητο παιδί της. Δύο σημαντικές μελέτες στις ΗΠΑ δεν βρήκαν καμία συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης καφεΐνης και της έκβασης της εγκυμοσύνης ή προβλημάτων σε αυτήν. Επιπλέον, πρόσφατες μελέτες δεν βρήκαν καμία συσχέτιση μεταξύ της πρόσληψης καφεΐνης και αποβολής ή ανώμαλης ανάπτυξης του εμβρύου. Ωστόσο καλό είναι οι έγκυες να καταναλώνουν μέτριες ποσότητες καφέ ημερησίως (300mg ανά ημέρα ή 3-4 φλιτζάνια στιγμιαίου καφέ).
ΜΥΘΟΣ 6: Ο καφές παχαίνει
Ο καφές από μόνος του περιέχει σχεδόν μηδενικές θερμίδες και μπορεί άφοβα να ενσωματωθεί σε ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο ακόμα και σε μία διατροφή αδυνατίσματος.
Από την άλλη πλευρά όμως χρειάζεται προσοχή, καθώς αποκτάει θερμίδες από τα πρόσθετα, όπως τη ζάχαρη, το γάλα, το σιρόπι ή τη σαντιγί . Ο καφές μπορεί να καταναλώνεται άφοβα αρκεί να ελέγχετε τις θερμίδες που του προσθέτετε με επιπλέον υλικά.
ΜΥΘΟΣ 7: Ο καφές προκαλεί κυτταρίτιδα
Είναι μύθος ότι ο καφές συμβάλλει στην όψη φλοιού πορτοκαλιού καθώς μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να δείχνουν ότι ο καφές συμβάλλει ή επιδεινώνει το πρόβλημα. Η κυτταρίτιδα οφείλεται, κατά κύριο λόγο, σε παράγοντες όπως ορμονικές διαταραχές, κακή λεμφική κυκλοφορία και μειωμένη σωματική δραστηριότητα, καθώς επίσης και στην πρόσληψη λιπαρών τροφών και κακής ενυδάτωσης του οργανισμού.
ΜΥΘΟΣ 8: Ο καφές διευκολύνει την πέψη
Αυτό αποτελεί μύθο, ενώ αντίθετα έχει φανεί από επιστημονικές μελέτες ότι η καφεΐνη ενισχύει τον μεταβολισμό για αυτό και συχνά υπάρχει σε αρκετά διαιτολόγια.
ΜΥΘΟΣ 9: Ο καφές περιέχει μόνο καφεΐνη
Ο καφές, εκτός από καφεΐνη, περιέχει και αντιοξειδωτικές ουσίες οι οποίες τα τελευταία χρόνια έχουν συσχετιστεί με ευεργετικά οφέλη για την υγεία.
Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν μελέτες που έχουν συνδέσει την κατανάλωση καφέ με προστασία από την εμφάνιση νόσων, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, η νόσος Πάρκινσον και η νόσος Αλτσχάιμερ. Εκτός λοιπόν από τα βραχυπρόθεσμα οφέλη της τόνωσης και της ενέργειας που μας χαρίζει χάρης την καφεΐνη που περιέχει, μπορεί να αποτελέσει κι έναν πολύτιμο σύμμαχο για την υγεία μας μακροπρόθεσμα.