Σε κρίσιμες εποχές, όπως αυτή που διανύουμε, η παροχή δωρεάν νομικής βοήθειας είναι βαρύνουσας σημασίας για όλους τους πολίτες και ιδίως για αυτούς με αποδεδειγμένα χαμηλό εισόδημα. Το νομικό πλαίσιο που διέπει την δωρεάν παροχή νομικής βοήθειας διέπεται από το νόμο 3226/2004.
Με γνώμονα τον προαναφερθέντα νόμο, οι πολίτες χαμηλού εισοδήματος δικαιούνται την παροχή δωρεάν νομικής βοήθειας σε υποθέσεις α) ποινικής β) αστικής και εμπορικής φύσης.
Ποιοι όμως δικαιούνται αυτή την τόσο πολύτιμη δωρεάν παροχή νομικής βοήθειας;
Οι Έλληνες πολίτες, οι πολίτες της ΕΕ, όσο και οι πολίτες τρίτου κράτους ή οι ανιθαγενείς, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν νόμιμη κατοικία ή συνήθη διαμονή στην Ελλάδα.
Συνοπτικά παραθέτουμε τις προϋποθέσεις που ισχύουν προκειμένου ένας πολίτης να είναι σε θέση να αιτηθεί και λάβει δωρεάν νομική βοήθεια.
Οι προϋποθέσεις αυτές είναι οι κάτωθι:
Xαμηλό ετήσιο εισόδημα
To ύψος του προαπαιτούμενου εισοδήματος κυμαίνεται από 5.800- 7.000 ευρώ. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι σε περίπτωση ενδοοικογενειακής διαφοράς, δεν υπολογίζεται το εισόδημα εκείνου με τον οποίο υπάρχει η διαφορά .
Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, η αίτηση του δικαιούχου θα πρέπει ν’ αναφέρει:
α) Τα στοιχεία του δικαιούχου
β) Περιληπτικά, το αντικείμενο της δίκης ή της δικαστικής ενέργειας για την οποία ο
πολίτης υποβάλει την αίτηση για παροχή δωρεάν νομικής βοήθειας
γ) Και θα επισυνάπτονται:
1. Αντίγραφο φορολογικής δήλωσης (ή βεβαίωση του αρμόδιου Εφόρου ότι δεν υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης, ή αντίγραφο δήλωσης περιουσιακής κατάστασης ή αντίγραφο εκκαθαριστικού σημειώματος ή βεβαιώσεις υπηρεσιών κοινωνικής πρόνοιας ή ένορκες βεβαιώσεις)
2. Α.Φ.Μ.
3. Αποδεικτικό κατοικίας ή διαμονής (πχ λογαριασμός ΔΕΗ ή λογαριασμός σταθερού τηλεφώνου)
Η Γραμματεία του εκάστοτε Πρωτοδικείου μπορεί να βοηθήσει τον κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη προκειμένου να ετοιμάσει τη σχετική αίτηση
Οι προϋποθέσεις για την παροχή δωρεάν νομικής διαφοράς ενίοτε διαφέρουν, οπότε συνίσταται η προηγούμενη επικοινωνία με το αρμόδιο Πρωτοδικείο ώστε να εξασφαλισθεί ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου και ότι η συμπλήρωση της αίτησης έχει γίνει με τον ορθό τρόπο.
Ενδεικτικά αναφέρουμε τα κυριότερα σχετικά σημεία του νόμου:
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο: 1
1. Δικαιούχοι νομικής βοήθειας είναι οι χαμηλού εισοδήματος πολίτες κράτους – μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δικαιούχοι είναι, επίσης, οι χαμηλού εισοδήματος πολίτες τρίτου κράτους και ανιθαγενείς, εφόσον έχουν, νομίμως, κατοικία ή συνήθη διαμονή στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
2. Πολίτες χαμηλού εισοδήματος, δικαιούχοι νομικής βοήθειας, είναι εκείνοι των οποίων το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα δεν υπερβαίνει τα δύο τρίτα των κατώτατων ετήσιων ατομικών αποδοχών που προβλέπει η Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Σε περίπτωση ενδοοικογενειακής διαφοράς ή διένεξης, δεν λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα εκείνου με τον οποίο υπάρχει η διαφορά ή διένεξη.
Άρθρο: 2
3. Η αίτηση και τα δικαιολογητικά υποβάλλονται δεκαπέντε τουλάχιστον ημέρες πριν από τη δίκη ή την πράξη για την οποία ζητείται η παροχή νομικής βοήθειας. Η προθεσμία μπορεί να συντμηθεί σε περίπτωση μεταγενέστερης κλήτευσης. Η διαδικασία διεξάγεται ατελώς και δεν είναι υποχρεωτική η παράσταση με δικηγόρο.
4. Για την παραδοχή της αίτησης αρκεί πιθανολόγηση. Ο αρμόδιος για την εξέταση της δικαστής μπορεί να εξετάσει μάρτυρες, καθώς και τον αιτούντα, με όρκο ή χωρίς όρκο, να συγκεντρώσει κάθε αναγκαία πληροφορία και στοιχείο και να διατάξει την κλήτευση του αντιδίκου.
5. Η αποδοχή ή απόρριψη της αίτησης πρέπει να είναι αιτιολογημένη. Νέα αίτηση μπορεί να υποβληθεί σε περίπτωση μεταβολής των πραγματικών περιστατικών. Συμπληρωματική αίτηση επιτρέπεται σε κάθε περίπτωση.
Άρθρο: 3
1. Σε περίπτωση διορισμού δικηγόρου, η επιλογή γίνεται βάσει καταστάσεως που καταρτίζει ο οικείος Δικηγορικός Σύλλογος. Κάθε Δικηγορικός Σύλλογος συντάσσει μηνιαία κατάσταση των δικηγόρων υπηρεσίας του επόμενου μήνα, ξεχωριστά για ποινικές υποθέσεις και για υποθέσεις αστικού και εμπορικού χαρακτήρα, και την αποστέλλει στο οικείο Δικαστήριο. Παράλληλα, συντάσσει και αποστέλλει ημερήσια κατάσταση με ικανό αριθμό δικηγόρων για την παροχή νομικής βοήθειας στην ανάκριση και στην εκδίκαση κακουργημάτων και αυτόφωρων πλημμελημάτων. Διαγράφεται από τον πίνακα και δεν μπορεί να γραφεί στο μέλλον δικηγόρος που αρνήθηκε να αναλάβει ή εγκατέλειψε το έργο της υπεράσπισης χωρίς σπουδαίο λόγο, κατά την κρίση του δικαστή ή του προέδρου που διευθύνει το δικαστήριο. Οι τελευταίοι συντάσσουν έκθεση που αποστέλλεται στο Δικηγορικό Σύλλογο.
Χρήσιμες Διευθύνσεις και τηλέφωνα:
Πρόγραμμα παροχής νομικής βοήθειας Πρωτοδικείου Αθηνών
Για ποινικές υποθέσεις (μηνύσεις, καταγγελίες κοκ) :
Πρώην Ευελπίδων, Κτίριο 9, 1ος όροφος, γραφείο «Βουλεύματα» Ώρες λειτουργίας 9-13, Τηλ: 210 8827062
Για αστικές υποθέσεις (ασφαλιστικά μέτρα, περιοριστικοί όροι, διαζύγια κοκ)
Πρώην Ευελπίδων, Κτίριο 5, 1ος όροφος, γραφείο 1γ«Ασφαλιστικά μέτρα» Ώρες λειτουργίας 8.30-13.00 Τηλ: 210 8843014